Dòng tiền âm liên tục vẫn 'miệt mài' phát hành trái phiếu lãi suất cao

Trong BCTC của doanh nghiệp thì Báo cáo lưu chuyển tiền tệ có thể được coi là báo cáo quan trọng nhất, vì nó chỉ ra được tiền đi đâu về đầu, tại sao cả năm làm ăn có lãi mà trong năm thường xuyên thiếu tiền.

Một trong những dòng tiền quan trọng nhất trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ là Dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh (dòng tiền hoạt động kinh doanh). Nếu dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh có chiều hướng sụt giảm mạnh, thậm chí là âm liên tục trong nhiều quý nhiều năm liền sẽ khiến những nhà đầu tư không khỏi nghi ngờ về khả năng tạo tiền từ hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp.

Trong quý 1/2021, lợi nhuận tại VCG tăng đột biến với lãi sau thuế đạt hơn 345 tỷ đồng, tăng gấp 5,4 lần so với quý 1/2020; lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ đạt 341,5 tỷ đồng, tăng 411% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, dòng tiền hoạt động kinh doanh tại VCG lại âm hơn 1.512 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước chỉ âm 1.061 tỷ đồng.

Năm 2019, dòng tiền hoạt động kinh doanh cũng âm 1.493 tỷ đồng, đến năm 2020 chỉ còn âm hơn 25 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong quý 1/2021 lại bất ngờ âm nặng hơn.

Tính đến cuối quý 1/2021, nợ phải trả tại VCG tăng 11% lên mức hơn 13.804 tỷ đồng, chiếm tới 64% tổng tài sản và gấp 1,8 lần vốn chủ sở hữu.

Đáng chú ý, hệ số khả năng thanh toán hiện hành tại VCG ở mức 1,4 lần cho thấy khả năng thanh toán hiện hành tại doanh nghiệp chưa cao. Đây là hệ số phản ánh mối quan hệ giữa tài sản ngắn hạn và các khoản nợ ngắn hạn.

Trong khi đó, dòng tiền hoạt động kinh doanh tại KDH cũng âm hơn 808 tỷ đồng trong khi cùng kỳ 2020 dương hơn 205 tỷ đồng. Dù dòng tiền âm nhưng lợi nhuận sau thuế tại KDH trong quý 1/2021 vẫn đạt gần 207 tỷ đồng, tăng 34% so với cùng kỳ; doanh thu thuần tăng 19%, đạt hơn 836 tỷ đồng.

Cùng hoàn cảnh, trong quý 1/2021, HPX ghi nhận doanh thu đạt 70,5 tỷ đồng, cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Lãi ròng đạt 56 tỷ đồng, tăng 33% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, dòng tiền hoạt động kinh doanh tại HPX đang âm 355,4 tỷ đồng (cùng kỳ 2020 cũng âm gần 62 tỷ đồng). Năm 2020, dòng tiền hoạt động kinh doanh cũng âm hơn 735 tỷ đồng.

Trong 3 tháng đầu năm, cả Vinaconex, nhà Khang Điền và Hải Phát Invest đều ghi nhận hệ số khả năng thanh toán nợ của dòng tiền rất thấp. Điều này cho thấy doanh nghiệp khó đảm bảo khả năng đáp ứng được nợ phải trả trong kỳ.

Đồng thời, hệ số khả năng nợ dài hạn của dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh tại cả 3 doanh nghiệp trên đều rất thấp. Dự báo trong tương lại doanh nghiệp khó có thể đảm bảo khả năng thanh toán nợ dài hạn.

Dòng tiền kinh doanh là tiền thu vào hoặc chi ra từ hoạt động sản xuất chính. Nếu tiền thu vào nhỏ hơn tiền chi ra dẫn tới dòng tiền kinh doanh âm, cho thấy doanh nghiệp gặp khó trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa hoặc khó thu hồi tiền…

Xét về trung và dài hạn, dòng tiền kinh doanh âm có tác động tiêu cực đến tài chính doanh nghiệp, như ứ đọng vốn, vốn bị chiếm dụng tăng, chi phí sử dụng vốn tăng… Nếu kéo dài, công ty sẽ mất khả năng thanh toán.

Dòng tiền là “dòng máu” duy trì tất cả các hoạt động sản xuất – kinh doanh, là yếu tố sống còn của doanh nghiệp. Không có tiền trả nợ khi đến hạn, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có thể bị chủ nợ yêu cầu làm thủ tục phá sản.

Cả VCG, HPX và KDH đều ghi nhận lợi nhuận tăng mạnh nhưng hoạt động kinh doanh không tạo ra dòng tiền dương, bị chôn vốn, nguồn tiền thu về chậm, dẫn tới sự nguy hiểm trong tình hình tài chính, gặp khó khăn trong thanh toán công nợ và cũng có thể gặp khó trong việc chi trả cổ tức cho cổ đông.