Bất chấp nhiều thập kỷ nghiên cứu tác động của truyền hình hoặc trò chơi điện tử đối với sự phát triển của thanh thiếu niên, bối cảnh kỹ thuật trong thập kỷ qua đã định hình lại mối quan hệ giữa trẻ em với màn hình điện tử thông qua các hoạt động khác nhau như: giao tiếp với bạn bè qua ứng dụng trên smartphone, xem TV, chơi trò chơi điện tử và thậm chí làm bài tập ở trường trên máy tính xách tay.

Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu tìm hiểu về thời gian sử dụng thiết bị cụ thể và những ảnh hưởng khác nhau đến trẻ em. Bản chất hoàn toàn không đồng nhất của việc sử dụng màn hình kỹ thuật số trong thế kỷ 21 khiến chúng ta phải xem lại quan điểm cũ.

Torkel Klingberg và Bruno Sauce, hai trong số các nhà nghiên cứu đang làm việc trong nghiên cứu giải thích rằng, trong nghiên cứu này, họ đánh giá chỉ số thông minh dựa trên năm nhiệm vụ: hai nhiệm vụ về khả năng đọc hiểu và từ vựng, một nhiệm vụ về mức độ tập trung và chức năng điều hành, một nhiệm vụ đánh giá kỹ năng không gian trực quan và một về khả năng học tập qua nhiều lần thử nghiệm.

Nhóm nghiên cứu theo dõi khoảng 5.000 trẻ em ở độ tuổi từ 9 đến 10 tuổi trong hai năm. Các đối tượng đã hoàn thành bài kiểm tra nhận thức khi bắt đầu và kết thúc nghiên cứu. 

Trong giai đoạn đầu, các nhà nghiên cứu không phát hiện thấy mối liên hệ nào giữa thời gian chơi game và trí thông minh dưới hoặc trên trung bình. Tuy nhiên, điều thú vị là mức độ xem TV và video hoặc giao tiếp trực tuyến cao có liên quan nhất định đến chỉ số thông minh thấp hơn ban đầu. Sau hai năm, kết quả theo dõi thậm chí còn đáng ngạc nhiên hơn.

Theo kết quả nghiên cứu, những đứa trẻ 10 tuổi chơi điện tử nhiều không thông minh hơn những đứa trẻ không chơi trò chơi. Tuy nhiên, chúng cho thấy sự tăng trưởng tuyệt đối về trí thông minh sau hai năm, ở cả nam và nữ.

Trong giai đoạn tiếp theo, việc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội không ảnh hưởng đến trí thông minh nhưng xem TV hoặc video trực tuyến có thể liên quan tới sự gia tăng không đáng kể về trí thông minh. 

Ông Klingberg nhấn mạnh trọng tâm nghiên cứu rất hẹp, chỉ xem xét một số thước đo về trí thông minh. Do đó, họ không thể khẳng định thời gian sử dụng thiết bị điện tử không tác động đến các yếu tố quan trọng khác như giấc ngủ, kết quả học tập hoặc hoạt động thể chất. 

Mặc dù vậy, kết quả nghiên cứu ủng hộ quan điểm rằng thời gian sử dụng thiết bị nói chung không làm giảm khả năng nhận thức của trẻ và chơi trò chơi điện tử thực sự có thể giúp tăng cường trí thông minh.

Hạn chế khác của nghiên cứu là tất cả các hình thức sử dụng trò chơi điện tử được tập hợp thành một tổng thể đồng nhất. Vì vậy, vẫn chưa rõ liệu các trò chơi điện tử cụ thể có mang lại lợi ích về nhận thức hơn những loại khác hay không.

Vào năm 2021, một nghiên cứu đã tìm ra mối tương quan thuyết phục giữa việc sử dụng trò chơi điện tử và sự gia tăng sức khỏe tinh thần. Trong khi đó, nghiên cứu khác gần đây cho thấy mối liên hệ giữa thời gian dành cho các ứng dụng mạng xã hội và mở rộng quan hệ bạn bè ở trẻ em.

Hai nhà nghiên cứu Klingberg và Sauce kết luận: “Kết quả của chúng tôi không khuyến nghị tất cả các bậc cha mẹ cho phép con chơi game không giới hạn. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ ngăn cấm con cái chơi trò chơi điện tử có thể cảm thấy thoải mái hơn khi biết rằng điều đó giúp tăng cường trí thông minh của trẻ”.

Thu Nga