Hội nghị toàn quốc do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp cùng Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Quốc hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, và Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tổ chức đã thu hút sự tham gia của đông đảo lãnh đạo cấp cao, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành, các tổ chức chính trị-xã hội, thường trực các tỉnh ủy, thành ủy, lãnh đạo các hội văn học nghệ thuật trung ương và địa phương, cùng nhiều chuyên gia, nhà khoa học và 50 văn nghệ sĩ có nhiều cống hiến xuất sắc.

Hội nghị vinh dự được đón tiếp Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, và các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Mai Văn Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ; Vũ Hồng Thanh, Phó Chủ tịch Quốc hội tham dự và chủ trì hội nghị.

Phát biểu khai mạc hội nghị, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đã khẳng định những bước tiến vượt bậc của văn học, nghệ thuật Việt Nam trong 50 năm qua, từ tư duy lý luận đến thực tiễn sáng tạo, phương thức truyền bá và sự đa dạng trong tiếp nhận. Đồng chí nhấn mạnh rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nền văn học, nghệ thuật nước nhà đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Tuy nhiên, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cũng chỉ rõ những thách thức và tồn tại, khi nền văn học, nghệ thuật phát triển chưa thực sự tương xứng với tiềm năng. Thực tiễn này đòi hỏi một sự tổng kết sâu sắc, từ đó đề ra phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp phát triển cho giai đoạn mới.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đã chia sẻ những suy nghĩ tâm huyết về chặng đường 50 năm phong phú và đa dạng của văn học, nghệ thuật, đồng thời chỉ ra những vấn đề mới mẻ đang đặt ra. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh các nhiệm vụ và giải pháp then chốt nhằm tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò, sứ mệnh của văn học, nghệ thuật và đội ngũ văn nghệ sĩ. Trọng tâm là xây dựng nền văn học, nghệ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong bối cảnh phát triển mới của đất nước.

Các giải pháp được ông đề cập bao gồm: nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, đổi mới tư duy và phương thức lãnh đạo; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, thể chế hóa các chủ trương, quan điểm về văn học, nghệ thuật; thúc đẩy nghiên cứu, lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; tăng cường giao lưu, hợp tác quốc tế để phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam; sắp xếp, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của các hội văn học, nghệ thuật.

Với niềm tin sâu sắc vào tương lai của đất nước, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa bày tỏ: "Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, với những cơ hội và thách thức đan xen. Hơn lúc nào hết, đội ngũ văn nghệ sĩ Việt Nam cần tiếp tục 'kề vai sát cánh', 'đồng tâm, hiệp lực', cùng nhau thực hiện sứ mệnh cao cả và trách nhiệm nặng nề nhưng rất vẻ vang với Tổ quốc và nhân dân".

Đồng chí khẳng định vai trò của văn nghệ sĩ trong việc "ươm trồng hạt giống về cái đẹp, lòng nhân ái và sự tử tế", gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Mỗi tác phẩm văn học, nghệ thuật chân chính sẽ góp phần bồi đắp hệ giá trị quốc gia, văn hóa, gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới, mở ra tương lai tươi sáng cho dân tộc.

Tại hội nghị, nhiều tham luận đã được trình bày, tập trung khẳng định những thành tựu to lớn của văn học, nghệ thuật Việt Nam trong nửa thế kỷ qua, đồng thời đề xuất các chủ trương, chính sách phát triển cho giai đoạn tiếp theo. Các ý kiến đều nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền về vai trò, tầm quan trọng của văn học, nghệ thuật, cổ vũ đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục sáng tạo những tác phẩm có giá trị cao.

Trong khuôn khổ hội nghị, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Triển lãm "50 năm văn học, nghệ thuật Việt Nam đồng hành với dân tộc". Triển lãm trưng bày hơn 200 hình ảnh và 200 hiện vật, tài liệu, tái hiện sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với sự phát triển văn học, nghệ thuật, khái quát những thành tựu nổi bật, và giới thiệu các tác phẩm, tác giả được vinh danh với các giải thưởng cao quý.

Ban Tổ chức kỳ vọng rằng hội nghị và triển lãm sẽ tạo động lực mạnh mẽ, cổ vũ đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục phát huy tài năng, trí tuệ, tinh thần đoàn kết, sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Với hành trang quý báu và nguồn động lực lớn lao, Việt Nam tin tưởng và kỳ vọng vào những bước phát triển đột phá của văn học, nghệ thuật trong thời gian tới.

Phạm Tuấn