Theo Lori Kaine, cư dân ở Providenciales, đảo chính của quần đảo Turks and Caicos, ban đầu cô tưởng đó là một chiếc máy bay phát nổ với âm thanh điếc tai. Ngày hôm sau, Kaine trông thấy đoạn cáp bí ẩn rơi trên đường lái xe vào nhà. Những viên gạch hình lục giác vỡ nhiều khả năng thuộc tấm chắn nhiệt của tàu Starship rải rác dọc đường cô dẫn chó đi dạo và bãi biển gần đó rải rác nhiều mảnh vỡ.

Turks và Caicos, lãnh thổ của Anh cách Miami 925 km về phía đông nam bao gồm 40 hòn đảo, 8 hòn đảo trong số đó có người ở, dường như là khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất bởi mảnh vỡ Starship rơi vỡ. Không có báo cáo nào về thương tích do vụ nổ, nhưng nhiều cư dân cho biết bộ phận tên lửa rơi gần nhà cửa và mắc cạn dọc bãi biển gần điểm nóng du lịch. Thậm chí, có một trường hợp xe cộ bị phá hủy ở Nam Caicos.

Phản ứng với tai nạn của SpaceX vấp phải nhiều chỉ trích từ cư dân ở Turks và Caicos. Sự việc dấy lên những câu hỏi rộng hơn về phương pháp phát triển Starship của công ty, hệ thống tên lửa khổng lồ mà SpaceX hy vọng một ngày nào đó có thể chở con người tới Mặt Trăng và sao Hỏa cũng như quyết định phóng các chuyến bay thử nghiệm phương tiện ở Nam Texas theo đường bay qua khu dân cư đông đúc.

 Sau khi tàu Starship phát nổ, Cục quản lý Hàng không Liên bang phong tỏa không phận gần Turks và Caicos trong thời gian ngắn. Hiện nay, mảnh vỡ được tìm thấy trên khắp quần đảo, theo cơ sở dữ liệu từ tổ chức môi trường Turks and Caicos Reef Fund kết hợp với Bộ Tài nguyên môi trường và ven biển Mỹ. Xác tên lửa mắc cạn trên mỗi bãi biển ở Providenciales, từ Nam Caicos tới Tây Caicos, theo Alizee Zimmermann, giám đốc điều hành của Turks and Caicos Reef Fund.

Starship vẫn đang trong quá trình phát triển và dễ gặp rủi ro phát nổ. Khác với NASA và một số đối thủ cạnh tranh trong ngành công nghiệp hàng không, SpaceX áp dụng chiến thuật "phát triển lặp lại nhanh". Cách tiếp cận này tập trung vào chế tạo nguyên mẫu và chấp nhận rủi ro tăng thêm trong các chuyến bay thử nghiệm phóng từ cơ sở Starbase của công ty nằm ở mũi cực nam Texas.

Những thử nghiệm Starship trước đó dẫn tới các vụ nổ phía trên vịnh Mexico và nhiều vùng biển khác. Nhiệm vụ thử nghiệm đầu tiên của phương tiện làm nổ tung một bệ phóng ở Nam Texas khiến mảnh vỡ văng khắp nơi và bị chỉ trích bởi giới chuyên gia môi trường. Tuy nhiên, thử nghiệm bay hôm 16/1 gây chú ý bởi khoảng cách gần của Starship với quần đảo đông dân cư ở thời điểm trục trặc.

SpaceX khẳng định phương pháp "phát triển lặp lại nhanh" cho phép kỹ sư học hỏi và điều chỉnh thiết kế của Starship với chi phí rẻ và nhanh hơn dựa vào phương pháp truyền thống và thử nghiệm trên mặt đất. Nhưng biện pháp đó cũng thường xuyên đặt SpaceX vào tâm điểm chú ý khi chuyến bay thử không diễn ra như kế hoạch.

Theo FAA, chính quyền Turks và Caicos được nhắc nhở trước buổi phóng Starship rằng quốc gia này nằm ở khu vực có thể gặp nguy hiểm. Trước khi chuyến bay thử diễn ra, FAA yêu cầu SpaceX lập bản đồ khu vực nguy hiểm đủ để đảm bảo khả năng gây thương vong cho cộng đồng hoặc tàu thủy không vượt quá một phần triệu. Họ cho biết không có quần đảo Caribe nào, bao gồm Turks và Caicos, vượt quá ngưỡng này.

Kaine cho biết cô bắt đầu thu thập mảnh vỡ từ Starship sau vụ nổ hôm 16/1. Cô ước tính số mảnh vỡ đã thu thập và xếp vào túi rác lên tới 91 kg. Nhiều mảnh vỡ khác vẫn còn rải rác trên bãi biển. Nhưng hôm 17/1, Kaine nhận thấy tiếp xúc với mảnh vỡ có thể gây nguy hiểm. Cô cũng lo ngại nếu để đó, mảnh vỡ sẽ sớm bị cát che phủ, đe dọa hệ sinh thái của hòn đảo.

"Nhà chức trách xác nhận không có hydrazine trên tên lửa Starship. Hydrazine là một loại nhiên liệu đẩy sử dụng trên một số tàu vũ trụ, có thể gây nôn mửa, viêm nhiễm dây thần kinh, thậm chí hôn mê sau khi tiếp xúc. Thay vào đó, Starship dựa vào nhiên liệu đẩy là methane và oxy lỏng, nhưng vẫn còn vô số hóa chất bên trong", Marlon Sorge, phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu mảnh vỡ quỹ đạo và hồi quyển ở trung tâm nghiên cứu The Aerospace Corporation, cho biết.

Starship là hệ thống phóng đang dần chứng minh tham vọng đưa con người tới sao Hỏa lần đầu tiên của giám đốc điều hành SpaceX Elon Musk. Đây là tên lửa cao nhất (120 m) và mạnh nhất từng được chế tạo, có khả năng tạo ra lực đẩy gần 8.000 tấn khi phóng.

 Theo CNN