Đúng như lo ngại của giới đầu tư, phát biểu tại phiên khai mạc kỳ họp thường niên của Quốc hội Trung Quốc trong buổi sáng cùng ngày, Thủ tướng Lý Khắc Cường thông báo đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 7% trong năm 2015, thấp hơn so với mục tiêu khoảng 7,5% của năm 2014. Trung Quốc cũng cam kết sẽ kiểm soát môi trường chặt chẽ hơn, trong đó cải cách cơ cấu là cần thiết để đưa đất nước tiến về phía trước.

Khái niệm “bình thường mới”

Trong 35 năm kể từ 1978 đến 2013, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm của Trung Quốc đạt gần 10%, sau đó giảm dần. Mục tiêu tăng trưởng năm 2015 khoảng 7% là mức tăng trưởng thấp nhất của Trung Quốc kể từ năm 1990.

Phát biểu tại phiên họp, nói về việc tăng trưởng kinh tế chậm lại, ông Lý Khắc Cường đã sử dụng những cụm từ “bình thường mới” để nhận định rằng, một dự báo tăng trưởng GDP thấp hơn 7% là tự nhiên và sẽ diễn ra trong một vài năm. Với sự “bình thường mới” này, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang cố gắng chuyển đổi từ mô hình tăng trưởng dựa vào xuất khẩu sang mô hình dựa trên tiêu dùng trong nước cao hơn và lĩnh vực dịch vụ lớn hơn. Năm 2015, Trung Quốc đặt mục tiêu tạo ra hơn 10 triệu việc làm mới cho khu vực đô thị và duy trì tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4,5%. Thủ tướng Lý Khắc Cường tuyên bố Trung Quốc sẽ triển khai các biện pháp đáng kể để cải cách hệ thống tài chính và đầu tư, cũng như các khu vực then chốt khác trong hệ thống kinh tế của nước này. Trong đó, tập trung đẩy nhanh tiến trình đàm phán về việc thành lập khu vực thương mại tự do với Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) và Israel.

Trước đó, ngày 1-3, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc bất ngờ hạ lãi suất tiền gửi hàng năm xuống 2,5% và lãi suất cho vay 1 năm xuống 5,35%, khiến cho trần lãi suất tiền gửi tăng lên 1,3 lần. Đây là một trong những nỗ lực chống lại áp lực giảm phát, tiếp đến là việc giảm lượng tiền dự trữ của các ngân hàng. Chang Jian, nhà kinh tế trưởng tại Barclays Plc Hồng Công, nhận định: “2015 sẽ là một năm khó khăn cho việc điều chỉnh chu kỳ và cơ cấu kinh tế của Trung Quốc. Nới lỏng tiền tệ hơn nữa sẽ giúp ngăn chặn giảm phát, nhưng không có nghĩa sẽ nâng tốc độ tăng trưởng”.

Quyết chống tham nhũng và ô nhiễm

Theo giới quan sát, mục tiêu tăng trưởng 7% nhiều khả năng sẽ được các nhà thực thi chính sách Trung Quốc đưa ra nhằm giải quyết những hệ quả của quá trình mở rộng nền kinh tế dài hạn như tham nhũng, rủi ro nợ hay các vấn đề về ô nhiễm. Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Lý Khắc Cường cam kết sẽ làm mọi cách để chống ô nhiễm và không khoan nhượng với tham nhũng. Ông mô tả thực trạng ô nhiễm môi trường của Trung Quốc hiện nay giống như căn “bệnh bạc lá” ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống người dân và ngăn cản đầu tư nước ngoài. Ông cho biết, pháp luật về môi trường sẽ được thực hiện nghiêm túc, đồng thời cam kết cải thiện tình hình bằng nhiều biện pháp, trong đó có bảo vệ rừng, khuyến khích sử dụng xe điện.

Đối với vấn nạn tham nhũng, ông Lý Khắc Cường khẳng định: “Chúng tôi sẽ không khoan nhượng trong cuộc chiến này và bất kỳ kẻ nào phạm tội tham nhũng cũng sẽ bị nghiêm trị. Chúng tôi cam kết rằng, hành vi tham nhũng ở bất kỳ cấp nào, dù cao hay thấp cũng sẽ phải trả giá thích đáng”. “Chiến dịch săn cáo” nhằm vào các quan tham và tội phạm kinh tế bỏ trốn ra nước ngoài của Trung Quốc bước đầu đạt kết quả ấn tượng: 700 nhân vật đào tẩu bị dẫn độ về nước cùng với gần 5 tỷ USD tài sản tham nhũng trong 6 tháng qua.