Người dân cả nước hiện đang cùng hướng về miền Trung ruột thịt, nơi người dân ở các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam… đang phải oằn mình chống chọi với lũ dữ.

Mưa lớn, nước lên nhanh khiến nhiều địa phương bị chia cắt, hàng ngàn ngôi nhà, hàng ngàn ha hoa màu bị nhấn chìm trong biển nước, hàng trăm hồ thủy lợi lớn nhỏ ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên bị đe dọa. Con số thương vong ngày một tăng khiến người dân không khỏi xót xa.

Đau đáu với nỗi đau này, kỹ sư Hà Trọng Dũng càng hy vọng sáng chế của ông được hiện thực hóa, để ứng cứu bà con vùng lũ. Đó là sáng chế "nhà cơ động cho tình huống khẩn cấp", được ra đời từ năm 2006. Đây là sáng chế được ông "thai nghén" từ những bức xúc trước cảnh "màn trời chiếu đất" của biết bao người dân vùng lũ khi thiên tai tới.

Kỹ sư Hà Trọng Dũng được biết đến là "Ông vua đồ chơi của Việt Nam", là một trong những người đầu tiên mang ý tưởng sản xuất đồ chơi trẻ em về Việt Nam. Không chỉ vậy, ông còn cho ra đời nhiều sáng chế hữu ích vì sức khỏe cộng đồng.

Ông từng là một "cây bút" cứng của Tạp chí Khoa học và kỹ thuật quân sự. Đây chính là cơ hội, điều kiện để ông nghiên cứu kỹ thuật các khí tài quân sự, phục vụ cho việc sáng chế ra những sản phẩm hữu ích sau này với nguyên tắc nhanh, mạnh và hiệu quả. 

Và sáng chế nhà cơ động của ông cũng là một trong những sáng chế mang triết lý quân đội. Tính hiệu quả của nó là điều khó ai có thể phủ nhận, đặc biệt trong thực trạng hiện tại. 

Hơn 10 năm là quảng thời gian mà kỹ sư Hà Trọng Dũng bỏ ra để nghiên cứu và hoàn chỉnh mô hình ngôi nhà dành cho các tình trạng khẩn cấp này. Vào năm 2011, sáng chế của ông từng đoạt giải khuyến khích cuộc thi kiến trúc nhà ở nông thôn trong vùng bão lũ, ngập lụt.

Một ngôi nhà có thể tháo lắp bất cứ khi nào trong vòng chưa đầy 60 phút và xây dựng được ở bất cứ đâu sẽ đáp ứng được nhu cầu của những người dân vùng lũ, vùng bị thiên tai. Ngôi nhà đó cũng có thể được sử dụng làm các lớp học vùng khó khăn hay lắp lên các sân thượng thành các tum hay tầng mái ở các khu đô thị, đó là những gì dùng để nói về ý tưởng "Nhà cơ động" của ông.

Kỹ sư Hà Trọng Dũng đặt tên cho những ngôi nhà trong vùng bão lũ của mình là nhà Modul HD-21N. Nhìn tổng thể, HD-21N giống như một ngôi nhà cấp 4 với diện tích chuẩn là 18 m2 hoặc 24 m2, chiều cao trần 2,6 - 2,8m, mái lợp tôn hoặc bạt, cột ép tùy vào hoàn cảnh của từng gia đình. Kết cấu khung nhà bằng ống nước. Tất cả tạo nên phần chịu lực của nhà. "Phần mềm" là phần bao quanh, phần mái và các kết cấu khác tạo thành tầng, vách ngăn. Trong đó, các khung vách, khung cửa, vì kèo... tạo thành một khối liên kết nên không bị sụp đổ như các bức tường xây bằng gạch, vôi vữa hoặc bê tông cốt thép. Trong trường hợp bất khả kháng, ngôi nhà bị cuốn trôi, bị đổ thì vẫn có thể tái sử dụng được. Khi cần di chuyển xa khỏi vùng nguy hiểm như sạt lở, tránh lũ quét lớn có thể tháo nhà ra khiêng đi.

Từ ngôi nhà tiêu chuẩn, nếu gia đình đông người có thể phát triển nhà về phía sau hoặc hai bên tạo thành các buồng phụ, hoặc có thể biến nó thành kho chứa hàng cứu trợ, làm trạm cấp cứu tiền phương.

Với kết cấu nhà như vậy, các địa phương trong vùng bão lũ có thể nhập các modul như khung pano, cửa sổ, cửa ra vào ở các xưởng khác nhau theo một thiết kế và một bộ đồ giá chuẩn, sau đó lắp dựng thành khung nhà với thời gian không quá 60 phút/nhà. Nhóm thợ lắp ráp từ 4 - 6 người. Không cần xử lý nền vì nhà đã được tính toán có thể dựng trên nền đất yếu, đất cát, đất lồi lõm, trên phao khi cần cơ động trên sông nước.

Đặc biệt, ở thời gian hiện tại, các nguyên vật liệu đã được phát triển nhiều, đáp ứng tiêu chuẩn: nhẹ, rẻ và bền nên sáng chế của kỹ sư Dũng càng mang tính thực tế và hiệu quả hơn.

Hy vọng sáng chế của ông sẽ được phổ biến rộng rãi ở các địa phương thường xuyên phải chịu hậu quả của bão lũ, để giúp bà con có thể chống chọi với thiên tai dễ dàng hơn.

Hương Mi