SO HUU TRI TUE
Thứ ba, 11/02/2025
  • Click để copy

Chuyên gia Vũ Tuấn Anh: Mười việc cần làm ngay khi xây dựng hệ sinh thái KNĐMST tại Ninh Bình

14:19, 10/10/2024
(SHTT) - Trên cơ sở phân tích tích ma trận SWOT- cơ hội/thách thức/điểm yếu/điểm mạnh xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo tại tỉnh Ninh Bình, chuyên gia Vũ Tuấn Anh - Phó Tổng Giám đốc Công ty Dr SME, đã chỉ ra/khuyến nghị 10 việc mà tỉnh này cần làm ngay.

LTS: Ngày 29/9, Tỉnh uỷ - HĐND - UBND tỉnh Ninh Bình đã tổ chức Hội thảo Khoa học - Thực tiễn với chủ đề “Khởi tạo và thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hội nhập quốc tế tại Ninh Bình - Vấn đề và giải pháp”. Sự kiện quy tụ nhiều chuyên gia, nhà khoa học, cùng các nhà quản lý và doanh nghiệp đầu ngành.

Tại hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ những góc nhìn chuyên sâu về việc xây dựng, quản trị và vận hành Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo, đồng thời thảo luận các giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo gắn với hội nhập quốc tế tại Ninh Bình. Các lĩnh vực tiềm năng như công nghiệp ẩm thực, du lịch văn hóa, và công nghiệp biểu diễn đã được nhấn mạnh, với mục tiêu khơi dậy sự đổi mới và sáng tạo trong nền kinh tế địa phương.

Để bạn đọc có thêm thông tin phục vụ cho việc nghiên cứu, giảng dạy và hoạt động đổi mới sáng tạo, Tạp chí Sở hữu trí tuệ và sáng tạo chọn lọc và trích đăng một số bài tham luận hội thảo.

NB1

Các đại biểu tham dự phiên thảo luận bàn tròn. 

Đặt vấn đề

Hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo (KNĐMST) Việt Nam đã bước sang năm thứ 10 nếu tính từ lần đầu tiên Techfest 2015. Trong gần 10 năm, hàng trăm tỷ đã được đầu tư vào các hoạt động thúc đẩy và hỗ trợ khởi nghiệp, tuy nhiên kết quả thực sự tạo ra cho nền kinh tế và tăng trưởng của Việt Nam vẫn chưa được làm rõ. Các trung tâm KNĐMST được hình thành và phát triển rất giống nhau về hình thức, hoạt động cũng như các kết quả tạo ra trên cả nước. Các kết quả đó tốt về số lượng nhưng chất lượng lại là một dấu hỏi.

Để một hệ sinh thái KNĐMST tạo ra giá trị cho địa phương cần phải làm ĐÚNG về chiến lược và làm CHUẨN về thực thi. Trong hai mục tiêu đó, làm đúng về chiến lược là quan trọng nhất cho thúc đẩy hệ sinh thái KNĐMST. Mỗi một địa phương có những thế mạnh và cơ hội khác nhau. Do vậy phân tích ma trận SWOT cho hệ sinh thái KNĐMST là một điều kiện tiên quyết đảm bảo hệ sinh thái hoạt động hiệu quả sau này.

Bài viết đưa ra phân tích SWOT và 10 hoạt động cần làm ngay để kiến tạo hệ sinh thái KNĐMST tại tỉnh Ninh Bình.

1. Các cơ hội cho tỉnh xây dựng  hệ sinh thái KNĐMST tại Ninh Bình

1.1. Tăng trưởng và phát triển kinh tế Việt Nam

Tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam trong những năm gần đây đã đạt được những thành tựu ấn tượng, nhờ vào sự ổn định chính trị, cải cách kinh tế và hội nhập quốc tế. Các chỉ số kinh tế như xuất khẩu, tăng trưởng, đầu tư quốc tế đều đạt kết quả khả quan. Các ngành như công nghiệp chế biến, chế tạo, xuất khẩu, và dịch vụ đều đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP. Đặc biệt, Việt Nam đã tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA) và các mối quan hệ quốc tế chiến lược với các  quốc gia  để mở rộng thị trường và thu hút đầu tư nước ngoài.

