Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và Liên minh Châu Âu (EU) cho biết ngày 8/9, Ủy ban châu Âu đã đăng công báo quy định số 2022/1481 về thuế nhập khẩu gạo xát vào EU.

Theo đó, thuế nhập khẩu đối với gạo xát trắng thuộc mã CN 1006 20, không phải gạo basmati xát vỏ sẽ là 65 Eur/tấn. Quy định này có hiệu lực từ ngày công bố (8/9/2022).

Theo cam kết từ Hiệp định EVFTA, Liên minh Châu Âu dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo xuất khẩu mỗi năm với mức thuế suất 0%, bao gồm 30.000 tấn gạo xay xát, 20.000 tấn gạo chưa xay xát và 30.000 tấn gạo thơm. Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm, cam kết này giúp Việt Nam có thể xuất khẩu ước khoảng 100.000 tấn vào EU hàng năm. Điều này đã mở ra cơ hội để gạo Việt Nam có thể cạnh tranh với các nước khác khi xuất khẩu vào EU.

Liên quan đến xuất khẩu gạo, mới đây ngày 8/9, Tổng cục Ngoại Thương Ấn Độ ban hành thông báo số 31/2015-2020, quyết định cấm xuất khẩu gạo tấm (broken - rice), mã HS 1006 40 00. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính Ấn Độ cũng ban hành thông báo số 49/2022-Customs về việc áp thuế xuất khẩu 20% đối với một số loại thóc gạo như: thóc (HS 100610), gạo lứt (HS 10620) và các loại gạo khác trừ gạo đồ, gạo Basmati (HS 10063090). Các quyết định trên có hiệu lực kể từ ngày 9/9/2022.

Được biết, Ấn Độ là quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, nguyên nhân quốc gia này phải hạn chế xuất khẩu gạo là do nhiều khu vực sản xuất lúa gạo trong nước đang bị ảnh hưởng của thiên tai, lượng mưa thiếu hụt làm sản lượng giảm mạnh, đe dọa đến an ninh lương thực của quốc gia.

Động thái này được cho là sẽ tác động đến giá gạo thế giới bởi quốc gia này hiện chiếm hơn 40% lượng gạo xuất khẩu toàn cầu. Đồng thời việc cấm xuất khẩu gạo tấm (nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi) sẽ đẩy giá thức săn chăn nuôi tăng lên, đặc biệt tại các thị trường nhập khẩu chính loại sản phẩm này Trung Quốc (nhập 1,1 triệu tấn năm 2021) và Việt Nam (nhập 433 nghìn tấn năm 2021).

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong tháng 8, Việt Nam xuất khẩu được 718 nghìn tấn gạo, trị giá gần 340 triệu USD, tăng 23,2% về lượng và tăng 19% về trị giá so với tháng 7.

Tuy nhiên, giá gạo xuất khẩu bình quân đạt 473,5 USD/tấn, giảm 3,2% so với tháng trước. Đây là mức giảm mạnh nhất từ đầu năm 2022 đến nay và là mức giá thấp nhất trong 20 tháng qua của mặt hàng gạo.

Tính chung 8 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo đạt gần 4,8 triệu tấn, trị giá hơn 2,33 tỷ USD, tăng lần lượt 20,7% và 10% nhưng giá xuất khẩu bình quân đạt 486,5 USD/tấn, giảm 13,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Do đó, với diễn biến mới của thị trường thế giới, đặc biệt là Ấn Độ vừa quyết định cấm xuất khẩu gạo tấm và áp dụng thuế đối với một số loại thóc gạo, các doanh nghiệp cho rằng sẽ có nhiều cơ hội để gạo Việt Nam tăng cả lượng và giá xuất khẩu trong thời gian tới.

Thanh Thảo