Trong thời gian qua, Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) đã phối hợp cùng Vụ Pháp chế và các cơ quan chức năng liên quan để thực hiện việc rà soát thường xuyên các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý, triển khai và xử lý vi phạm về truy xuất nguồn gốc đối với các sản phẩm, hàng hóa thuộc lĩnh vực Bộ Công Thương quản lý.

Dựa trên kết quả rà soát năm 2024 và các quy định pháp luật hiện hành, Vụ Khoa học và Công nghệ đã đề xuất xây dựng Thông tư quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm thuộc phạm vi Bộ Công Thương quản lý, dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2025.

Căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành, như Luật An toàn thực phẩm và Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 của Chính phủ, cùng với nhu cầu thực tiễn về việc tăng cường minh bạch và đảm bảo chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng, Vụ Khoa học và Công nghệ đã đề xuất 8 nhóm sản phẩm bắt buộc phải áp dụng truy xuất nguồn gốc, bao gồm: bia, rượu, cồn và đồ uống có cồn, nước giải khát, sữa chế biến, dầu thực vật, bột và tinh bột, bánh, mứt, kẹo, và dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm thuộc phạm vi quản lý.

Vụ Khoa học và Công nghệ cũng đã phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số xây dựng, quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm, hàng hóa thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương tại địa chỉ https://votas.vn/. Hệ thống truy xuất nguồn gốc bảo đảm kết nối với Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa quốc gia, cơ sở dữ liệu, ứng dụng cập nhật thông tin sản phẩm hàng hóa vào Hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Nhằm cung cấp bộ giải pháp truy xuất nguồn gốc trực tuyến giúp các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ nông dân cập nhật thông tin về nguồn gốc sản phẩm gồm thông tin chung, nhật ký điện tử trong quá trình canh tác, sản xuất chế biến, vận chuyển, phân phối..., Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với các đơn vị liên quan đã xây dựng và đang triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc xúc tiến thương mại tại https://itrace247.com/.

Hệ thống truy xuất nguồn gốc xúc tiến thương mại itrace247 hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường hơn nữa việc tận dụng công cụ số, xây dựng được hình ảnh và thương hiệu của sản phẩm trên thị trường, cả nội địa và xuất khẩu theo đúng định hướng của quốc gia hướng đến.

Đồng thời, hỗ trợ người tiêu dùng không những được trải nghiệm quá trình sản xuất ra sản phẩm mà còn có cơ hội hiểu thêm về giá trị về lịch sử, địa lý, hiểu rõ về cách thức chăm sóc và quy trình để tạo nên sản phẩm.

Thông qua việc gắn tem truy xuất iTrace247 với thông tin được hiển thị các ngôn ngữ theo yêu cầu của khách hàng, đáp ứng yêu cầu về minh bạch thông tin sản phẩm của thị trường nhập khẩu. Hiện nay, iTrace247 đang được nâng cấp phiên bản áp dụng công nghệ chuỗi khối mang tính minh bạch hơn để đáp ứng được yêu cầu của các thị trường khác nhau.

Ngoài các giải pháp đã đề cập, Vụ Khoa học và Công nghệ còn tích cực thực hiện nhiệm vụ triển khai và đề xuất các nghiên cứu khoa học nhằm phát triển các giải pháp công nghệ ứng dụng trong truy xuất nguồn gốc.

Các giải pháp này sẽ làm cơ sở để đề xuất hỗ trợ cho các tổ chức và cá nhân nghiên cứu, phát triển, thí điểm và mở rộng ứng dụng trong truy xuất nguồn gốc sản phẩm, qua đó tạo nền tảng cho Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ triển khai.

Cụ thể, Vụ Khoa học và Công nghệ đã và đang thực hiện nghiên cứu, khảo sát và đánh giá nhu cầu xây dựng các cơ chế như: đồng thuận, bảo mật dữ liệu, kiểm tra tính hợp lệ thông tin, tự động hóa quy trình xác thực, giao diện cho người dùng để theo dõi tình trạng sản phẩm, phân tích dữ liệu lịch sử để dự báo nhu cầu và cảnh báo rủi ro chuỗi cung ứng, hệ thống phân quyền truy cập dữ liệu theo nhu cầu thực tế, phương pháp phát hiện và phản ứng với các mối đe dọa an ninh mạng, và khung pháp lý hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện truy xuất nguồn gốc.

Hà Trang