Để duy trì tăng trưởng bền vững, Việt Nam cần tiếp tục cải cách, đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển các ngành kinh tế xanh, bền vững hơn. Đây cũng chính là một yếu tố quan trọng thuận lợi thúc đẩy hình thành trung tâm KNĐMSTtầm cỡ quốc tế tại tỉnh.

1.2. Sự chững lại của các trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trên cả nước

KNĐMST tại Việt Nam bắt đầu từ năm 2016 cho tới nay. Trong 8 năm phát triển hệ sinh thái đang có nhiều dấu hiệu chững lại về phát triển như:

01 - Thiếu đi các hoạt động tạo giá trị cao như vốn mồi, đào tạo chuyên sâu;

02 - Các hoạt động nhàm chán lặp đi lặp lại  trên nhiều đơn vị tỉnh thành;

03 -Thiếu đi các trung tâm và chương trình hỗ trợ sâu khởi nghiệp cho một ngành cụ thể ví dụ thực phẩm, du lịch hay nông nghiệp;

04 - Thiếu chương trình đào tạo phát triển chuyên gia sâu cho các ngành;

05 - Nhiều trung tâm – hub đổi mới sáng tạo chết lâm sàng trên thực tế.

Từ những vấn đề này, Việt Nam rất cần một làn gió mới về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

1.3. Đầu tư quốc tế

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang nổi lên trên nền kinh tế toàn thế giới như là một điểm đến quan trọng. Các ngành mà thế giới quan tâm như vi mạch, năng lượng  tái tạo, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, v.v… đều được chính phủ Việt Nam tạo điều kiện kêu gọi đầu tư.

Việc đầu tư vào các ngành này từ vốn quốc tế cho Việt Nam sẽ là động lực quan trọng nếu Ninh Bình chủ động tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, đáp ứng nhu cầu và đòi hỏi của thị trường đầu tư  quốc tế. Trung tâm KNĐMST sẽ là một trụ cột quan trọng kiến tạo dẫn dắt và duy trì những thế mạnh của tỉnh.

1.4. Cần thiết có một trung tâm KNĐMST thứ hai tại khu vực Miền Bắc

Nhìn từ hiện trạng KNĐMST phía Nam có rất nhiều địa phương cùng thúc đẩy đổi mới sáng tạo như TP HCM, Bình Dương, Cần Thơ. Nhu cầu có ít nhất hai địa phương như vậy ở phía Bắc bên cạnh anh cả - Hà Nội dẫn dắt hệ sinh thái. Rất cần một địa phương có tầm nhìn và khát vọng xây dựng một trung tâm tầm cỡ quốc tế để cùng cộng hưởng và song hành với Hà Nội hướng tới kiến tạo toàn bộ miền Bắc trở thành một trụ cột quan trọng cho Việt Nam.

1.5. Cơ hội từ hợp tác quốc tế trong KNĐMST

Trong những năm gần đây, rất nhiều cơ hội hợp tác quốc tế giữa Việt Nam và các quốc gia cũng như các trung tâm trên cả thế giới. Việt Nam cũng có rất nhiều hoạt động hỗ trợ kết nối quốc tế với Hàn Quốc, Singapore, Nhật v/v. Các tỉnh và các đơn vị cần tận dụng các cơ hội này thúc đẩy các cơ hội hợp tác quốc tế xây dựng năng lực và hoạt động KNĐMST.

chuyen-gia-vu-tuan-anh-muoi-viec-viec-can-lam-ngay-khi-xay-dung-he-sinh-thai-kndmst-tai-ninh-binh-120905

