Nhìn lại: Trong lịch sử nghiên cứu không gian, một số hình ảnh về các hành tinh đáng chú ý khác đã từng được thực hiện từ trái đất. Nhưng đây là những góc chụp từ không gian thực. Tàu tự hành Curiosity cho thấy hành tinh của chúng ta giống như một điểm sáng mờ nhạt của bầu trời đêm sao Hỏa.

Bắt đầu: Hình ảnh đầu tiên mà Curiosity chụp lại 15 phút sau khi hạ cánh vào ngày 5/8/2012. Việc nhận hình ảnh và dữ liệu của các nhà khoa học dựa vào tàu không gian Mars Reconnaissance Orbiter (MRO), một mô hình xác định cấu trúc thời gian. Nó gửi về hình ảnh núi Sharp được chụp từ Front Hazard Camera (nhóm thường sử dụng thiết bị này để tránh những trở ngại). Khi hình ảnh chụp địa điểm mục tiêu cuối cùng trên sao Hỏa được gửi về, các nhà khoa học vui mừng vì đó là một chuyến du hành thành công.

Sỏi sông: Hình dạng tròn của các viên sỏi cho thấy rằng chúng hình thành trong một dòng sông cổ, cạn, chảy từ cao nguyên lân cận đến mỏ đá Gale khoảng 4 tỷ năm. Lớp vỏ bị ăn mòn không chỉ bởi đá núi lửa mà còn bởi một thành phần và khoáng vật tiến hóa hơn. Những viên sỏi bắt nguồn từ dòng sông cổ đại này khiến chúng ta phải suy nghĩ lại quan điểm lớp vỏ đá lửa của sao Hỏa hình thành như thế nào.

Hồ cổ: Các nhà khoa học cho biết hình ảnh này có thể là những dòng chảy nham thạch hoặc trầm tích hồ. Đó chỉ là phán đoán bởi không có "hình ảnh cận cảnh". Vịnh Yellowknife được được tạo nên từ các lớp cát mịn và bùn. Chúng được lưu giữ lại khi các con sông chảy vào hồ cổ Gale Crater. Các nhà khoa học đã thực hiện 16 lỗ khoan đầu tiên để những mảnh đá nhỏ bắn ra và dính vào tàu thăm dò. Các kết quả - bao gồm xác định các loại đất sét, chất hữu cơ và các hợp chất có chứa nitơ - cho thấy rằng đây là môi trường sinh sống của vi sinh vật.

Nước sâu: Khu vực Pahrump Hills được Curiosity phát hiện là chìa khóa cho những nghiên cứu về môi trường quá khứ của Gale. Ở đây, tàu tuần dương quan sát thấy các bãi đá mài mỏng. Hồ Gale là một hồ nước sâu và lâu đời.

“An unconformity”: Tại núi Stimson, chiếc tàu tuần dương đã xác định vào sol 980 (Sol là ngày Sao Hỏa, một sol bằng 24 giờ 39 phút 35 giây, số sol ở đây được tính từ khi tàu Curiosity chạm chân lên Sao Hỏa) một lớp đá sa thạch dày nằm phía trên các trầm tích của hồ, tách biệt bởi một lớp địa chất được gọi là “An unconformity”. “An unconformit”, cho biết mốc thời gian khi quá trình ăn mòn tiếp diễn hàng triệu năm trước khi hồ cạn, tạo ra một bề mặt đất mới. Điều này đưa ra bằng chứng về các sự kiện xảy ra trong quá khứ tương tự như những nhà địa chất học tiên phong James Hutton đã mô tả trong nghiên cứu thực địa của ông vào cuối thế kỷ 18 tại Siccar Point trên bờ biển Scottish Coast.

Cát sa mạc: Những đụn cát Namib được Curiosity chụp tại sol 1192 là một phần nhỏ của khu đụn cát Bagnold. Đây là khu hoạt động đầu tiên được khám phá trên bề mặt của một hành tinh khác. Việc di chuyển qua khu vực này là một trở ngại cho tàu thăm dò. Mặc dù bầu khí quyển sao Hỏa có sự khác biệt với Trái đất, nó vẫn có khả năng di chuyển trầm tích và tạo ra các cấu trúc đẹp.

Điêu khắc gió: Murray Buttes chụp bởi Mastcam của tàu ở sol 1448, được tạo thành từ những viên đá cát tương tự như ở núi Stimson. Những viên đá này nằm trên “an unconformity”. Điều này cho thấy sau một thời gian dài khí hậu ẩm ướt, khí hậu trở nên khô hơn và gió trở thành tác nhân chính tạo ra môi trường tại miệng núi lửa Gale.

Bùn khô: Curiosity có thể thực hiện phân tích chi tiết về các loại đá Gale bằng tia laser ChemCam và kính thiên văn gắn trên đỉnh tàu. Tại Schooner Head, tàu tuần dương đã phát hiện các vết nứt. Bạn có thể nhìn thấy các cây thập tự đỏ, nơi các nhà khoa học bắn laser, tạo ra một tia “plasma”. Bước sóng ánh sáng trong tia này cho chúng ta biết thành phần của đá.

Đường đi của tàu thăm dò Curiosity trong 2000 ngày trên sao Hỏa từ địa điểm hạ cánh Bradbury đến vị trí hiện tại ở Vera Rubin Ridge (VRR).

• Tài tử Fast and Furious tiết lộ về góc tối cuộc đời
• Giải được 5 vụ án giết người của FBI dưới đây: Bạn có IQ cao hơn người thường
• Những điều ít biết về Tứ đại mỹ nhân Hà thành đình đám một thời

Thanh Nam