HAGL hiện là doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng nhất trong "hệ sinh thái" các doanh nghiệp của ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức). Trong đó, HAGL đóng vai trò là công ty mẹ đầu tư tài chính vào hàng loạt công ty con.

Đến cuối tháng 6 năm nay, HAGL đang nắm giữ khoản đầu tư 5.100 tỷ đồng tại Công ty CP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico); 2.532 tỷ đồng đầu tư vào Công ty CP Thủy điện HAGL; 2.477 tỷ đồng đầu tư tại Công ty CP Hưng Thắng Lợi Gia Lai…

Quá trình đi xuống của HAGL như thế nào?

Ở giai đoạn hoàng kim của HAGL (trước 2014), bầu Đức nắm phần lớn vốn tại công ty, mỗi năm ông bầu phố núi thu về xấp xỉ 1.000 tỷ đồng từ kết quả lãi ròng của công ty.

Cũng trong giai đoạn này, hoạt động của HAGL vươn ra 4 quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á gồm Lào, Campuchia, Myanmar và Thái Lan. Trong đó, tập đoàn phát triển gồm 7 lĩnh vực chính là bất động sản, sản xuất, thương mại và dịch vụ, xây dựng, trồng cây công nghiệp, năng lượng, khoáng sản với hơn 36 công ty con và công ty liên kết..

HAGL cũng là công ty Việt Nam có hoạt động quy mô lớn nhất tại 3 nước Đông Dương gồm 42.500 ha cao su, 8.000 ha mía đường, 4.000 ha cọ dầu, 5.000 ha ngô, đàn bò hơn 43.500 con và hàng loạt dự án bất động sản 5 sao.

Năm 2014, HAGL ghi nhận 3.056 tỷ đồng doanh thu và lãi trước thuế 1.773 tỷ đồng. Năm 2015, doanh thu công ty tăng hơn gấp đôi đạt 6.252 tỷ đồng nhưng lãi trước thuế đã giảm xuống 806 tỷ đồng. Đây cũng là năm cuối cùng HAGL có lãi trước khi bước vào thời kỳ suy giảm từ năm 2016 đến nay do vướng vào các khoản nợ vay hàng chục nghìn tỷ.

Dù trong 2 năm 2017-2018, công ty đã có lãi trở lại nhưng tình hình tài chính vẫn khó khăn khi vướng vào khoản nợ phải trả trên 31.000 tỷ đồng.

9 tháng từ đầu năm nay, HAGL ghi nhận 1.480 tỷ đồng doanh thu thuần hợp nhất, giảm 66% so với cùng kỳ. Lợi nhuận trước thuế của công ty cũng giảm từ mức dương 400 tỷ năm trước xuống âm 1.230 tỷ đồng năm nay. Phải nhờ việc chia lỗ cho các cổ đông không kiểm soát tại công ty con - HAGL Agrico mà kết quả lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ HAGL mới không báo số âm.

Để cân đối được tình hình tài chính và giảm số nợ phải trả xuống dưới 25.000 tỷ, vay và nợ thuê tài chính giảm hơn 7.000 tỷ đồng, HAGL đã phải bán đi hàng loạt khoản đầu tư tại các công ty con.

HAGL đã chính thức chia tay mảng bất động sản khi bán đứt dự án HAGL Myanmar cho Công ty Bất động sản Đại Quang Minh, thuộc sở hữu của Công ty CP Ôtô Trường Hải (Thaco) do tỷ phú Trần Bá Dương kiểm soát.

Tập đoàn này cũng đã rút chân ra khỏi lĩnh vực sản xuất mía đường, bắp, năng lượng. Cùng với giảm quy mô ở mảng cao su khi bán 3 công ty cao su vốn nghìn tỷ cho Công ty Thadi (công ty con khác của Thaco).

Hoạt động hiện tại của HAGL tập trung chính vào mảng nông nghiệp thông qua công ty con HAGL Agrico.

Trong đó, HAGL cũng đã phải giảm tỷ lệ sở hữu tại công ty nông nghiệp này xuống ngưỡng 41%. Tuy nhiên, thông qua Công ty con - Hưng Thắng Lợi Gia Lai (cổ đông tại HAGL Agrico) HAGL vẫn nắm quyền kiểm soát công ty nông nghiệp này.

Cổ phiếu hiện giảm xuống ngưỡng 3.600 đồng

Kết quả kinh doanh thua lỗ, phải bán đi nhiều mảng kinh doanh, công ty con, bất động sản đã khiến cổ phiếu HAG của Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) rơi xuống vùng giá thấp nhất trong lịch sử doanh nghiệp.

Hiện tại, giá cổ phiếu HAG chỉ được nhà đầu tư giao dịch ở mức 3.720 đồng, giảm 22% so với đầu năm. Đây đồng thời là vùng giá thấp nhất trong hơn 10 năm giao dịch trên sàn chứng khoán của cổ phiếu này.

Cổ phiếu HAG đã rơi xuống dưới vùng giá 4.000 đồng/cổ phiếu từ cuối tháng 11 và liên tục giảm gần đây. Trong tuần vừa qua, cổ phiếu này đã giảm xuống ngưỡng 3.600 đồng, mức giá tương đương cốc trà đá vỉa hè.

So với hơn 10 năm trước (thời điểm HAG niêm yết) cổ phiếu doanh nghiệp này đã giảm gần 4 lần. Trong khi nếu so với mức giá đỉnh 40.000 đồng/cổ phiếu giai đoạn 2009-2011, thị giá HAG đã giảm hơn 10 lần. Nhà đầu tư gắn bó với cổ phiếu doanh nghiệp trong thời gian qua cũng chịu thua lỗ khi cổ phiếu giảm liên tục.

Mộc Diệp (T.H)/ Sở hữu trí tuệ