 Chuyên gia Vũ Tuấn Anh

2. Các thách thức cho tỉnh xây dựng hệ sinh thái  KNĐMST tại Ninh Bình

2.1. Các địa phương thúc đẩy mạnh KNĐMST

Cho dù còn nhiều hạn chế, nhưng các tỉnh và địa phương trên cả nước vẫn đầu tư thúc đẩy hệ sinh thái KNĐMST. Các địa phương dẫn đầu như Hà Nội, TP HCM và Đà Nẵng vẫn duy trì và đảm bảo các hoạt động cũng như các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp quan trọng. Đà Nẵng vẫn đảm bảo tam giác hỗ trợ đào tạo - cuộc thi và sự kiện khởi nghiệp hàng năm –Surf. TP HCM vẫn duy trì và hoạt động tốt hai sự kiện khởi nghiệp lớn đó là WHISE và INNOEX hàng năm. TP Hà Nội vẫn duy trì các hoạt động và chương trình lớn trong hệ sinh thái. Các địa phương này là những đơn vị dẫn đầu và đang sở hữu các nguồn lực đáng kể từ tư nhân, nhà nước và cộng đồng. Các lợi thế dẫn đầu này là những thách thức vô cùng lớn cho các tỉnh thành đi sau xây dựng hệ sinh thái.

2.2. Các hệ sinh thái KNĐMST chuyên ngành

Sau một thời gian phát triển 3- 5 năm, hiện tại hệ sinh thái KNĐMST ở Việt Nam bắt đầu hướng tới xây dựng các hệ sinh thái chuyên ngành – tập trung vào một ngành hẹp hay một sản phẩm hẹp trên thị trường. Ví dụ, Thái Nguyên đang thúc đẩy cho chuyển đổi số nông nghiệp và chè là sản phẩm của tỉnh. Quảng Nam đang thúc đẩy hệ sinh thái dược liệu lấy sâm Ngọc Linh là sản phẩm chủ đạo và cốt lõi. Bến Tre đã và đang xây dựng hệ sinh thái quanh sản phẩm nông nghiệp với cây dừa là trung tâm. Bình Dương đang thúc đẩy hệ sinh thái cho sản xuất xanh, thông minh và bền vững. Các hệ sinh thái chuyên ngành này có những lợi thế quan trọng như cung cấp tri thức, dịch vụ và gọi vốn chuyên sâu cho các lĩnh vực liên quan.

2.3. Tích hợp KNĐMST và chuyển đổi số - chuyển đổi xanh / bền vững

Xu hướng hiện nay cho khởi nghiệp đó là tích hợp các đòi hỏi của kinh doanh trong tương lai như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Rõ ràng các vấn đề này sẽ được hỗ trợ tốt hơn tại các địa phương như Hà Nội, Đà Nẵng và TP HCM. Các quỹ rót vốn khởi nghiệp đang tập trung cho các lĩnh vực này tại Việt Nam.

Tỉnh Ninh Bình có khả năng yếu hơn trong các lĩnh vực này là một bất lợi trong xây dựng hệ sinh thái KNĐMST.

2.4. Hệ sinh thái KNĐMST số toàn cầu

Trong khoảng 3 năm gần đây, các trung tâm và chương trình hỗ trợ KNĐMST ảo phát triển rất mạnh trên thế giới. Lý do quan trọng đó là hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp chủ yếu là đào tạo, cố vấn và tư vấn cũng như kết nối. Các hoạt động này hầu như có thể diễn ra trên nền tảng số rất hiệu quả với chi phí gần như zero. Các hoạt động này diễn ra rất nhiều và hiệu quả thông qua mạng xã hội chuyên nghiệp Linkedin - nơi kết nối hàng trăm ngàn chuyên gia, giảng viên và tư vấn trên toàn thế giới cho các bạn trẻ khởi nghiệp.

2.5. Các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp và hoạt động kinh doanh toàn quốc

Trong thời gian qua, các Ngành có nhiều chương trình hỗ trợ kinh doanh và khởi nghiệp trên toàn quốc. Các chương trình giúp cho việc xây dựng doanh nghiệp, thúc đẩy kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh xuyên biên giới. Bên cạnh đó cũng có nhiều chương trình hỗ trợ khởi nghiệp từ các tổ chức quốc tế. Các chương trình này đã giúp cho các bạn trẻ khởi nghiệp và vận hành doanh nghiệp hiệu quả.

Các chương trình này tác động giảm nhu cầu sử dụng các dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp tại các địa phương.

