Giáo sư, Tiến sĩ vật lý Jean Trần Thanh Vân và Giáo sư, Tiến sĩ sinh học Lê Kim Ngọc đã dành trọn cuộc đời, tâm huyết, cống hiến cho sự phát triển của khoa học, đồng thời góp phần tăng cường mối quan hệ giữa Pháp và Việt Nam, cũng như kết nối Việt Nam với cộng đồng khoa học thế giới.

Huân chương Bắc đẩu Bội tinh bậc Sĩ quan là huân chương cao quý nhất của nước Pháp, được trao tặng cho Giáo sư Jean Trần Thanh Vân và Giáo sư Lê Kim Ngọc nhằm tôn vinh những cống hiến đặc biệt của 2 nhà khoa học, đồng thời thể hiện sự trân trọng của nước Pháp đối với những đóng góp to lớn của họ trong việc thúc đẩy quan hệ khoa học giữa Pháp và Việt Nam.

Trước đó, ngày 11/7, nhân dịp Quốc khánh Cộng hòa Pháp (14/7), Tổng thống Cộng hòa Pháp đã ra sắc lệnh thăng hạng huân chương Bắc đẩu Bội tinh bậc Sĩ quan cho vợ chồng Giáo sư Trần Thanh Vân và Giáo sư Lê Kim Ngọc. Năm nay, hai Giáo sư cùng 91 tuổi và là cặp vợ chồng duy nhất được thăng hạng cùng đợt này.

Đại sứ Cộng hòa Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet cho biết, thông qua việc trao Huân chương, nước Pháp muốn thể hiện sự ghi nhận đối với hai Giáo sư, những thanh niên Việt Nam đến Pháp du học cách đây hơn 70 năm và nhờ vào tài năng, lòng quả cảm, họ đã trở thành hai trong những người con chói sáng nhất mà nước Pháp đặc biệt tự hào. Hai Giáo sư không ngừng cùng nhau nỗ lực để tập hợp các nhà nghiên cứu, đưa các thế hệ xích lại gần nhau và giúp ích cho Việt Nam – Pháp trên cơ sở vun đắp lịch sử chung giữa hai dân tộc.

Phát biểu tại buổi lễ, Giáo sư Lê Kim Ngọc bày tỏ niềm vinh dự hôm nay không chỉ dành riêng cho hai vợ chồng bà mà cho tất cả những người đã đồng hành từ trước tới nay.

 Điều đặc biệt ý nghĩa là Lễ trao Huân chương được tổ chức đúng vào Năm Đổi mới sáng tạo Pháp – Việt. Huân chương Bắc đẩu Bội tinh bậc Sĩ quan như tiếp thêm cho hai vị Giáo sư sức mạnh để tiếp tục theo đuổi niềm tin và những điều cốt lõi. Hai Giáo sư chúc các bạn trẻ vững tin vào mơ ước, dám khẳng định mình và giữ vững bản sắc.

Sự nghiệp gắn bó lâu dài với khoa học của 2 vị Giáo sư bắt đầu từ sáng kiến tổ chức Hội nghị “Gặp gỡ Việt Nam”, được duy trì thường niên từ năm 1993, quy tụ nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới trong các lĩnh vực: khoa học phát triển bền vững (hải dương học, quan sát trái đất, sinh học, y tế), khoa học cơ bản (vật lý hạt nhân, vật lý thiên văn, toán học), cũng như khoa học xã hội và nhân văn.

Toàn bộ nguồn thu từ sự kiện khoa học này đã được tái đầu tư để thành lập Trung tâm Quốc tế về Liên ngành Khoa học và Giáo dục (ICISE), do Giáo sư Jean Trần Thanh Vân giữ cương vị Giám đốc từ năm 2013.

Là một sáng kiến độc đáo, Trung tâm Quốc tế về Khoa học và Giáo dục Liên ngành (ICISE) hướng tới trở thành điểm đến quan trọng cho các hội nghị khoa học và học thuật tầm cỡ, thu hút giới nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới. Nỗ lực này đã được minh chứng bằng sự hiện diện của nhiều nhà khoa học đoạt giải Nobel và huy chương Fields tại các sự kiện do Trung tâm Quốc tế về Khoa học và Giáo dục Liên ngành (ICISE) tổ chức kể từ khi thành lập.

Không chỉ là nơi hội tụ trí tuệ, Trung tâm Quốc tế về Khoa học và Giáo dục Liên ngành (ICISE) còn chú trọng phổ biến văn hóa khoa học tới công chúng, đặc biệt là khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu trong thế hệ trẻ.

Bên cạnh những đóng góp cho khoa học, 2 vị Giáo sư còn dành nhiều tâm huyết cho các hoạt động từ thiện. Ngay từ năm 1970, Giáo sư Jean Trần Thanh Vân và Giáo sư Lê Kim Ngọc đã sáng lập Hiệp hội “Aide à l’Enfance du Vietnam” (Tạm dịch: Hỗ trợ trẻ em Việt Nam), đồng thời đứng ra thành lập Làng trẻ em SOS đầu tiên tại Việt Nam, trở thành mái ấm cho nhiều trẻ em mồ côi.

  TH