Trong 5 tháng vừa qua, xuất khẩu gạo sang hầu hết thị trường chính đều tăng trưởng. Đáng chú ý, 2 khách hàng lớn nhất của gạo Việt Nam ở Đông Nam Á là Philippines và Indonesia đều chi lượng tiền lớn để gom mua, góp phần đẩy kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này tăng mạnh.

Cụ thể, nước ta đã xuất khẩu sang Philippines trên 1,83 triệu tấn gạo, giá trị đạt hơn 1,14 tỷ USD, tăng 19,6% về lượng và tăng 47,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Theo đó, Philippines tiếp tục giữ vị trí khách hàng lớn nhất của gạo Việt Nam trong 5 tháng qua.

Tương tự, xuất khẩu gạo sang Indonesia tiếp tục bùng nổ, khối lượng đạt 676,8 nghìn tấn và thu về 424,1 triệu USD. So với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường này tăng mạnh 83,4% về lượng và tăng tới 133,8% về giá trị.

Hiện xuất khẩu gạo sang thị trường Philippines và Indonesia chiếm 61% tổng giá trị xuất khẩu mặt hàng này ở nước ta.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), từ ngày 1–6/6, có 35 tàu vào các cảng TP.HCM xếp hàng với số lượng dự kiến 276.000 tấn gạo để đưa sang các nước, trong đó chủ yếu là đưa hàng sang Philippines, Indonesia, Malaysia. 

Thực tế, từ đầu năm đến nay, doanh nghiệp Việt Nam liên tục trúng các gói thầu gạo lớn của Indonesia. Đơn cử, vào tháng 1 đầu năm nay, Cơ quan hậu cần quốc gia Indonesia (Bulog) công bố kết quả đấu thầu cung cấp 500.000 tấn gạo. Trong đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã trúng 8/17 gói thầu nhập khẩu gạo 5% tấm của quốc gia này, tương đương với 300.000 tấn gạo.

Mới đây, Bulog tiếp tục mua 300.000 tấn gạo trong một cuộc đấu thầu quốc tế, các doanh nghiệp Việt đã trúng thầu với khối lượng 109.000 tấn gạo.

VFA cũng thông báo Chính phủ Philippines đã thông qua việc giảm thuế nhập khẩu gạo từ 35% xuống còn 15% đối với cả gạo trong và ngoài hạn ngạch cho đến năm 2028. 

Quyết định trên nhằm mục đích hạ giá gạo và giúp gạo có giá cả phải chăng hơn đối với đại đa số người dân, nhất là dân nghèo ở Philippines. Mức thuế này cũng hỗ trợ các nhà nhập khẩu có thể mang nhiều gạo hơn về từ thị trường thế giới.

Đây được xem là tin vui đối với gạo Việt Nam, bởi gần 80% lượng gạo nhập khẩu của Philippines có nguồn gốc từ nước ta. 

Chuyên gia cho rằng, việc giảm thuế của Philippines sẽ là cơ hội tốt cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam vì giá gạo xuất khẩu 5% tấm của nước ta đang thấp hơn 51 USD/tấn so với gạo cùng loại của Thái Lan. Theo đó, gạo Việt sẽ tăng khả năng cạnh tranh về giá, tiếp cận người tiêu dùng của thị trường này tốt hơn.

Ông Phạm Thái Bình – Phó chủ tịch HĐQT Công ty CP nông nghiệp công nghệ cao Trung An - cho rằng với chính sách giảm thuế của Philippines, người tiêu dùng của quốc gia này sẽ được hưởng lợi đầu tiên. Bởi nhà nhập khẩu nếu đóng thuế cao họ sẽ bán gạo giá cao và ngược lại.

TH