3. Các điểm yếu nội tại trong xây dựng hệ sinh thái KNĐMST tại Ninh Bình

3.1. Thị trường nhỏ và xa cho KNĐMST

Thị trường với số người dùng đóng vai trò quan trọng nhất cho hoạt động thúc đẩy KNĐMST. Thị trường còn đóng vai trò quan trọng đối với các sản phẩm/ dịch vụ công nghệ cao.

Thị trường B2B - thị trường doanh nghiệp, ví dụ: thị trường cho sản xuất thông minh hoặc nông nghiệp thông minh rất nhỏ tại tỉnh. Do vậy các trung tâm KNĐMST thường phải ngay tại hoặc gần thị trường khách hàng. Vị trí địa lý của tỉnh cũng cách xa hai thị trường lớn nhất cả  nước là Hà Nội và TP HCM. Khoảng cách địa lý xa sẽ mang lại bất lợi về chi phí logisitc vận chuyển nguyên vật liệu cũng như sản phẩm tới khách hàng.

3.2. Hệ sinh thái hỗ trợ cho doanh nghiệp

Trong doanh nghiệp có khái niệm chuỗi giá trị. Một startup cần có một hệ sinh thái dịch vụ doanh nghiệp đầy đủ cho các hoạt động. Các dịch vụ này sẽ cung cấp đầu vào cho doanh nghiệp quan trọng như nhân lực, các dịch vụ doanh nghiệp như thuế, kế toán, đào tạo , tư vấn. Các đầu vào còn bao gồm trang thiết bị máy móc và các dịch vụ hỗ trợ. Ví dụ, một startup nông nghiệp dễ dàng tìm một đơn vị cung ứng máy sấy lạnh và dịch vụ bảo hành. Nếu tại tỉnh thì các nhà cung cấp sẽ không đa dạng và có khả năng đáp ứng dịch vụ tốt như yêu cầu.

3.3. Đại học và cơ sở giáo dục

Hệ sinh thái KNĐMST đòi hỏi tam giác phát triển bao gồm Nhà nước - Nhà Trường và Doanh Nghiệp. Các cơ sở đại học và giáo dục của tỉnh đã tồn tại nhưng có những năng lực hạn chế so với các đại học tại Hà Nội, TP HCM và Đà Nẵng - những địa phương hàng đầu về KNĐMST.

Tỉnh phải có các chương trình đầu tư nâng cấp cho hệ thống đại học và cơ sở giáo dục ít nhất cho những lĩnh vực quan trọng mà trung tâm KNĐMST tầm cỡ quốc tế tập trung. Các năng lực mà đại học và cơ sở giáo dục cần được đầu tư và phát triển đó là giảng viên, cơ sở vật chất cho nghiên cứu và phát triển cũng như nguồn tài chính cho các hoạt động giảng dạy, đào tạo và nghiên cứu.

3.4. Chảy máu nguồn nhân lực

Chảy máu nguồn nhân lực là một vấn đề xảy ra với tất cả các tỉnh ở Việt Nam khi các nhân lực trẻ chuyển lên học đại học tại các địa phương như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng. Có thể nói tỉnh Ninh Bình hàng năm đã mất đi hàng ngàn nhân lực ưu tú khi các em học đại học ở các địa phương nói trên. Rất ít các bạn trẻ sau khi tốt nghiệp quay lại tỉnh.

Nguồn chảy máu nhân lực thứ hai đó là các bạn khởi nghiệp thành công tại các tỉnh sau khi nhận hỗ trợ lại di chuyển tới các thành phố lớn do tại tỉnh không có thị trường đủ lớn và hấp dẫn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp.

3.5. Thiếu đội ngũ giảng viên – chuyên gia và tư vấn

Thiếu đi đội ngũ chuyên gia, giảng viên và tư vấn là khó khăn chung cho các tỉnh và địa phương toàn quốc. Trong quá khứ có vài chương trình đào tạo giảng viên, tuy nhiên chỉ được triển khai tại các địa phương như Hà Nội và TP HCM dẫn tới lực lượng giảng viên - chuyên gia các tỉnh không được phát triển đủ cho địa phương. Lý do quan trọng đó là khi tham dự các chương trình đào tạo tại Hà Nội và TP HCM sẽ đòi hỏi thêm các chi phí về di chuyển và ăn ở không được hỗ trợ cho các học viên từ các địa phương.

