Mức độ bạo lực gia tăng ở Mexico là nền tảng quan trọng nhất trong kế hoạch xây tường dọc đường biên giới (phía Nam) Mỹ - Mexico của tổng thống Donald Trump. Và trong khi, việc huy động ngân sách xây tường biên của ông Trump đang phải đối mặt với những cuộc tấn công từ Hạ viện Mỹ, thì tình trạng bạo lực ở các thành phố lớn tại Mexico đang là nỗi hổ thẹn của quốc gia này.

Một báo cáo mới nhất của Liên hợp quốc chỉ ra rằng, trong Top 6 đô thị bạo lực nhất Thế giới, riêng Mexico  “đóng góp” 5 cái tên, đứng đầu là Tijuana, nơi các vụ giết người tăng mức kỉ lục trong vài năm gần đây.

Tại Tijuana, nơi tập trung nhiều băng đảng ma túy, ghi nhận tỉ lệ giết người 138/100.000 dân, bình quân khoảng 7 vụ giết người mỗi ngày. Xếp thứ 2 trên BXH là Acapulco, thành phố nghỉ mát Mexico, với tỉ lệ 111 vụ giết người/100.000 dân.

Hai thành phố Mexico, đứng ở vị trí thứ 4 và 5, sau Caracas (Venezuela) trong BXH này là Ciudad Victoria, thuộc bang Tamaulipas và Ciudad Juarez, thuộc bang Chihuahua, đều là những đô thi gần đường biên giới. Đứng thứ 6 là Irapuato, thành phố ở bang Guanajuato, nơi từng là nơi diễn ra các cuộc chiến khốc liệt nhằm kiểm soát thị phần cung ứng xăng dầu giữa nhiều băng đảng.

Trong 50 đô thị bạo lực nhất Thế giới, riêng Mexico “sở hữu” 15 thành phố, nhiều hơn bất kì quốc gia nào. Và thực trạng này đặt ra một dấu hỏi nhức nhối cho hiệu quả trong việc phòng chống tội phạm của Quân đội – cảnh sát Mexico.

Từ năm 2006, khi tổng thổng vào thời điểm đó – Felipe Calderon tuyên chiến với nạn buôn bán ma túy trên toàn quốc, rất nhiều đô thị Mexico trở thành những “thành phố đẫm máu”, bởi các cuộc chiến giữa các băng đảng, những cuộc truy quét mạnh mẽ của binh lính, thủy quân lục chiến, cảnh sát liên bang khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng, không ít trong số này là dân thường.

Tổng thống đương nhiệm Mexico, ông Andres Manuel Lopez Obrador không ngừng cáo buộc người tiền nhiệm Calderon đã biến Mexico thành “một nghĩa trang khổng lồ”. Tuy nhiên bất chấp lời hứa sẽ đem lại sự yên binh cho Mexico, tập trung vào phát triển kinh tế thay vì súng đạn thời còn là ứng viên, những động thái mới nhất của Obrador cho thấy ông đang đi vào “vết xe đổ” của Calderon.

Đầu năm nay, Obrador đã lệnh đưa một tiểu đoàn binh sĩ lớn đến Tijuana để đảm bảo tình hình trị an nơi này.  Một thông tin khác cho thấy, Obrador đang lên kế hoạch cho việc thành lập một Đội quân bảo vệ quốc gia, với số lượng không dưới 7 vạn lính.  

Theo Obrador, Lực lượng Quân đội bảo vệ quốc gia sẽ không hoạt đội như những lực lượng vũ trang chuyên trấn áp tội phạm kiểu Calderon, mà tập trung vào việc hỗ trợ điều tra và bảo vệ người dân.

THANH XUÂN