Cúng rằm tháng bảy chuẩn bị những gì?

Cúng Rằm tháng 7 là một truyền thống lâu đời của người Việt. Tuy nhiên, khi cúng, phải khấn như thế nào là chuẩn, để cầu bình an, may mắn cho cả gia đình lại là điều nhiều người thắc mắc.

Rằm tháng bảy (hay còn gọi là lễ Vu Lan) có nhiều khác biệt với rằm của các thông thường. Đây còn là ngày lễ đặc biệt để con cái báo đáp công ơn, nuôi dưỡng và sinh thành của cha mẹ, tìm về với cội nguồn yêu thương. Do vậy, vào dịp rằm tháng bảy thì các gia đình thường làm mâm cúng tươm tất, trang trọng hơn bình thường để dâng lên thần linh và ông bà tổ tiên.

Bên cạnh đó, thì trong tháng bảy Âm lịch còn được gọi là "tháng cô hồn", bởi theo phong tục Việt Nam thì người xưa vẫn thường quan niệm, trong 15 ngày đầu tháng 7 Âm lịch là thời điểm mà Diêm Vương sẽ cho mở Quỷ Môn Quan để những vong hồn được về dương gian và thọ hưởng những lễ vật mà những người dân đã cúng tế. Nhưng đến ngày 15 tháng 7 là ngày giới hạn của chu kỳ "mở cửa" đó. Chính vì vậy, người âm sẽ rất khó để "trở về" hoặc không thể nhận được đồ thờ cúng.

Đặc biệt, vào dịp rằm tháng bảy thì nhiều gia đình Việt Nam còn làm cả lễ cúng chúng sinh cho những vong hồn trên dương giới để cầu mong cho những vong hồn sớm được siêu sinh. Mâm lễ cúng rằm tháng 7 bên cạnh lễ cúng thần linh, ông bà tổ tiên thì còn cần cả một mâm cúng chúng sinh, cụ thể lễ cúng nên chuẩn bị những thứ sau:

Mâm cỗ cúng Rằm tháng 7 theo phong tục cổ truyền

Khi làm mâm cơm cúng Rằm tháng 7, các gia đình có thể chọn thực phẩm theo mùa, chế biến món ăn phù hợp khẩu vị, tránh lãng phí.

Mâm cúng Phật Rằm tháng 7

Đối với những gia đình theo đạo Phật thì Rằm tháng 7 là một ngày lễ lớn. Theo giáo lý nhà Phật, lễ cúng không quan trọng ở mâm cao cỗ đầy mà cốt ở lòng thành của mỗi người.

Lễ cúng Phật thì phải được cúng trong nhà và được đặt ở nơi cao nhất, sau đó là lễ thần linh và cuối cùng là mâm lễ gia tiên. Sau khi cúi đầu lạy Phật, dâng lễ, tạ ơn, cầu xin và hứa nguyện, bạn có thể tụng kinh niệm Phật.

Vào ngày Rằm tháng 7, sắp một mâm cơm chay hoặc đơn giản hơn là mâm ngũ quả để cúng Phật rồi thụ lộc tại nhà. Khi cúng, tốt nhất là đọc một khoá kinh – Kinh Vu Lan – để hiểu rõ về ngày này, hồi hướng công đức cho những người thân trong quá khứ được siêu sinh. 

Mẫm cỗ cúng thần linh và gia tiên

Vào ngày này, người ta thường làm một lễ cúng tạ ơn các thần linh, và một mâm tưởng nhớ ông bà tổ tiên để cầu nguyện cho các vong hồn siêu thoát và cầu bình an cho gia đình. Vì vậy nên đa phần các gia đình thường cúng cơm mặn, nhưng cúng chay tốt hơn.

Đối với mâm cúng Phật, thần linh và gia tiên thì phải được cúng trong nhà, còn cúng chúng sinh thì cúng ngoài trời, trước cửa nhà hoặc có thể thực hiện ở chùa. Đặc biệt, đối với những gia đình thờ Phật thì mâm cúng Phật được đặt ở vị trí cao nhất rồi mới đến mâm cúng thần linh và cuối cùng là gia tiên.

Mâm cỗ chay cúng cô hồn tháng 7

Đặc biệt, trong ngày rằm tháng bảy sẽ có rất nhiều vong hồn còn vất vưởng, nên khi cúng cần ghi rõ tên người nhận lên các vật dụng bằng giấy khi cúng, đồng thời khi cúng thì bạn nên đọc văn khấn thần linh thổ địa, tiếp đến đọc to rõ tên hương hồn người nhận.

Trên mâm cúng chúng sinh, lễ vật gồm có:

Muối gạo (1 đĩa sẽ được rắc ra vỉa hè hoặc sân nhà về bốn phương tám hướng sau khi cúng xong), cháo trắng nấu loãng (12 chén nhỏ), hoa quả (5 loại 5 màu), 12 cục đường thẻ.

Theo truyền thống xưa, các gia đình sẽ mua quần áo chúng sinh bằng giấy nhiều màu sắc (xanh lam, xanh lá mạ, vàng, hồng...).

Tuy nhiên, nhiều năm trở lại đây Giáo hội Phật giáo Việt Nam khuyến cáo không nên đốt vàng mã, tránh lãng phí. Đồng thời Giáo hội cũng cấm đốt vàng mã trong các cơ sở thờ tự. Bởi vậy, các gia đình có thể cân nhắc hình thức này. 

Nước: 3 chun (hay 3 ly nhỏ ), 3 cây nhang , 2 ngọn nến nhỏ.....

Một lưu ý quan trọng của lễ cúng cô hồn là không cúng xôi, gà, thịt lợn. Chỉ cúng cô hồn bằng các món ăn chay, không cúng đồ mặn vì sẽ khơi dậy tham, sân, si.

Nếu cúng cô hồn thì phải được hoàn tất vào ngày 15/7 Âm lịch. Trường hợp cúng chúng sinh ở nhà cần lưu ý khi tung gạo, muối (sau khi cúng xong) thì bạn nên đứng phía trong nhà và tung từ trong ra ngoài ngõ, tuyệt đối và tránh không được tung từ ngoài vào trong. Bời theo quan niệm dân gian thì hành động này sẽ rước các vong hồn vất vưởng vào trong nhà.

Món cháo loãng không thể thiếu trong lễ cúng cô hồn, bởi vì người ta tin rằng món này dành cho những linh hồn bị đày đọa phải mang một thực quản nhỏ hẹp không thể nuốt được thức ăn thông thường.

Bày lễ và cúng ngoài trời hoặc trước cửa chính ngôi nhà. Gia chủ có thể đọc các bài văn khấn hoặc khấn nôm theo tâm nguyện. Kết thúc lễ cúng cô hồn, gạo, muối được vãi ra sân, đường, sau đó là đốt vàng mã (nếu có).

Lễ cúng cô hồn khác với cúng thần linh, tổ tiên. Nên mâm cúng cô hồn là các món ăn chay, không cúng đồ mặn vì nếu cúng đồ mặ sẽ khơi dậy tham, sân, si.

Ngoài ra, dịp rằm tháng 7 thì bạn nên thăm mộ phần của người thân trong gia đình. Vì tháng cô hồn còn gọi là Tết của những người âm.

Khôi Nguyên