Các địa phương không có lực lượng này sẽ gặp khó khăn triển khai các chương trình đào tạo nhân lực hệ thống, lâu dài và có kinh phí hiệu quả.

4. Các điểm mạnh nội tại xây dựng hệ sinh thái KNĐMST tại Ninh Bình

4.1. Vị trí địa lý thuận lợi

Ninh Bình có vị trí địa lý thuận lợi là trung tâm của các tỉnh xung quanh như Thanh Hóa, Hà Nam, Nam Định, Hòa Bình. Nhìn xa hơn nữa, với hệ thống giao thông cao tốc, Ninh Bình tiếp giáp gián tiếp với các địa phương có thị trường và hoạt động kinh tế sôi động là Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương. Trong vòng bán kính 150 km, Ninh Bình có thể trở thành trung tâm thứ hai cạnh bên Hà Nội thúc đẩy một số ngành lĩnh vực kinh tế phù hợp đồng thời tiếp cận số lượng khách hàng tiềm năng trên 10 triệu dân tại các tỉnh và địa phương nói trên.

4.2. Lợi thế của người đi sau

Đi trước phát triển có thuận lợi nhưng cũng đối diện không ít khó khăn. “Trong nguy có cơ” khi Ninh Bình phát triển KNĐMST sẽ học được rất nhiều bài học đáng giá từ các địa phương khác. Quan trọng hơn nữa, tỉnh có thể xem những gì địa phương khác đang làm thì tránh ra tập trung vào những lĩnh vực quan trọng chưa có địa phương nào trên cả nước thực hiện. Người đi sau có những lợi thế chiến lược so với người đi trước nếu tư duy ngược hiệu quả.

Cuối cùng, tỉnh có thể tranh thủ kết nối học tập từ những địa phương đang dẫn dầu các ngành để tranh thủ thời gian đi nhanh và hiệu quả cùng với tiết kiệm nguồn lực.

nganh-du-lich-ninh-binh-no-luc-cao-nhat-de-vuot-chi-tieu-b39d4

 

4.3. Sở hữu các tài sản chiến lược du lịch đắt giá

Ninh Bình có lợi thế đặc biệt quan trọng khi tỉnh sở hữu các tài sản du lịch chiến lược tầm cỡ quốc gia và quốc tế. Quần thể danh thắng Tràng An, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Ngoài ra, du khách còn có thể khám phá chùa Bái Đính – một trong những ngôi chùa lớn nhất Đông Nam Á, và cố đô Hoa Lư với lịch sử phong phú. Ninh Bình có thể định vị KNĐMST tập trung cho du lịch, di sản và làng nghề sáng tạo.

4.4. Các tập đoàn kinh tế mạnh

Ninh Bình là nơi hình thành nhiều tập đoàn và công ty mạnh hoạt động trên cả nước trong nhiều lĩnh vực. Các công ty và tập đoàn này sẽ là hạt nhân quan trọng hỗ trợ và thúc đẩy hệ sinh thái KNĐMST non trẻ của tỉnh. Các hoạt động hỗ trợ có thể từ hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ tài chính cho cả hệ sinh thái và các doanh nghiệp khởi nghiệp.

4.5. Quyết tâm của lãnh đạo

Xây dựng hệ sinh thái KNĐMST sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc lập chiến lược, huy động nguồn lực, phát triển năng lực, triển khai hiệu quả, đánh giá và hiệu chỉnh. Tất cả những nhiệm vụ đó không thể hoàn thành nếu như không có sự quyết định, quyết đoán, quyết tâm và quyết chí của tập thể lãnh đạo cao nhất trong tỉnh. Đây chính là sức mạnh của tỉnh Ninh Bình vượt qua mọi khó khăn và thách thức.

