Loạt ngân hàng công bố giảm lãi suất cho vay

Vừa qua, một số ngân hàng công bố giảm lãi suất cho vay dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp theo thực hiện chủ trương của Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về triển khai các giải pháp thúc đẩy phục hồi và phát triển nền kinh tế.

Theo đó, ngân hàng Vietcombank giảm lãi suất 1%/năm đối với các khoản vay VND cho các khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân từ 1/11/2022 đến hết 31/12/2022.

Agribank cũng thông báo giảm tối đa 20% so với mặt bằng lãi suất cho vay đang áp dụng với các đối tượng khách hàng doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, lĩnh vực từ 1/12 đến 31/12/2022. 

Trong nhóm ngân hàng cổ phần, HDBank công bố giảm lãi suất cho vay hơn 43.000 khách hàng ở nhiều lĩnh vực kinh doanh với mức giảm 0,5% - 3,5%/năm. Theo ước tính của ngân hàng,sẽ có hơn 43.000 khách hàng cá nhân và doanh nghiệp trên cả nước với 55.000 khoản vay sẽ được giảm lãi suất với số tiền khoảng 120 tỷ đồng.

Mới đây, ngân hàng ACB cũng thông báo giảm 1 điểm % lãi suất cho vay cho nhóm khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp hiện đang có khoản vay và có giao dịch chính tại ACB (bao gồm giao dịch tài khoản, thẻ tín dụng, thanh toán quốc tế và bảo lãnh).

Mức giảm lãi suất cho vay này cũng được áp dụng cho khách hàng đang có khoản vay đến kỳ tái định lãi suất và khoản vay giải ngân mới. Thời gian giảm lãi suất được áp dụng từ ngày 6/12/2022 đến ngày 31/1/2023.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn khó tiếp cận vốn tín dụng

Ở một diễn biến khác, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT) vừa có báo cáo tình hình triển khai Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), Nghị định số 80/2021/NĐ-CP năm 2022.

Về tiếp cận tín dụng (qua các tổ chức tín dụng), tạm tính đến cuối tháng 9/2022, dư nợ đối với DNNVV đạt hơn 2,3 triệu tỷ đồng, tăng 9,56% so với cuối năm 2021, chiếm 20,25% tổng dư nợ toàn nền kinh tế.

"Việc cung ứng vốn tín dụng cho DNNVV thực tế còn gặp nhiều khó khăn. Lý do, kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, dịch bệnh COVID-19 ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, khả năng trả nợ của DNNVV", báo cáo nêu rõ.

Theo Bộ KH&ĐT, một phần nguyên nhân cũng xuất phát từ chính bản thân DNNVV như quy mô vốn nhỏ, thiếu phương án kinh doanh khả thi, phương án kinh doanh thường xuyên thay đổi, đặc biệt là vấn đề không đủ tài sản bảo đảm cho khoản vay. Cùng đó, các cơ chế hỗ trợ tiếp cận vốn thông qua Quỹ bảo lãnh tín dụng, Quỹ phát triển DNNVV chưa đạt được như kỳ vọng, xuất phát từ quy định hoạt động của các quỹ.

Trong khi đó, việc tiếp cận tín dụng qua Quỹ Phát triển DNNVV (vốn điều lệ 837,25 tỷ), hết tháng 9/2022, tổng số vốn quỹ chấp thuận cho vay là 233,53 tỷ đồng; tổng vốn đã giải ngân cho DNNVV theo tiến độ của dự án vay vốn đạt khoảng 177,68 đồng.

Theo Bộ KH&ĐT, toàn bộ DNNVV được vay vốn từ quỹ đã triển khai hoạt động mở rộng sản xuất kinh doanh đúng mục đích, số tiền gốc cho vay quỹ đã thu hồi đạt 97,47 tỷ đồng, số tiền lãi thu đạt 18,7 tỷ đồng, dư nợ còn 80,21 tỷ đồng. Hiện, quỹ đang xem xét, đánh giá hồ sơ các DNNVV với tổng số vốn đề nghị vay là 429,24 tỷ đồng.

Tuy vậy, tính đến 31/12/2021, tổng nguồn vốn điều lệ do ngân sách địa phương cấp cho hoạt động bảo lãnh tín dụng 1.586 tỷ đồng. Số địa phương đạt mức vốn điều lệ tối thiểu 100 tỷ đồng còn hạn chế (8/27 địa phương), còn lại chủ yếu các địa phương có mức vốn điều lệ tối thiểu dưới 100 tỷ đồng.

Tương tự, về chính sách tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau dịch COVID-19 (2% lãi suất), hết quý 3/2022, ước tính doanh số hỗ trợ lãi suất đạt trên 20.000 tỷ đồng. Dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt khoảng 17.000 tỷ đồng với khoảng 900 khách hàng. Số tiền đã hỗ trợ khách hàng khi tới kỳ thu lãi đạt hơn 32 tỷ đồng. Như vậy, gói hỗ trợ 2% lãi suất vẫn rất khó tiếp cận.

Gói hỗ trợ này có quy mô 40.000 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước, thực hiện trong 2 năm 2022 - 2023. Các ngân hàng ước tính sẽ dành khoảng 800.000 tỷ đồng dư nợ cho vay trong năm nay để giảm lãi suất cho người dân, doanh nghiệp đủ điều kiện. Sang năm 2023, dư nợ dự kiến được hỗ trợ lãi suất vào khoảng 1,2 triệu tỷ đồng.

Nhiều chính sách tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đã được áp dụng, song dòng vốn từ các tổ chức tín dụng (TCTD) dành cho khối DN này vẫn gặp nhiều trở ngại. Trên thực tế, tùy theo “gu” của mỗi ngân hàng, DNNVV có thể được xác định vay vốn dựa trên mức doanh thu trong năm.

Về trở ngại với việc cấp vốn cho DNNVV nguyên nhân do nhiều DNNVV chưa đáp ứng được điều kiện vay vốn do năng lực tài chính còn hạn chế, dự án hoặc phương án sản xuất kinh doanh thiếu khả thi, khả năng hoàn vốn thấp. Bên cạnh đó, công tác hạch toán kế toán của nhiều DNNVV thiếu chuyên nghiệp, thông tin tài chính thiếu minh bạch, trong khi lại thiếu tài sản bảo đảm, làm ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận vốn tín dụng của ngân hàng.

Mặt khác, phần lớn DNNVV có trình độ quản lý và áp dụng khoa học kỹ thuật công nghệ vào sản xuất kinh doanh còn hạn chế; hoạt động mang tính tự phát, thiếu kế hoạch và chiến lược cụ thể; sức chịu đựng rủi ro thấp, khả năng chống đỡ kém trước biến động của kinh tế vĩ mô, ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh, hiệu quả sử dụng vốn vay và khả năng trả nợ ngân hàng của DN.

Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội DNNVV TP. Hà Nội từng nhận định, doanh nghiệp cần vay vốn, ngân hàng cũng cần giải ngân nhưng trong nhiều trường hợp cung và cầu của hai bên chưa gặp nhau bởi nhiều lý do. DN luôn muốn được vay với lãi suất thấp và vay tín chấp nhưng dự án sản xuất kinh doanh chưa thực sự tốt. Ngân hàng cũng là DN kinh doanh, do đó, họ vẫn cần bảo đảm các chỉ tiêu về sinh lời và an toàn nguồn vốn nên không dám cho vay ở những dự án chưa đủ điều kiện. Trong nhiều trường hợp, việc chứng minh khả năng sinh lời của DN là không dễ dàng.

Hoàng Long (t/h)