Quyết định được đưa ra sau khi USCO xem xét lại bản quyền tiểu thuyết đồ họa “Zarya of the Dawn” của tác giả Kashtanova. Theo USCO, việc bảo vệ bản quyền đã được cấp cho tác giả của cuốn sách Kris Kashtanova là một sự nhầm lẫn, bởi trước đó tác giả đã không nêu rõ tất cả các hình ảnh trong cuốn sách được tạo bằng phần mềm Midjourney AI. Theo đó, Kashtona đã viết phần cốt truyện của “Zarya of the Dawn” còn Midjourney tạo ra phần hình ảnh dựa trên nội dung mà tác giả đưa vào hệ thống. Mặc dù các hình ảnh không thể có bản quyền, USCO đã tuyên bố Kashtanova vẫn có thể giữ bản quyền các phần trong cuốn sách mà cô ấy đã viết bao gồm bố cục ảnh mà cô đã sắp xếp trong cuốn sách.

Có tiền lệ nào để có được quyết định như trên?

Giải thích cho quyết định trên, USCO đã trích dẫn Bản tóm tắt các hoạt động của cơ quan Bản quyền Hoa Kỳ, trong đó nêu rõ bản quyền sẽ bị từ chối đối với bất kỳ tác phẩm nào không phải do con người tạo ra. Quyết định trên được đưa ra trong bối cảnh các phần mềm AI có khả năng sáng tạo đang nổi lên nhanh chóng. Với nhiều khả năng đa dạng như sáng tạo văn bản, hình ảnh, sáng tạo nội dung… các ứng dụng như Midjourney, Dall-E và ChatGPT đang dần trở thành một trợ thủ đắc lực cho nhiều mảng trong xã hội.

Tại sao lại xảy ra vấn đề này?

Theo USCO, Kashtanova đã không tiết lộ các hình ảnh trong cuốn sách được tạo bằng Midjourny trong hồ sơ ban đầu. Sau khi phát hiện, USCO đã viết thư cho tác giả và yêu cầu nữ tác giả cung cấp thêm thông tin để tránh việc bản quyền bị hủy bỏ hoàn toàn.

Sau khi Kashtanova cung cấp thông tin được yêu cầu bằng văn bản, USCO đã hủy phần bản quyền được cấp ban đầu và ban hành bản quyền mới chỉ bao gồm văn bản và bố cục của hình ảnh chứ không phải bản thân hình ảnh. Bản quyền mới có hiệu lực hồi tố kể từ ngày phát hành ban đầu.

Phản ứng của những người trong cuộc?

Tác giả Kashtonova bày tỏ hài lòng với quyết định của cơ quan thẩm quyền về bản quyền phần cốt truyện và bố cục hình ảnh. Tuy nhiên, tác giả này cho biết đang cùng các cộng sự tìm cách để chứng minh những hình ảnh này đáng được cấp bản quyền vì chúng là cách thể hiện trực tiếp những sáng tạo của chính tác giả.

Theo USCO, “Quy trình mà người dùng Midjourney có được hình ảnh ưng ý không giống với quy trình của một nghệ sĩ, nhà văn hoặc nhiếp ảnh gia…bởi để có một bức ảnh đẹp, nhiếp ảnh gia phải cân đối giữa nhiều yếu tố như chủ thể, thời gian phơi sáng, độ sâu trường ảnh, bố cục,... Còn đối với Midjourney, người dùng không kiểm soát được quá trình tạo ra hình ảnh bởi ta không thể dự đoán trước những gì Midjourney sẽ tạo ra. Với một hình ảnh ban đầu, người dùng có thể tạo ra bốn hình ảnh khác nhau dựa trên dữ liệu lập trình sẵn và các gợi ý chỉnh sửa cho một trong những hình ảnh ban đầu này có thể ảnh hưởng đến các hình ảnh tiếp theo”.

Quyết định này của USCO có ý nghĩa gì đối với các nghệ sĩ ?

Đối với những người ủng hộ AI, quyết định của USCO là “một đòn giáng mạnh” vào người dùng phần mềm tạo hình ảnh bởi nhiều người trong số họ có cùng quan điểm với Kashtanova: Các nghệ sĩ sử dụng AI như một công cụ và họ đã thực hiện công việc nặng nhọc đó là đưa ra ý tưởng và phần văn bản để tạo ra hình ảnh.

Tuy nhiên, đây có thể coi là một tin tốt cho các nghệ sĩ thực sự bởi họ vẫn có thể giữ bản quyền hình ảnh của họ, và sự bảo vệ đó có thể làm tăng giá trị của tác phẩm. Việc quyết định của USCO thực sự tối ưu cho các nghệ sĩ hay không sẽ chỉ trở nên rõ ràng theo thời gian và có thể bị ảnh hưởng bởi các cuộc chiến pháp lý tập trung vào AI diễn ra trong thời gian sắp tới.

Thu Hà