5. Mười việc việc cần làm ngay xây dựng hệ sinh thái KNĐMST

5.1. Định vị vùng cho hệ sinh thái KNĐMST Ninh Bình

Vị trí địa lý của Việt Nam bao gồm 63 tỉnh dẫn tới sự manh mún thiếu tập trung cho KNĐMST về phương diện vốn, con người, hạ tầng kỹ thuật. Quan trọng nhất đó là thị trường quá nhỏ bé đặc biệt đối với các giải pháp và sản phẩm công nghệ đòi hỏi số lượng người dùng thông thái đủ lớn. Ninh Bình cần định vị là trung tâm của vùng Nam Bắc Bộ với các tỉnh cạnh như Hà Nam, Nam Định, Hòa Bình và Thanh Hóa.

5.2. Đào tạo phát triển hệ sinh thái giảng viên- chuyên gia - tư vấn cho tỉnh

Năm 1945, Bác Hồ đã thành lập Đội Tuyên Truyền Giải Phóng Quân tiền đề của Quân Đội Nhân Dân Việt Nam. Trong 10 năm qua, các tỉnh thành hoạt động kém hiệu quả về KNĐMST do lý do quan trọng đó là thiếu hệ sinh thái giảng viên- chuyên gia – tư vấn nội tại của tỉnh. Các chuyên gia từ bên ngoài có hai hạn chế lớn nhât đó là:01 - chi phí cao; 02 - Thời gian công tác tại địa phương rất hạn chế. Lực lượng chuyên gia này sẽ là cánh tay nối dài của tỉnh trực tiếp thực hiện mọi hoạt động, chương trình và dẫn dắt các doanh nghiệp khởi nghiệp thành công.

5.3. Lựa chọn 03 ngành mũi nhọn cho hệ sinh thái KNĐMST

Tập trung nguồn lực cho thực thi là điều kiện tiên quyết đảm bảo thành công. Tỉnh cần xác định lựa chọn và phân bổ nguồn lực tối đa cho ba lĩnh vực trong một khoảng thời gian nhất định. Chỉ phát triển thêm lĩnh vực khi mà một trong ba lĩnh vực chọn lựa đã phát triển vững chắc và thành công ban đầu. Các lĩnh vực tỉnh có thể chọn để xây dựng một trung tâm KNĐMST quốc tế: 01- Du lịch – Di Sản – Làng Nghề; 02- Y tế và khoa học cuộc sống; 03- Nông nghiệp; 04- Giáo Dục; 05- Các ngành công nghiệp sáng tạo. Quy tắc phân bổ nguồn lực cho 3 lĩnh vực có thể theo tỷ lệ 5-3-2.

5.4. Xây dựng đội ngũ các chuyên gia - doanh nhân - trí thức quê Ninh Bình và muốn cống hiến cho Ninh Bình

KNĐMST với tầm nhìn và tiêu chuẩn quốc tế đòi hỏi số lượng tri thức khổng lồ trong đa ngành và đa lĩnh vực. Tỉnh cũng rất cần các kết nối nhằm sử dụng các nguồn lực tại Việt Nam và trên toàn thế giới. Tỉnh cần phải kiên quyết triển khai các hoạt động kết nối và xây dựng đội ngũ chuyên gia trên toàn thế giới để đóng góp cho tỉnh thành công. Các hoạt động kết nối trong thời gian đầu có thể làm ngay thông qua kết nối online. Trong thời gian tiếp theo, tỉnh có thể tổ chức các hội nghị tại các khu vực trong và ngoài nước để bàn bạc và thúc đẩy các hoạt động mang lại giá trị cho tỉnh

5.5. Lựa chọn hỗ trợ thúc đẩy hạt nhân doanh nghiệp khởi nghiệp tại địa phương

Thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào luôn luôn đòi hỏi những người tiên phong. Để xây dựng KNĐMST  thành công, tỉnh dứt khoát phải có các đại diện là các startup doanh nghiệp thành công trong các lĩnh vực tỉnh đang phát triển. Mỗi lĩnh vực quan tâm, tỉnh cần ít nhất 03 startup hay doanh nghiệp thật sự thành công và đạt thành tích trên thực tế. Tỉnh cần tránh chạy theo những con số số lượng hình thức không mang lại giá trị gì trên thực tế. Nguồn lực ít mà còn hỗ trợ dàn trải số lượng đơn vị hỗ trợ và lĩnh vực hỗ trợ đang là căn bệnh trầm kha trong toàn bộ hệ sinh thái KNĐMST tại Việt Nam.

