Kỹ thuật phức tạp này đã cứu sống và bảo tồn chức năng thận cho một nữ bệnh nhân 37 tuổi, mở ra hướng điều trị mới cho các tổn thương thận cực kỳ phức tạp.

Bệnh nhân là một phụ nữ 37 tuổi, đến từ tỉnh Phú Yên (cũ), nhập viện với triệu chứng đau quặn vùng thắt lưng trái kéo dài hai tháng. Sau khi thăm khám tại nhiều cơ sở y tế lớn phía Nam, chị được chẩn đoán mắc phình khổng lồ động mạch thận trái tại rốn thận và nhận khuyến cáo cắt bỏ thận.

Với mong muốn bảo tồn quả thận, bệnh nhân đã tìm đến TS. Ngô Vi Hải, Chủ nhiệm Khoa Ngoại lồng ngực, BVTWQĐ 108. Qua chẩn đoán hình ảnh, TS. Hải xác định túi phình động mạch có kích thước gần 5 cm, nằm ngay tại rốn thận – nơi tập trung các nhánh động mạch quan trọng nhất nuôi dưỡng thận. Đáng lo ngại hơn, cơn đau thắt lưng là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ túi phình có thể vỡ bất cứ lúc nào, đe dọa tính mạng.

TS. Ngô Vi Hải nhận định: “Vị trí khối phình này vô cùng phức tạp. Việc đặt stent can thiệp hay sửa chữa trực tiếp khi thận còn trong cơ thể là bất khả thi. Giải pháp duy nhất để bảo tồn chức năng thận là phải cắt thận ra ngoài, tái tạo mạch máu rồi ghép trả lại.”

Để thực hiện phương án "giải cứu" thận này, một kíp mổ liên chuyên khoa tinh nhuệ đã được thành lập, bao gồm các bác sĩ hàng đầu về Tiết niệu trên và Phẫu thuật mạch máu.

Kỹ thuật được lựa chọn là cắt thận nội soi, bảo tồn thận theo quy trình lấy thận ghép.

Ca phẫu thuật kéo dài gần 4 giờ đồng hồ được chia làm hai giai đoạn then chốt:

Giai đoạn 1: Cắt thận và Tái tạo mạch máu ngoài cơ thể. Quả thận trái được cắt rời ra ngoài cơ thể. Khối phình khổng lồ được loại bỏ hoàn toàn. Các bác sĩ đã sử dụng tĩnh mạch hiển tự thân (lấy từ chính cơ thể bệnh nhân) để tái tạo lại động mạch thận đã bị tổn thương. Giai đoạn này đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối và tốc độ cao.

Giai đoạn 2: Ghép thận trở lại. Sau khi tái tạo thành công, quả thận được ghép trở lại vào hố chậu cùng bên theo kỹ thuật ghép thận thường quy.

TS. Nguyễn Việt Hải, Chủ nhiệm Khoa Tiết niệu trên, người tham gia trực tiếp ca mổ, nhấn mạnh yếu tố thời gian: “Với tổn thương mạch máu này, thời gian thiếu máu nóng của thận không được phép vượt quá 20-30 phút để đảm bảo chức năng cơ quan không bị hủy hoại. Kỹ thuật ghép tự thân đã cho chúng tôi đủ điều kiện để vừa tái tạo mạch máu phức tạp, vừa bảo vệ được thận.”

Ca phẫu thuật diễn ra thuận lợi. Ngay sau mổ, siêu âm và chụp mạch xác nhận quả thận ghép đã hoạt động tốt, tưới máu ổn định.

Điểm đặc biệt và ưu việt nhất của ghép thận tự thân là việc sử dụng cơ quan của chính người bệnh. Điều này đồng nghĩa với việc bệnh nhân hoàn toàn không phải sử dụng thuốc chống thải ghép hay thuốc ức chế miễn dịch sau mổ – một gánh nặng lớn thường gặp trong các ca ghép tạng dị thân.

Hiện tại, bệnh nhân đã hồi phục nhanh chóng, đi lại và tự phục vụ sinh hoạt bình thường. Sức khỏe và chức năng thận được duy trì ổn định.

Trên bản đồ y học thế giới, chỉ có rất ít trường hợp ghép thận tự thân được ghi nhận, và ca phẫu thuật thành công này đã đưa BVTWQĐ 108 trở thành đơn vị đầu tiên tại Việt Nam thực hiện được kỹ thuật này.

“Thành công của ca phẫu thuật không chỉ mang ý nghĩa y học, mà còn khẳng định sự phối hợp chặt chẽ, sáng tạo giữa các chuyên khoa trong bệnh viện. Nó mở ra hướng điều trị mới cho những trường hợp tổn thương thận cực kỳ phức tạp mà trước đây, các bác sĩ buộc phải cắt bỏ thận,” TS. Ngô Vi Hải kết luận.

Một lần nữa, thành tựu này khẳng định vị thế và thế mạnh ghép tạng của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 – đơn vị tiên phong trong việc ứng dụng kỹ thuật cao, góp phần nâng tầm y học Việt Nam trên trường quốc tế.

Minh Anh