Thời gian qua, xã hội có nhiều biến động, đặc biệt là tình hình dịch bệnh Covid-19 kéo dài khiến cho đời sống kinh tế của người dân trở nên khó khăn, thiếu thốn về mọi mặt. Nhiều người tìm đến những app tín dụng trên mạng xã hội để vay tiền một cách nhanh chóng để trang trải cuộc sống….

Nhân cơ hội đó, một số đối tượng đã tạo ra các website, app tín dụng  nhằm lừa người dân vào tròng bằng những chiêu trò dụ dỗ, quảng cáo rầm rộ trên các trang mạng xã hội.

Với các câu quảng cáo hấp dẫn như “không cần giấy tờ, không cần gặp mặt, thủ tục vay nhanh gọn với lãi suất thấp, giải ngân từ 30 đến 60 phút với nhiều lợi ích khác….”, nhiều người đã rơi vào bẫy của các tổ chức cho vay nặng lãi.

Một số website và app cho vay nặng lãi đội lốt những app tín dụng trên mạng xã hội hiện nay như Senmo.vn; Tamo.vn; Monycat.vn;… Thông qua mạng xã hội, nhân viên quảng cáo về hình thức vay tiền qua ứng dụng này trên điện thoại di động. Khách hàng có nhu cầu vay chỉ cần cung cấp thông tin, số tài khoản ngân hàng, số điện thoại người thân, bên cho vay sẽ ngay lập tức xác nhận hồ sơ, gọi điện và sau đó là tiếng ting ting từ tài khoản ngân hàng khi có tiền chuyển vào mà không cần bất cứ hợp đồng, giấy tờ thế chấp vay vốn nào. 

Số tiền vay cũng như lãi suất của mỗi website, mỗi app là khác nhau, nhưng nhìn chung đều thu lãi suất "cắt cổ”. Cụ thể như đối với app Monycat, vay 15.000.000 đồng trong 28 ngày đối với khách hàng mới thì số tiền phải trả là 29.700.000 đồng (tức là gấp đôi), còn nếu có mã giảm giá, hoặc khách hàng lâu năm thì số tiền chi trả sẽ là 23.400.000 đồng.

Đối với app Tamo, khi khách hàng vay 20.000.000 đồng thì số tiền phải trả cả gốc lẫn lãi trong một tháng sẽ là 29.000.000 đồng. Cùng app trên, khách hàng vay số tiền 4.000.000 đồng sẽ thành 5.980.000 đồng sau 30 ngày nợ. Như vậy, sau một năm lãi suất tới gần 600%/ 1 năm.

Tương tự như vậy, Senmo.vn cũng là một app tín dụng đen trên mạng xã hội, nếu như khoản vay là 10.000.000 đồng mà bạn trả chậm một ngày sẽ phải thêm 4.000.000 đồng tiền phạt phí dịch vụ cho số tiền 10.000.000 đồng. Vậy là tổng số tiền phải thanh toán lên đến 26.000.000 đồng.

Các công ty cho vay nặng lãi đội lốt các app tín dụng trên mạng xã hội này đều có 3 bộ phận thu hồi nợ và chuyên gọi điện đe dọa, chửi bới khách hàng và người thân của họ khi không trả tiền hoặc không có khả năng chi trả số nợ đã vay. Chưa hết, bộ phận này còn có nhiệm vụ ghép ảnh khách hàng đăng lên trang mạng xã hội như Zalo, Facebook, Twitter,… để bêu riếu, bôi nhọ danh dự của người vay. Ngoài ra còn có những trận khủng bố cá nhân qua tin nhắn, email, điện thoại,…

Luật sư Võ Văn Dũng – Đoàn Luật sư Tỉnh Đắk Lắk cho biết, việc đe dọa người khác dù là hành vi hăm dọa, đe dọa về mặt tinh thần, gây cho họ trạng thái bất an, lo lắng thì đều có dấu hiệu vi phạm hình sự.

Theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về lãi suất vay như sau: “1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác…

Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực".

Nếu như vậy thì trường hợp lãi suất do các bên thỏa thuận và không được vượt quá: 20%/ năm của khoản tiền vay. Lãi suất cho vay tối đa trung bình một tháng sẽ là: 20%: 12 tháng = 1,67%/tháng.

Theo Nghị quyết 01/2021 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao, lãi suất vay không quá 20%/năm (1,67%/tháng), nếu ai cho vay mà mức lãi suất quá 5 lần của mức này là cho vay nặng lãi.

Căn cứ vào quy định về lãi suất cho vay ở trên thì các website trên có dấu hiệu phạm vào tội cho vay nặng lãi. Cũng theo luật sư Võ Văn Dũng, tội cho vay nặng lãi thu lợi, mà tiền thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên thì sẽ đưa vào khung xem xét mức độ phạm tội.

Được biết, các cơ quan chức năng đã vào cuộc để điều tra, triệt phá những đường dây tín dụng đen đội lốt mạng xã hội cho vay nặng lãi. Tuy nhiên, tình hình vẫn tái diễn, các website, các app cho vay vẫn ngang nhiên lộng hành và có dấu hiệu hoạt động mạnh hơn. Sau khi một số app bị bắt thì chúng chuyển sang phương thức “kinh doanh” cho vay qua hình thức trực tuyến, online mà các website nói trên là tiêu biểu.

Phúc Vinh