SO HUU TRI TUE
Thứ sáu, 29/03/2024
  • Click để copy

Lý giải ý nghĩa thú vị tên 5 địa danh nổi tiếng Sài Gòn

07:08, 08/02/2018
(SHTT) - Cầu Chà Và, Thị Nghè, Đakao, Lăng Ông – Bà Chiểu, Bến Nghé chính là những địa danh nổi tiếng của Sài Gòn, thu hút nhiều khách du lịch. Tuy nhiên đến hiện tại nhiều người vẫn không hiểu được ý nghĩa của những cái tên đặc biệt trên.

 Thị Nghè

Điểm qua tên của một số địa danh, kênh rạch, phường ở khu vực quận 1, người ta sẽ dễ dàng nghe đi nghe lại cái tên Thị Nghè, có khi xuất hiện dưới tên của một con rạch, cây cầu, lại có khi xuất hiện như một ngôi chợ, một nhà thờ. Ngoài ra, phần địa giới gồm một phần các phường 17, 19, 21 thuộc quận Bình Thạnh cũng được gọi là Thị Nghè.

thi nghe

 

Theo quyển "Gia Định thành thông chí", mục "Trấn Phiên An", Thị Nghè là tên dân gian của bà Nguyễn Thị Khánh – con gái quan Khâm sai Nguyễn Cửu Vân, và là vợ một viên thư kí. Bà Nguyễn Thị Khánh có chồng là thư kí mỗ, nên người đương thời gọi là Bà Nghè mà không xưng tên. Sở dĩ có tên ấy là do bà đã có công cho khai hoang đất ở và bắc cầu để tiện việc đi lại cho dân chúng. Cảm phục bà, người ta quyết định gọi cây cầu là cầu Bà Nghè, cũng gọi sông ấy là sông Bà Nghè.

Cho đến ngày nay, cái tên Thị Nghè vẫn còn được giữ lại như một cách hậu thế ghi nhớ công đức của bà Nguyễn Thị Khánh.

Bến Nghé

Trước đây, Bến Nghé là tên gọi để chỉ một bến thuyền ở Sài Gòn, còn là tên của một rạch nước nhỏ, nơi có người dân qua lại tấp nập. Theo cuốn “Phương Đình du địa chí” năm 1900, Nguyễn Văn Siêu đã lý giải tên gọi Bến Nghé có xuất phát từ tiếng kêu gầm gừ của đàn cá sấu trên rạch. Theo ông, tiếng kêu của đàn cá sấu văng vẳng trên rạch giống tiếng trâu nên có thể hiểu là “nghé” kết hợp với “bến nước”.

ben nghe

 Ảnh: Flickr.

Trong cuốn “Đại Nam thống nhất chí” ở mục “tỉnh Gia Định” cũng có ghi chép tương tự. Ngoài ra, học giả Trương Vĩnh Ký cho rằng tên địa danh Bến Nghé có nguồn gốc từ tiếng Khmer. Còn nhà địa danh Lê Trung Hoa cũng lý giải đó là tên gọi của bến nước kết hợp với tên thú.

Ngày nay, tên gọi Bến Nghé được dùng cho một phường ở quận 1. Khu vực này hiện nay thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước bởi phố đi bộ Nguyễn Huệ với nhiều hoạt động.

Lăng Ông – Bà Chiểu

Lăng ông bà Chiểu, hay còn gọi là lăng Ông. Là cách gọi phổ biến của người dân địa phương với miếu Thượng Công, nơi thờ Đức Thượng Công, danh xưng dân gian phong cho Tả Quân Lê Văn Duyệt. Lăng ông rộng khoảng 18500m2 trên một gò đất cao, xưa thuộc làng Hòa Bình, tỉnh Gia Định, nằm giữa bốn con đường: Đinh Tiên Hoàng, Phan Đăng Lưu, Trịnh Hoài Đức và Vũ Tùng ngày nay. Lăng nằm kế bên khu Chợ bà Chiểu nên mỗi khi nhắc đến tên chợ này là nghĩ ngay đến lăng ông. Rất nhiều người nơi khác thường nhầm rằng đây là lăng thờ ông và bà tên Chiểu.

lang ong ba chieu

 

