Đứng trước nguy cơ mất việc làm trong tương lai

Một nghiên cứu của Tổng LĐLĐ Việt Nam cho thấy, giai đoạn 2009-2016, tiền lương bình quân của nữ luôn thấp hơn của nam, mức chênh lệch khoảng 30 USD trên tổng mức lương chưa tới 200 USD/người/tháng. Vì sao lại như vậy?

Theo Petrotimes, Bà Vũ Thị Thu Hằng, một chuyên gia nghiên cứu độc lập về giới vị trí việc làm của phụ nữ dễ bị thay thế bởi thường là lao động đơn giản. Họ ít được tuyển dụng vào những ngành nghề đòi hỏi kỹ thuật cao. Khi lao động với những vị trí công việc không sử dụng nhiều công nghệ hay máy móc hay kỹ thuật cao như như điện tử, da giày, nhà hàng, khách sạn, vì vậy thu nhập của lao động nữ thường thấp hơn.

Thu nhập của lao động nữ thường thấp hơn.

Theo thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam, hiện nay số lượng nữ giới trong độ tuổi lao động có 22,3 triệu người, chiếm 45,6% lực lượng lao động, làm việc ở nhiều lĩnh vực nhưng thiên về lao động giản đơn.

Lao động nữ vẫn bị xem là đối tượng yếu thế, dễ tổn thương, thuộc vào nhóm dễ mất việc làm. Trước bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, bà Hằng lo ngại sẽ tác động đến lao động nữ - là đối tượng dễ bị thay thế nhất.

"Các ngành da giày, dệt may chiếm tỉ lệ lớn lao động nữ tập trung ở những công việc chân tay, không đòi hỏi cao về kỹ thuật. Trong khi đó, các doanh nghiệp (DN) đầu tư ngày càng nhiều dây chuyền sản xuất đưa ro-bốt, máy móc tự động vào quy trình sản xuất thì chính lực lượng LĐN là nhóm dễ bị mất việc làm nhất" - bà Hằng nêu thực tế, theo cdhanghaivn.

Trong khi đó, để đáp ứng yêu cầu của cuộc CMCN 4.0, các doanh nghiệp đang đầu tư ngày càng nhiều dây chuyền sản xuất hiện đại, tự động hóa, đưa robot vào quy trình sản xuất. Do đó, lao động nữ là nhóm dễ bị mất việc làm nhất.

Bởi vậy, trong bối cảnh cuộc CMCN 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, thì việc làm vừa là cơ hội vừa là thách thức rất lớn đặc biệt với lao động nữ. Chưa kể đến những rào cản xuất phát từ định kiến khiến phụ nữ bị thiệt thòi hơn nam giới vẫn là khoảng tối trong tuyển dụng.

Đồng quan điểm về câu chuyện đó, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, thừa nhận vẫn còn những "khoảng tối" cần được xóa bỏ. Ông Lợi cũng cho rằng tiền lương của LĐN thấp hơn lao động nam, việc thăng tiến cũng chậm hơn. Những vấn đề vừa nêu đã được xem xét, tiếp cận để đưa vào quá trình sửa đổi Bộ Luật Lao động.

Khó có bình đẳng giới nếu vẫn chịu thiệt trong cuộc CMCN 4.0

Về phía Tổng LĐLĐ Việt Nam, ông Hiểu cho rằng, mặc dù trong Bộ luật Lao động sửa đổi, người lao động nói chung, lao động nữ nói riêng, đã được tôn trọng, được giải phóng khả năng, trí tuệ, được tiếp cận cuộc CMCN 4.0, nhưng vẫn cần quan tâm sửa đổi hệ thống pháp luật về giáo dục, đào tạo nghề.

Bởi lẽ, khó thực hiện bình đẳng giới nếu phụ nữ không được tiếp cận với giáo dục, được đào tạo nghề đầy đủ. Trong quá trình xây dựng hệ thống pháp luật cần có hướng tiếp cận với quyền phụ nữ. Phải có hệ thống chính sách để hạn chế những tiêu cực của cuộc CMCN 4.0 đối với lao động nữ.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Xuân Bình, Giám đốc chiến lược Công ty TNHH Công nghệ Nexus Frontier cũng cho rằng, trong cuộc CMCN 4.0, lao động nữ có phần thua thiệt, vì ở những giai đoạn trước, phụ nữ tiếp cận giáo dục, khoa công nghệ ít hơn nam giới, đây là vấn đề của lịch sử.

Lao động nữ có lợi thế là tỉ mỉ, cần cù, giao tiếp tốt, làm chủ tình hình với sự mềm dẻo..., do đó, cần tạo điều kiện cho lao động nữ có những vị trí phù hợp trong các công ty, dù đó là công ty công nghệ, đòi hỏi kỹ thuật cao, để họ phát huy thế mạnh và nâng cao hiệu quả công việc chung.

Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, cho biết Đảng, nhà nước đã ban hành các cơ chế, chính sách nhằm cải thiện và nâng cao điều kiện làm việc, đời sống vật chất, tinh thần, bình đẳng giới, vị thế của lao động nữ tại nơi làm việc.

Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam.

Hiến kế xây dựng chính sách, pháp luật nhằm tạo ra môi trường lao động an toàn và tôn trọng, tăng cường vai trò của phụ nữ, ông Hiểu nhấn mạnh rằng ở dự án luật, lao động nữ nói chung và lao động nữ nói riêng được tôn trọng, được giải phóng khả năng, trí tuệ, được tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, được tiếp cận các mô hình mới. Tinh thần của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã "có mặt" rất sâu sắc trong Bộ Luật Lao động (sửa đổi).

Mặc dù vậy, ông vẫn nhấn mạnh: Trong bối cảnh tác động đa chiều của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, sẽ có không ít khó khăn cho lao động nữ.

Chính vì vậy, Công đoàn Việt Nam và tất cả các bên liên quan tiếp tục suy nghĩ, tìm tòi, đề xuất các giải pháp để trao và nâng cao quyền năng cho phụ nữ và lao động nữ.

Là người tham gia sâu vào việc xây dựng Bộ Luật Lao động (sửa đổi), ông Ngọ Duy Hiểu đề xuất cần có hệ thống chính sách để hạn chế những tiêu cực của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đối với lao động nữ. Nếu không có giải pháp, lao động nữ sẽ đứng xa trong những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp này.

Mai Hương(T/H)/Sở hữu Trí tuệ