Ngang nhiên...khai thác cát trái phép tại Nghĩa Đồng

Xã Nghĩa Đồng (huyện Tân Kỳ - Nghệ An) là một trong những vùng có hoạt động khai thác cát, sỏi sôi động và lâu đời. Tuy nhiên, việc khai thác và kinh doanh loại vật liệu này đang còn tồn tại quá nhiều bất cập.

PV Công Lý Xã Hội đã có cuộc trò chuyện với ông Võ Duy Hiển – Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đồng, ông Hiển cho biết: “Cả 8 bến cát trên địa bàn của xã Nghĩa Đồng đều chưa được cấp phép bến thủy nội địa và đang tự thỏa thuận thuê đất của dân. Vấn đề khai thác cát sỏi là vấn đề nhức nhối của địa phương".

Khi được hỏi về vấn đề các bến cát chưa hoàn thiện thủ tục và đang còn nhiều bất cập trong hoạt động tại sao địa phương không có ý kiến để giải quyết, ông Hiển cho biết, địa phương cũng đã có ý kiến nhiều lần rồi nhưng chưa được xử lý.

Có mặt tại bến cát của Công ty Việt Hoàng (xóm 9 xã Nghĩa Đồng), PV nhận thấy hoạt động khai thác và vận chuyển cát sỏi tại đây diễn ra rất nhộn nhịp. Mặc dù bến chưa có thủ tục về thủy nội địa và nhiều quy định khác nhưng không hiểu vì lý do gì bến này vẫn ngang nhiên hoạt động.

Hoạt động khai thác cát sỏi tại bến cát thuộc Công ty Việt Hoàng. Ảnh: Công Lý Xã Hội.

Trao đổi với PV, ông N, một người dân sống tại địa phương cho biết, người dân cảm thấy thực sự bức xúc vì việc hút cát làm sạt lở đất nông nghiệp, ảnh hưởng đến diện tích canh tác của nhân dân. Hoạt động khai thác và kinh doanh cát sỏi tại Nghĩa Đồng đã hình thành từ lâu và ngày càng phát triển.

Hơn nữa vấn đề ô nhiễm môi trường, nhất là mùa hè, khi gió Lào thổi mạnh thì cát bay vào tận nhà. Các tuyến đường dân sinh đều bị phương tiện vận chuyển cát tàn phá, hư hỏng nặng.

Theo quan sát của PV, nỗi lo sạt lở đất của người dân nơi đây là hoàn toàn có cơ sở. Bởi lẽ, tình trạng sạt lở ở đây đã xảy ra thường xuyên vào mỗi mùa mưa lũ. Điều này đang làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt cũng như sản xuất của người dân.

Khi PV tiếp tục đến các xóm để tìm hiểu, nhiều người dân tập trung lại phản ánh gay gắt: “Đất sản xuất nông nghiệp đã ít, chỉ trông vào một ít đất ven sông để trồng hoa màu nhưng năm nào cũng mưa lũ với “cát tặc” làm sạt lở gần hết. Người dân phải đóng kè, trồng tre bên bờ sông với hy vọng ngăn được sạt lở, nhưng tre trồng rồi cũng bị cuốn trôi bởi những vòi rồng hút cát”.

Đơn kêu cứu của một doanh nghiệp khẳng định mình bị...cướp cát

Liên quan đến câu chuyện khai thác cát rối ren chưa có phương hướng xử lý dứt điểm tại Nghĩa Đồng, Tân Kỳ, Nghệ An, Báo Lao Động vừa qua nhận được đơn kêu cứu của đại diện Công ty TNHH Vận tải và Khoáng sản Bình Minh (huyện Tân Kỳ - Nghệ An) về việc bị nhiều cá nhân tổ chức khai thác cát trái phép tại mỏ của công ty trong thời gian dài, mặc dù công ty đang tạm dừng khai thác.

Ngày 7/4 vừa qua, có mặt tại hiện trường mỏ cát tại vị trí cầu treo bắc qua sông Hiếu, xã Nghĩa Đồng (huyện Tân Kỳ), PV chứng kiến nhiều tàu, thuyền hút cát dưới lòng sông, tiếng máy nổ rền vang cả khúc sông. Cát được vận chuyển lên bãi ngay bờ sông, nhiều ôtô vào ra chở đi các nơi.

Thuyền hút cát trong vị trí mỏ Công ty Bình Minh đã thông báo dừng khai thác. Ảnh: Lao Động.

Ông Trần Tử Trường – Phó Giám đốc Công ty TNHH Vận tải và Khoáng sản Bình Minh cho biết: Vào tháng 6.2018, Công ty Hải Đường đã ký hợp đồng chuyển nhượng Giấy phép khai thác mỏ cát tại xã Nghĩa Đồng cho Công ty Bình Minh, đã nhận đủ tiền chuyển nhượng từ Công ty Bình Minh. Công ty Bình Minh đã xuất hóa đơn GTGT tiền nhận chuyển nhượng giấy phép khai thác mỏ và đã kê khai thuế tại Chi cục Thuế huyện Tân Kỳ.

Tuy nhiên, do thủ tục chuyển nhượng chưa hoàn tất, để tránh thất thu, Công ty Bình Minh đã có văn bản gửi UBND xã Nghĩa Đồng và UBND huyện Tân Kỳ, thông báo tạm dừng khai thác cát sỏi.

“Trong thời gian tạm dừng khai thác, chúng tôi không chịu trách nhiệm với các tổ chức cá nhân nào tự ý khai thác trái phép”, văn bản ngày 12.6.2019 của Công ty Bình Minh khẳng định. Hiện Công ty đang đóng cửa mỏ, nghĩa là tất cả những người khai thác cát tại khu vực mỏ đều trái phép, cát làm ra không có hóa đơn của công ty, không thực hiện nghĩa vụ thuế với nhà nước", ông Trần Tử Trường – Phó Giám đốc Công ty Bình Minh khẳng định.

Mặc dù Công ty Bình Minh đã có văn bản và nhiều lần kiến nghị trực tiếp, nhưng tình trạng khai thác cát trái phép tại mỏ ở xã Nghĩa Đồng vẫn diễn ra liên tục trong thời gian dài.

Tuy nhiên, khi phóng viên hỏi đó có phải là “cát tặc” hay không, ông Nguyễn Văn Hoa – Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Kỳ lại khẳng định không phải. “Đó là một số cổ đông của công ty họ khai thác”, ông Hoa giải thích.

Thiết nghĩ, trước những rối ren tại Nghĩa Đồng, Tân Kỳ, Nghệ An về tình trạng khai thác cát kể trên, để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân trong những sự việc nêu trên, UBND tỉnh Nghệ An và các cơ quan có thẩm quyền cần nhanh chóng vào cuộc, sớm tìm ra biện pháp giải quyết tối ưu.

Tránh để những câu chuyện như khiếu kiện kéo dài, vượt cấp... làm phức tạp tình hình địa phương. Đồng thời, cần có những biện pháp mạnh tay để thiết lập lại hoạt động khai thác và kinh doanh cát sỏi trên địa bàn xã Nghĩa Đồng theo đúng quy định của pháp luật.

Mai Hương(T/H)/Sở hữu Trí tuệ