Trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 1.100ha sản xuất nông nghiệp an toàn, trong đó 322,35ha được cấp giấy chứng nhận VietGAP (lúa 154,68ha, rau củ 81,7ha, cây ăn quả 53,2ha, chè 32,77ha); 90ha lúa, 329ha quế được cấp giấy chứng nhận sản xuất hữu cơ. Đến nay, đã cấp được 63 mã số vùng trồng, tổng diện tích trên 1.528ha; trong đó 46 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu, 17 mã số vùng trồng phục vụ nội tiêu…

Điển hình, mô hình trồng quế hữu cơ từ khi được triển khai tại một số địa phương cấp huyện cũ như: Tiên Yên, Đầm Hà, Ba Chẽ, Bình Liêu đã giúp nâng cao giá trị nông sản, tăng thu nhập cho người dân. Trước đây, việc canh tác trồng quế của người dân chủ yếu theo phương pháp truyền thống, sử dụng giống tự chọn, phân bón và thuốc hóa học chưa đúng kỹ thuật, dẫn đến lãng phí tài nguyên, chất lượng sản phẩm không đồng đều, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Với sự đồng hành, hướng dẫn của các đơn vị chuyên môn thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường và Sở Khoa học và Công nghệ, người dân đã mạnh dạn chuyển hướng sang canh tác quế theo tiêu chuẩn hữu cơ.

Ông Chíu Dì Sếnh, một trong những hộ tiên phong trồng quế hữu cơ tại bản Tài Lý Sáy, xã Quảng Tân, chia sẻ: Chúng tôi chỉ sử dụng phân bón hữu cơ như phân chuồng ủ hoai mục, men vi sinh, không dùng phân hóa học; sâu bệnh được xử lý bằng phương pháp thủ công kết hợp các chế phẩm sinh học. Nhờ đó, cây quế nâng cao khả năng kháng bệnh tự nhiên và đảm bảo chất lượng đầu ra. Trồng theo phương pháp hữu cơ tuy vất vả hơn, nhưng được giá bán cao, đất không bị bạc màu, sức khỏe người dân cũng được bảo vệ. Các hợp tác xã thu mua sản phẩm với giá tốt vì chất lượng quế cao, đạt tiêu chuẩn an toàn.

Tính đến nay, toàn xã Quảng Tân đã có hàng trăm héc ta quế hữu cơ, với sản lượng tăng ổn định theo từng năm. Đầu ra của sản phẩm được các công ty ký kết thu mua sản phẩm, giúp người dân yên tâm mở rộng diện tích trồng. Theo Đề án "Phát triển nông nghiệp hữu cơ tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030", xã Quảng Tân cũng là một trong những địa phương trọng điểm để tỉnh hướng tới mục tiêu phát triển vùng trồng 3.000ha quế hữu cơ.

Mới đây, Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai dự án “Xây dựng mô hình trồng, thâm canh cây na mới theo VietGAP” với quy mô 8ha tại xã Đầm Hà. Na là một trong ba cây ăn quả chủ lực của tỉnh với diện tích trên 1.220ha. Việc triển khai mô hình trồng na theo tiêu chuẩn VietGAP giúp từng bước hình thành một vùng trồng tập trung tại khu vực phía Đông của tỉnh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường và tạo tiền đề cho việc xuất khẩu trong tương lai. Đến hết tháng 9/2025, hơn 23.000 cây giống na QN-D1 và na bở Đông Triều đã được cấp phát đến các hộ tham gia mô hình.

Theo kỹ sư Nguyễn Văn Phú, Trung tâm Khuyến nông tỉnh, sau 1,5 tháng trồng, tỷ lệ sống của cây đạt trên 95%, cây sinh trưởng khỏe. Theo kế hoạch, cây na cho thu hoạch sau 3 năm, năng suất dự kiến từ 0,7 tấn/ha trở lên, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn ít nhất 15% so với sản xuất truyền thống. Dự kiến, có 7 cơ sở sản xuất với diện tích hơn 16ha sẽ được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, chiếm hơn 80% quy mô mô hình.

Triển khai Đề án “Phát triển nông nghiệp hữu cơ tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp sạch trên cơ sở lựa chọn sản phẩm nông nghiệp chủ lực, có lợi thế cạnh tranh. Đồng thời nâng cao năng suất, tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của sản phẩm, khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của từng địa phương để phát triển bền vững, gắn sản xuất với chế biến cũng như nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Ông Trần Đức Dũng, Chủ tịch UBND xã Đường Hoa, cho biết: Địa phương xác định chè là một trong những loại cây chủ lực, nên tập trung thay thế dần diện tích chè già cỗi, thoái hóa bằng các giống mới năng suất, chất lượng cao; tiếp tục quy hoạch lại vùng trồng và áp dụng đồng bộ quy trình kỹ thuật tiên tiến, khuyến khích áp dụng các biện pháp canh tác bền vững, sử dụng phân hữu cơ, chế phẩm sinh học, góp phần tăng năng suất và chất lượng sản phẩm; hoàn thiện thủ tục để cấp mã số vùng trồng, hệ thống truy xuất nguồn gốc, an toàn vệ sinh thực phẩm; phát triển nông nghiệp thông minh gắn với phát triển du lịch trải nghiệm, từng bước nâng cao đời sống cho người dân địa phương.

Thực hiện chiến lược trồng trọt quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh đặt mục tiêu cụ thể: Duy trì sản lượng lương thực cây có hạt ổn định ở mức trên 218.000 tấn/năm; tốc độ tăng trưởng giá trị trồng trọt đạt khoảng 3%/năm; phấn đấu giá trị sản xuất trên mỗi ha đất trồng trọt đạt tối thiểu 150 triệu đồng/năm; tập trung gia tăng diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính. Qua đó, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế nông thôn, bảo đảm an ninh lương thực và ổn định xã hội.

Đỗ Hùng