Ông Sành sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông ở thôn Thượng Dương, xã Nam Trung, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.

Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, đồng đất thôn Thượng Dương vốn là đất trồng hành tỏi, nhưng sản phẩm làm ra không có nơi tiêu thụ mà chỉ chậm vài ngày là bỏ đi, coi như công sức của người nông dân thành ra đổ sông đổ biển, từ đó, trong đầu ông nảy ra ý tưởng sáng tạo ra máy chiếc máy thái hành, giúp bà con nông dân đỡ vất vả hơn. 

Năm 2002, chiếc máy thái hành quay bằng tay đầu tiên của ông Sành ra đời, năng suất từ 1-4 tạ/giờ. Sau này, ông cải tiến máy thái hành tự động, thay thế thái hành bằng phương pháp thủ công. Máy thái hành sử dụng rất đơn giản, chỉ cần cắm điện, đổ hành lên khay nhôm phía trên là máy sẽ tự động thái hành với công suất cao mà không bị nát. Đặc biệt, những củ hành, tỏi được thái có những lát cắt đều tăm tắp, không gây hao hụt, năng suất thái từ 6 - 8 tạ hành, tỏi/giờ, trong khi đó, nếu thái hành bằng phương pháp thủ công thì người nông dân chỉ thái được từ 16-18kg hành/ngày. Với chiếc máy thái hành này, ông Sành đã giúp nhiều nông dân tiết kiệm được thời gian và tiền bạc.

Tận mắt chứng kiến chiếc máy bóc thái hàng tạ hành, tỏi đều tăm tắp trong thời gian ngắn, bà con địa phương đã gọi ông bằng cái tên trìu mến là ông Sành “sáng chế” hay “nhà khoa học chân đất”.

Chiếc máy có cấu tạo khá đơn giản, chỉ gồm một khay nhôm, một động cơ, một trục xoay ly tâm, một đĩa định hình và dao thái theo tiêu chuẩn. Với trọng lượng khoảng 30 kg, máy có thể thái chính xác theo nhu cầu của người sử dụng, không sai chút nào. Hành, tỏi sau khi rửa sạch, đổ vào máy, được bóc vỏ bằng một lưỡi dao ở cửa trên rồi trôi xuống để hai lưỡi dao ở dưới thái chúng theo chiều dọc, thành những miếng đều tăm tắp. 

Máy hoạt động nhờ động cơ điện công suất 375W hoặc 750W nối với trục của máy bằng dây curoa. Khi không thái hành, có thể dùng động cơ này để bơm nước, tuốt lúa, nghiền thức ăn cho gia súc. Điểm nổi trội nhất của máy và cũng là sáng tạo của ông Sành chính là việc ông đã nghiên cứu dùng loại dao có hình bầu dục thay thế cho lưỡi dao thẳng. 

Với lưỡi dao thẳng chỉ có tác dụng thái nên sẽ khó bóc được vỏ, đồng thời làm vỏ hành bám dính vào dao. Còn lưỡi dao bầu dục có thể bóc và đẩy hoàn toàn vỏ hành qua nắp trượt ra ngoài máy.

Sau ba lần cải tiến, hiện nay, chiếc máy của ông Sành đã không những thái được hành, tỏi thành những miếng đều tăm tắp với tốc độ rất nhanh mà còn thái được theo nhiều hình thù khác nhau: hình răng cưa, hình hoa, hình con thú, hình trái tim... nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.

Không dừng lại ở đó, kỹ sư chân đất Nguyễn Văn Sành còn mày mò cải tiến để không chỉ thái hành, tỏi phục vụ việc làm ăn của nhân dân trong xã ngoài làng mà “chiếc máy ước mơ” này còn thái được hầu hết các loại hoa quả và nông sản: xu hào, cà rốt, bí đao, bí ngô...

Hơn 1.000 đơn đặt hàng từ Hà Nội, Hải Phòng, Lạng Sơn, Hà Giang, TP Hồ Chí Minh... tới tấp bay về. Trung bình cứ 2 ngày, ông Sành hoàn tất một máy để kịp giao cho khách. Ngày nay, nhiều chiếc máy thái nông sản của ông Sành đã được đặt trang trọng nơi nhà bếp của những khách sạn hạng 4-5 sao trong khi chủ nhân của chúng thì chưa một lần bước chân vô chốn sang trọng ấy.

• Đam mê sáng chế, anh nông dân trẻ Lê Hữu Minh thu nhập tiền tỷ mỗi năm

• Lão nông học hết lớp 7 Nguyễn Văn Chế và niềm đam mê sáng chế nông cụ

• Ông Hoàng Thanh Liêm: Thầy giáo bỏ nghề về làm nhà sáng chế của nông dân

Thảo Ly (t/h)