Cầu Chà Và

Với bề dày lịch sử hơn 100 năm, cây cầu Chà Và bắc qua kênh Tàu Hủ đã góp phần thông thương vùng Chợ Lớn giữa quận 8 và quận 5.Cầu Chà Và có chiều rộng khoảng 30m, chiều dài 190m, có thêm 2 nhánh phụ lên xuống đại lộ Đông Tây, đảm bảo các phương tiện đi trên cầu không giao cắt nhau nhằm hạn chế tối đa kẹt xe.

cau cha va

 

Thật ra, Chà Và là cách người Việt phát âm chữ Java – tên một hòn đảo ở Indonesia. Chà Và dùng để chỉ người đến từ đảo Java, về sau dùng để gọi tất cả những người có màu da ngăm như Chà Bom Bay (Bombay, Ấn Ðộ), Chà Ma Ní (Manila, Philippines). Thế mới rõ vì sao khu vực cầu Chà Và từng là phố chợ của người gốc Ấn Độ chuyên bán vải lại được gọi thành Chà Và. Ngoài ra, ở đầu cầu Chà Và về phía quận 8 có rạp hát Phi Long nổi tiếng, thường xuyên chiếu phim Ấn Độ phục vụ cư dân quanh vùng.

Đakao
dakao

 

Thời Pháp thuộc, có giai đoạn hai thành phố Sài Gòn và Chợ Lớn được sáp nhập lại thành “Địa phương Sài Gòn – Chợ Lớn” (Région de Saigon – Cholon) với tổ chức bên dưới là các hộ (quartier), tương đương cấp tổng ở các tỉnh. Người đứng đầu một hộ gọi là Hộ trưởng (Chef de quartier). Tên gốc của vùng đất Đakao ngày nay là Đất Hộ (đất của hộ hoặc đất do hộ quản lý). Trong sách báo và các văn bản thời trước, người Pháp đã phiên âm địa danh Đất Hộ thành Đakao. Trên thực tế địa danh Đakao chỉ phổ biến rộng tại Sài Gòn từ thập niên 1950-1960 trở về sau.

Ở thành phố cũng có một vài địa danh bị “biến âm” tương tự như: địa danh Láng Thọ viết thành Langto rồi Việt hóa thành Lăng Tô; địa danh Chí Hòa, người Pháp viết là Kihoa, một số người Việt đọc thành Kỳ Hòa; địa danh Thuận Kiều người Pháp viế thành Tong-kéou và có người đã “chuyển” thành Đông Khẩu.

Minh Trà (t/h)

Tin khác

Khoa học Công nghệ 12 giờ trước
(SHTT) - Từ lâu, bia Bỉ đã được biết đến với sự đa dạng, chất lượng xuất sắc và truyền thống lâu đời. Hiện tại, các nhà nghiên cứu đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để làm cho hương vị của loại bia trứ danh này trở nên ngon hơn.
Khoa học Công nghệ 1 ngày trước
(SHTT) - Trong nghiên cứu mới đây, một lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng đã được phát hiện ở dòng chip M tùy chỉnh của Apple có thể khiến người dùng Mac dễ bị tin tặc tấn công.
Đời sống sáng tạo 2 ngày trước
Trên thực tế, nguy cơ mắc các bệnh hiểm nghèo có thể xảy ra bất cứ giai đoạn nào. Ngay cả khi cơ thể của bạn còn trẻ và khỏe mạnh. Do đó, ngay từ bây giờ hãy chuẩn bị cho mình và người thân một biện pháp đảm bảo tài chính trong tương lai, cụ thể là tham gia bảo hiểm bệnh hiểm nghèo.
Khoa học Công nghệ 2 ngày trước
(SHTT) - Mustafa Suleyman, người đồng sáng lập DeepMind của Google, cùng với Giám đốc điều hành của Microsoft, Satya Nadella, sẽ giám sát một loạt dự án, đáng chú ý là dự án tích hợp AI Copilot vào Windows.
Khoa học Công nghệ 3 ngày trước
(SHTT) - TS.BS Nguyễn Thị Phương Thảo thuộc Viện nghiên cứu Tế bào gốc và Công nghệ Gen Vinmec đã được bầu vào Viện Hàn lâm Khoa học trẻ toàn cầu nhờ vào những cống hiến và sức ảnh hưởng trong lĩnh vực nghiên cứu.
Liên kết hữu ích