Qua việc thực hiện các thí nghiệm gần đây trên động vật, các nhà khoa học đã xác định được một loại thuốc có khả năng triệt tiêu các tế bào DIPG. Việc còn lại là tìm ra cách để điều khiển cơ chế hoạt động của hợp chất này.

Theo như mô tả của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (Mỹ), loại thuốc này tác động lên con đường vận chuyển cholesterol trong tế bào, đây có thể chính là mục tiêu cần nhắm đến để điều trị bệnh ung thư não.

Nhắm đến các khối u

Các khối u DIPG thường tồn tại trong các cấu trúc nhạy cảm có chức năng kết nối não với tủy sống, do đó phẫu thuật cắt bỏ là lựa chọn bất khả thi vì có thể gây tổn thương thần kinh nghiêm trọng. Và mặc dù bức xạ có thể được sử dụng để tạm thời xoa dịu các triệu chứng, tuy nhiên ung thư chắc chắn vẫn phát triển, với thời gian sống trung bình của bệnh nhân là dưới một năm.

Năm 2014, từ sự hợp tác giữa các phòng thí nghiệm của C. David Allis, Giáo sư Joy, Jack Fishman, cùng với Viviane Tabar, Chủ tịch Khoa Phẫu thuật Thần kinh tại Trung tâm Ung thư Tưởng niệm Sloan Kettering, nhóm nghiên cứu đã tạo ra một bước ngoặt, đó chính là việc tìm ra hợp chất có tên gọi MI-2, với khả năng ngăn chặn sự phát triển khối u của bệnh DIPG (trên chuột).

Loại thuốc này vốn được nhiều nhà khoa học sử dụng để điều trị bệnh bạch cầu, dựa trên có tác dụng của nó với các tế bào ung thư bạch cầu qua tương tác với menin, một loại protein điều chỉnh biểu hiện gen. Vì vậy, khi nhóm của Allis bắt đầu nghiên cứu tác dụng của MI-2 trên các tế bào DIPG, ban đầu họ nghi ngờ rằng thuốc sẽ hoạt động theo cách tương tự.

"Giả thuyết đầu tiên của chúng tôi là thuốc đã tắt gen bằng cách tương tác với menin", Richard Phillips, một bác sĩ chuyên khoa thần kinh tại MSKCC và một thành viên trong phòng thí nghiệm Allis dẫn đầu nỗ lực này nói. "Nhưng sau khi thăm dò sâu thêm một chút nữa, nhiều biểu hiện thông thường đã không xuất hiện." Ví dụ, khi các nhà nghiên cứu loại bỏ di truyền menin khỏi các tế bào u thần kinh đệm, những tế bào đó vẫn nhạy cảm với MI-2, cho thấy hợp chất này đã phát huy tác dụng của nó thông qua con đường khác biệt so với những kết quả thu được từ bệnh bạch cầu.

Sau đó, họ còn phát hiện ra rằng các tế bào DIPG tiếp xúc với MI-2 không thể duy trì mức cholesterol để tồn tại và nhanh chóng tiêu biến; nhưng các tế bào bị xâm chiếm có thể được giải cứu bằng một liều cholesterol bổ sung - gợi ý rằng, trong trường hợp u thần kinh đệm, MI-2 hoạt động bằng cách làm cạn kiệt chất dinh dưỡng. Cuối cùng, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng MI-2 ức chế trực tiếp lanosterol synthase, một loại enzyme liên quan đến sản xuất cholesterol.

Một phát hiện đáng lưu tâm nữa chỉ ra, trong khi MI-2 phá hủy các tế bào u thần kinh đệm, loại thuốc này không làm tổn thương các tế bào não khỏe mạnh. Kết quả thu được phù hợp với một nghiên cứu khác cho thấy một số tế bào ung thư đặc biệt dễ bị tổn thương do rối loạn cholesterol.

Nghiên cứu ra loại thuốc tốt hơn

Nghiên cứu này mở ra khả năng đầy hứa hẹn cho việc điều trị ung thư. Phillips và các đồng nghiệp hy vọng sẽ phát triển được các hợp chất tối ưu, nhắm đến mục tiêu là các khối u vô phương cứu chữa trước đây.

Hiên tại nhóm nghiên cứu đang phát triển một số hợp chất giảm cholesterol từ các loại thuốc đã có trên thị trường. "Một số loại thuốc hiện có, ban đầu được sản xuất cho những người có cholesterol cao, được thiết kế để làm giảm lanosterol synthase - nhưng chúng chưa bao giờ thực sự được coi là thuốc trị ung thư", dẫn lời Phillips.

"Một trong số chúng thậm chí còn mạnh hơn MI-2, vì vậy chúng tôi hiện đang làm việc với một nhóm các chuyên gia sinh hóa học để xem liệu có thể điều chỉnh thuốc để nó tác động đến não hay không". Quan trọng hơn, nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ cơ chế hoạt động của thuốc.

 Trong trường hợp này, việc phát hiện ra tác dụng của MI-2 với lanosterol synthase cho thấy các khối u DIPG rất nhạy cảm với sự can thiệp của cholesterol - một phát hiện mở đường cho việc sản xuất các hợp chất hiệu quả hơn sau này.

 Nguyên Mừng