Thực hiện các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị, đặc biệt là Nghị quyết số 15-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, nhằm phát huy truyền thống lịch sử ngàn năm văn hiến và anh hùng, huy động sức mạnh tổng hợp, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của Thủ đô, kết hợp với các nguồn lực để xây dựng, phát triển Thủ đô văn hiến - văn minh - hiện đại. Đồng thời, để triển khai thực hiện Nghị quyết của Thành ủy, Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 22/2/2022 của Thành uỷ về việc phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và nhiều văn kiện quan trọng khác của Trung ương và Thành phố về huy động nguồn lực, trong đó có nguồn lực về văn hóa. Thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.

Để chuẩn bị cho hội thảo quan trọng này, UBND Thành phố đã giao Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội là cơ quan chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao và các đơn vị liên quan thực hiện công tác chuẩn bị tổ chức Hội thảo.

Thành phố đã tập trung chỉ đạo, đặc biệt, Thường trực Thành ủy đã họp nghe báo cáo về công tác chuẩn bị và những nội dung liên quan, đã chỉ đạo, định hướng những nội dung quan trọng. Thành phố đã mời một số chuyên gia, nhà khoa học làm cố vấn, hỗ trợ quá trình tổ chức hội thảo.

03 mục đích của Hội thảo: Thứ nhất, xác định rõ nội hàm, đặc tính và giá trị văn hóa Thăng Long - Hà Nội; vấn đề khoa học và thực tiễn về các nội dung văn hiến, văn minh, hiện đại trong quá trình phát triển Thủ đô Hà Nội; Đề xuất các giải pháp phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”; Thứ hai, nghiên cứu, tiếp tục làm rõ các luận cứ khoa học và thực tiễn trong huy động, sử dụng, phát huy nguồn lực giá trị văn hóa Thăng Long – Hà Nội, đồng thời định hình về triết lý phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Thứ ba, tuyên truyền, tạo sự thống nhất cao ở tất cả các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên, Nhân dân Thủ đô về vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa Thăng Long – Hà Nội, coi văn hóa là nguồn lực quan trọng trong quá trình phát triển Thủ đô Hà Nội.

Đoàn Chủ tịch chủ trì hội thảo là các đồng chí lãnh đạo Thành ủy, lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các chuyên gia, nhà khoa học uy tín, trong thời gian 01 ngày (bao gồm 02 phiên, trong các phiên có phần tham luận, thảo luận), hội thảo sẽ góp phần nhận diện, tiếp tục làm rõ thêm nội hàm của văn hiến – văn minh – hiện đại cũng như các ý tưởng gợi mở để xây dựng và phát triển Thủ đô trong tương lai. Hội thảo có sự tham dự của gần 300 đại biểu. Khách mời trong nước có đại diện Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương; các Bộ, ngành Trung ương, UBND các tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng, Vùng Thủ đô; các chuyên gia, nhà khoa học; các tổ chức chính trị - xã hội; các doanh nghiệp; các đơn vị của Thành phố. Ngoài ra, hội thảo mời một số chuyên gia quốc tế có nhiều nghiên cứu về văn hóa Việt Nam như: GS.TS. Philippe Papin, chuyên gia Việt Nam học tại Trường Cao học Thực hành Paris, giáo viên thỉnh giảng tại Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn; GS. Momoki Shiro (Đại học Quốc gia Osaka, Nhật Bản), giáo viên thỉnh giảng tại Trường Đại học Việt Nhật, Đại học Quốc gia Hà Nội. 

Ban tổ chức hội thảo đã xác định 4 nội dung lớn, tập trung nhiều bài tham luận chất lượng để thảo luận trong diễn đàn khoa học này, bao gồm:

Văn hoá Thăng Long – Hà Nội, Thủ đô “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”: phân tích, làm rõ giá trị, đặc điểm của văn hóa Thăng Long – Hà Nội, nhấn mạnh văn hoá văn minh, thanh lịch Người Hà Nội; nội hàm “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”.

Nguồn lực văn hoá Thăng Long – Hà Nội: nhận diện các nguồn lực văn hoá của Thủ đô; trong đó bao gồm các nguồn vốn xã hội, các vấn đề về con người Hà Nội.

Hà Nội – Thủ đô di sản, Thành phố sáng tạo, khát vọng phát triển: đánh giá các giá trị và các giải pháp để bảo tồn phát huy, phát triển giá trị của Thủ đô di sản; đặc biệt thông qua việc phát triển thương hiệu “Thành phố sáng tạo”.

Các điều kiện, nhiệm vụ, giải pháp huy động huy động nguồn lực để phát triển Thủ đô “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”: vấn đề phát triển công nghiệp văn hoá, một số vấn đề cụ thể cần ưu tiên tập trung trong huy động giá trị và nguồn lực văn hóa để phát triển Thủ đô (các công trình văn hóa, quy hoạch, kiến trúc, thiết chế văn hóa, nghệ thuật biểu diễn, tác phẩm nghệ thuật…).

Kỷ yếu hội thảo được biên tập gồm 650 trang với 70 bài tham luận chất lượng, giàu tính khoa học với các cách tiếp cận và nhìn nhận nhiều chiều về văn hóa Thăng Long - Hà Nội; nhiều bài viết thể hiện tính khoa học, tâm huyết, trách nhiệm của các nhà khoa học với sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô. Kết quả của Hội thảo sẽ là một trong những căn cứ khoa học để các cấp, các ngành của Thành phố nhằm cụ thể hóa Chương trình, Kế hoạch hành động thực hiện các Nghị quyết số 15 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 09 của Thành ủy về phát triển công nghiệp văn hóa, Chương trình số 06 của Thành ủy, góp phần xây dựng và phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.    

Ngoài ra, nhằm phát huy các giá trị văn hóa truyền thống Thăng Long - Hà Nội, hội thảo tổ chức không gian trưng bày một số sản phẩm nghề truyền thống đặc trưng của Hà Nội như: gỗ mỹ nghệ, khảm trai, gốm Bát Tràng, tranh Hàng Trống…; không gian trưng bày các ấn phẩm văn hóa của Thủ đô Hà Nội; không gian trưng bày các mũi tên đồng khai quật từ Thành Cổ Loa của Bảo tàng Lịch sử; trình bày và trình diễn bộ sản phẩm mô phỏng Nỏ thần của Vua An Dương Vương.

Có thể khẳng định, các khâu chuẩn bị đã hoàn tất để hội thảo diễn ra đúng tính chất một hội thảo khoa học thực thụ, đề cao tính khoa học và tính dân chủ, thực tiễn. Với cách nhìn nhận khoa học và thực tế, cách tiếp cận về nguồn lực văn hóa và những giá trị văn hóa Thăng Long - Hà Nội trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô, hội thảo mong muốn và hy vọng khơi dậy niềm tự hào trong thế hệ những người Hà Nội hôm nay, để cùng chung tay xây dựng Thủ đô “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”.

Hương Mi