Cái gì cũng có giá của nó. Nhiều năng lượng sạch hơn đồng nghĩa với lắp ráp nhiều hơn các tấm pin mặt trời, tua-bin gió, hệ thống xe điện và cả pin quy mô lớn. Và đi kèm với đó là nhu cầu về nguyên liệu để vận hành những cỗ máy này.

Theo ông Marco Raugei, chuyên gia về tính bền vững của công nghệ mới tại Đại học Oxford Brookes: “Với một vài loại nguyên liệu (như silicon cho các tấm pin mặt trời), vẫn có thể đáp ứng dù nhu cầu tăng cao. Nguồn Silicon vốn rất dồi dào, và đã có cơ sở hạ tầng để sản xuất loại vật liệu này,. Nhưng chuỗi cung ứng dành cho các vật liệu khác - như neodymium cho tuabin gió, lithium và coban cho pin hay đồng cho hầu hết các loại máy móc, thì có thể cần phải thay đổi".

Mặc dù nhu cầu đối với nguyên liệu đi đôi với khai thác mỏ nhiều hơn (và cùng với đó là ảnh hưởng mạnh hơn đến môi trường), các chuyên gia đồng ý rằng lợi ích của năng lượng tái tạo vượt xa chi phí. Charles Barnhart, giáo sư nghiên cứu năng lượng tại Đại học Western Washington, cho rằng khi nói về tác động đối với môi trường, không có khái niệm 'ảnh hưởng chấp nhận được'.

Mặc dù lợi ích từ việc đánh đổi là không thể phủ nhận, tuy nhiên dấu hỏi lớn vẫn là nguồn nguyên liệu cho cuộc cách mạng năng lượng sạch này sẽ đến từ đâu, và thế giới sẽ thay đổi thế nào khi nhu cầu tăng cao.

Đồng

Đồng không thực sự khan hiếm, tuy nhiên nhu cầu cũng rất cao. Về cơ bản, bất cứ dụng cụ nào có công tắc bật tắt đều có đồng, nhờ vào khả năng dẫn điện tuyệt vời của nguyên liệu này, và người ta đã tìm thấy một giải pháp thay thế tốt hơn. Hai khu vực ở Arizona (Mỹ) đang thử nghiệm một phương pháp khai thác đồng mà không cần đào hố, sử dụng một phương pháp gọi là lọc nước tại chỗ. Thay vì đào các vật liệu và sau đó xử lý, các thợ mỏ đào giếng và sau đó bơm dung dịch axit yếu xuống đất, dung dịch này sẽ hòa tan đồng ra khỏi khoáng chất. Tiếp theo, người ta sẽ bơm dung dịch ra và xử lý để lấy đồng. Poulton cho biết, quá trình được theo dõi rất chặt chẽ để xem nó mang lại lợi ích gì hơn cho môi trường so với khai thác ngầm truyền thống.

Liti và coban

Liti là nguyên liệu sống còn cho tất cả các loại pin, và có hai cách để khai thác, dẫn lời Andrew Miller, một nhà phân tích liti tại Viện nghiên cứu khai khoáng Benchmark. Một phương pháp phổ biến ở Nam Mỹ là làm bốc hơi liti ra khỏi nước muối dưới hồ. Ví dụ, nguồn liti lớn nhất thế giới là hồ Salar de Atacama ở Chi Lê. Liti cũng có thể được chiết xuất từ spodumene, một loại đá cứng chủ yếu được tìm thấy ở Úc.

Trong khi đó, đối với coban - một thành phần quan trọng khác để có thể sạc pin - Cộng hòa Dân chủ Công Gô là quốc gia thống trị nguồn tài nguyên này. Cobalt là một trong những vật liệu đắt nhất dùng trong chế tạo pin và cũng khó có thể khai tác nó mà không vi phạm nhân quyền. Năm 2018, 70% lượng coban trên thị trường thế giới đến từ DRC, một quốc gia từng bị chỉ trích vì sử dụng trẻ em từ sáu tuổi để khai thác mỏ. Cũng bởi thực tế này mà các nhà khoa học và nhiều công ty đang gấp rút tạo ra một loại pin không có coban, tỷ phú công nghệ Elon Musk thậm chí đã tweet rằng ông muốn lấy coban ra khỏi pin, nhưng hiện tại tham vọng đó gần như bất khả thi.

Nguyên Mừng