5.6. Lồng ghép triệt để KNĐMST trong các chương trình ví dụ OCOP, nông thôn mới, kiến tạo doanh nghiệp của các sở ban ngành trung ương và địa phương

Các hoạt động KNĐMST cần được tư duy hệ thống từ khởi nghiệp nhỏ, khởi nghiệp SME và  khởi nghiệp khoa học công nghệ. Trong thời gian qua, chính phủ đang có rất nhiều các hoạt động hỗ trợ cho KNĐMST trong các lĩnh vực khác nhau như chương trình nông thôn mới, nâng cao cạnh tranh cho SME, năng suất và chất lượng trong doanh nghiệp, thương mại điện tử và tiếp cận thị trường thế giới. Tỉnh cần cộng hưởng tất cả các nguồn lực hỗ trợ này cho các hoạt động và chương trình của mình.

5.7. Kết nối tận dụng triệt để hệ sinh thái giảng viên và chuyên gia tư vấn trên cả nước

Trong 10 năm qua, các chương trình hỗ trợ của các quốc gia đã tạo ra khoảng 400 chuyên gia và giảng viên  KNĐMST. Có hai chương trình tốt nhất đó là chương trình của chính phủ Phần Lan và Bộ Khoa học và Công nghệ đã tạo ra gần 300 chuyên gia gồm hai nhóm 01- Giảng viên KNĐMST và 02- Chuyên gia cố vấn đổi mới sáng tạo Innovation Coach. Chương trình thứ hai là của JICA và Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã kiến tạo ra hơn 100 giảng viên trên cả nước.

5.8. Thành lập nhóm chuyên gia cốt lõi là hạt nhân của tỉnh

Tỉnh cần có một nhóm chuyên gia cốt lõi từ 3-5 người. Các chuyên gia này sẽ trực tiếp phát triển năng lực KNĐMST, triển khai các dự án như đào tạo, cố vấn cho startup, xây dựng cộng đồng chuyên gia trên toàn thế giới. Nhóm cốt lõi này cũng trực tiếp cam kết đảm bảo các KPI triển khai đạt được theo đúng nguồn lực và chỉ đạo của tỉnh. Quan trọng nhất để nhóm chuyên gia thành công là tỉnh cần đáp ứng đầu tư nguồn lực cần thiết cho nhóm triển khai.

5.9. Chính sách thu hút các công ty khởi nghiệp đặt văn phòng hoặc chi nhánh tại tỉnh

Hướng tới hệ sinh thái KNĐMST đòi hỏi tư duy kiến tạo và thu hút các doanh nghiệp khởi nghiệp. Singapore, Hàn Quốc v/v đang có chính sách thu hút doanh nghiệp khởi nghiệp. Tỉnh cũng nên có các chương trình hỗ trợ kêu gọi đế các doanh nghiệp khởi nghiệp tại các địa phương như Hà Nội, TP HCM chuyển văn phòng về tỉnh lập nghiệp. Cách tiếp cận này sẽ tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh giữa các tỉnh và địa phương KNĐMST trên toàn quốc.

5.10. Lựa chọn và kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp nước ngoài càng sớm càng tốt

Kết nối với các hệ sinh thái nước ngoài đòi hỏi thời gian dài và nỗ lực lớn.

Tỉnh cần phải xác lập và đặt quan hệ càng sớm càng tốt với các hệ sinh thái quốc tế.

Kết nối cần nhiều thời gian để kiến tạo các kết quả thiết thực cho cả hai bên. Các hoạt động kết nối quốc tế có thể dựa trên 3 chiến lược cụ thể như sau 01- Dựa trên các cá nhân chuyên gia có quan hệ với tỉnh đang hoạt động quốc tế 02 - kết hợp với các hoạt động kết nối của hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia 03 - Kết hợp với các chương trình kết nối quốc tế kinh doanh đang triển khai của các Bộ, Ngành.

