Theo đó, thành phố yêu cầu 5 huyện rà soát về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính. Trường hợp chưa đủ điều kiện thì phải triển khai phương án sắp xếp, đảm bảo các tiêu chuẩn về quy mô dân số, diện tích tự nhiên theo Nghị quyết số 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trong 5 huyện kể trên, Đông Anh và Gia Lâm đã cơ bản thực hiện xong giai đoạn đầu tư, xây dựng hạ tầng để đáp ứng các tiêu chí thành lập quận, phường. Huyện Thanh Trì và Hoài Đức đang trong thời điểm đánh giá và công nhận trình độ phát triển cơ sở hạ tầng.

Đông Anh cũng là huyện có quy mô lớn nhất trong 5 huyện  với diện tích hơn 180 km2, dân số khoảng 380.000, gồm 23 xã, một thị trấn; tiếp đến là Gia Lâm gần 115 km2, dân số 280.000, 20 xã và 2 thị trấn.

Hoài Đức có diện tích 82 km2, dân số trên 230.000, gồm 19 xã và một thị trấn. Đan Phượng rộng hơn 77 km2, dân số trên 174.000, gồm 15 xã và một thị trấn. Thanh Trì có diện tích nhỏ nhất trong số 18 huyện, thị xã của Hà Nội, với hơn 63 km2, dân số trên 200.000, gồm 15 xã và một thị trấn.

Để triển khai kế hoạch, huyện Đông Anh, huyện Gia Lâm cần phối hợp với Sở Nội vụ và các sở, ngành liên quan hoàn thiện công tác lập hồ sơ đề án và làm việc với các bộ, ngành Trung ương thẩm định. Phấn đấu được phê duyệt đề án thành lập quận của 2 huyện vào quý IV/2024 hoặc quý I/2025.

Các huyện Thanh Trì và Hoài Đức chủ động phối hợp với các sở, ngành, cung cấp hồ sơ, số liệu phục vụ công tác đánh giá tiêu chí; xây dựng các giải pháp đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các tiêu chí chưa đạt, trong đó chủ động ưu tiên cân đối nguồn vốn ngân sách huyện đầu tư xây dựng các công trình, dự án đảm bảo hoàn thành tiêu chí. Chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đang triển khai thực hiện để hoàn thành tiêu chí, đề án. Phấn đấu được phê duyệt đề án thành lập quận của 2 huyện vào quý IV/2025.

Hiện nay, Hà Nội có 30 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 12 quận, 17 huyện và 1 thị xã. Trong đó, 12 quận gồm: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Hà Đông, Hoàng Mai, Long Biên, Tây Hồ và Thanh Xuân.

Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thành phố trực thuộc Trung ương phải có tỷ lệ quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện đạt từ 60% trở lên. Nghĩa là Hà Nội phải có từ 18 quận trở lên, nhưng hiện mới có 12 quận, một thị xã và 17 huyện (đạt 43% đơn vị hành chính đô thị).

Chương trình 04 về xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn của Thành ủy Hà Nội đưa ra mục tiêu giai đoạn 2021-2025 sẽ có 5 huyện thành quận (Hoài Đức, Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì, Đan Phượng) và giai đoạn 2026-2030 có 3 huyện lên quận (Thanh Oai, Thường Tín, Mê Linh).

Minh Vân