Năm 2018, tác giả đã có mặt tại Học viện công nghệ hùng cường Technion của Israel trong chương trình hai tuần học về xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo của chính phủ Israel. Học viện Technion hùng cường trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Israel thịnh vượng được xây trên cát và  nước biển.

Với tất cả những gì hiện có, Ninh Bình có nhiều tài nguyên gấp hàng chục lần so với thời điểm ban đầu Israel xây dựng và lập quốc. Vấn đề quyết định khi tỉnh Ninh Bình phải có hàng trăm lãnh đạo, chuyên gia có tinh thần và hành động như dân tộc Israel thì chắc chắn hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo tại tỉnh sẽ thành công.

Để kiến tạo hệ sinh thái KNĐMST thành công, tạo thành trụ cột thứ hai cho KNĐMST Việt Nam bên cạnh Hà Nội, khuyến nghị tỉnh Ninh Bình đi theo nguyên tắc 16 chữ vàng sau:

“Lựa Chọn Chiến Lược – Đầu Tư Chọn Lọc – Phát Triển Năng Lực - Thực Thi Hoàn Hảo”.

Tiêu đề bài viết do BBT đặt lại. Bài tham luận của chuyên gia Vũ Tuấn Anh có tên “Phân tích tích ma trận SWOT- cơ hội/thách thức/điểm yếu/điểm mạnh xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo tại tỉnh Ninh Bình”. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả dưới góc nhìn và kinh nghiệm chuyên gia.

Ông Vũ Tuấn Anh được nhiều người biết đến với vai trò là Giảng Viên - Chuyên Gia- Cố Vấn - Coach về khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Ông có chứng chỉ chuyên ngành từ IPP/ Phần Lan, JICA/ Nhật, Venture Well/ Mỹ, Israel, Bộ Khoa kọc và Công nghệ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Ông là tác giả quyển sách “Khởi Nghiệp Ngay - Sạt Nghiệp Luôn” phản ánh bản chất thách thức trong khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Minh Sơn

Tin khác

Kinh tế 8 giờ trước
(SHTT) - Sáng nay (11/2), giá vàng trong nước tiếp đà tăng liên tục từ hôm qua, giá vàng nhẫn xác lập đỉnh mới, tiến sát mốc 93 triệu đồng/lượng, giá vàng thế giới tiếp tục lập đỉnh mới.
Kinh tế 13 giờ trước
(SHTT) - Không khí lao động rộn ràng lại trở về với ngư dân sau Kỳ nghỉ tết Nguyên Đán tại Nghệ An, họ vươn khơi đón lộc biển. Nhiều ngư dân ở xã Diễn Kim, huyện Diễn Châu (Nghệ An) phấn khởi, vui mừng khi những chiếc bè mảng cập bờ mang theo đầy ắp cá trích tươi xanh.
Kinh tế 15 giờ trước
(SHTT) - Thanh Hóa đã có hơn 600 sản phẩm OCOP đang vươn ra thị trường trong và ngoài nước nhờ biết phát huy những lợi thế là yếu tố bản địa, tính đặc trưng cảu từng sản phẩm.
Kinh tế 1 ngày trước
(SHTT) - Những năm gần đây, Quảng Ninh luôn được đánh giá là một trong những địa phương dẫn đầu về Chỉ số thương mại điện tử. Trong năm 2025 và những năm tiếp theo, tỉnh tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ lĩnh vực này phát triển, đóng góp cho tăng trưởng chung.
Kinh tế 1 ngày trước
(SHTT) - Tổ quản lý địa bàn huyện Tràng Định – Đội Quản lý thị trường số 7 phối hợp với Đội cảnh sát điều tra tội phạm hình sự, ma túy và kinh tế công an huyện tiến hành kiểm tra xe ô tô tải, phát hiện, thu giữ 2800 vịt con giống không rõ nguồn gốc xuất xứ.
. ..