Sáng 13/5, tại kỳ họp thứ 9 của Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).

Theo đó, trong giai đoạn từ năm 2022 đến 6 tháng đầu năm 2025, Quốc hội đã quyết nghị giảm 2% thuế suất thuế VAT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế VAT 10% (còn 8%), trong đó trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ.

Về nguyên tắc đề xuất, thuế VAT có các loại hàng hóa, dịch vụ chịu thuế VAT và không chịu thuế VAT thì chỉ giảm thuế đối với hàng hoá, dịch vụ chịu thuế suất 10%.

Trong nhóm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất thuế VAT 10% thì mở rộng đối tượng được giảm 2% thuế suất thuế VAT đối với hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng nhằm hỗ trợ tăng sức mua, kích cầu tiêu dùng, du lịch nội địa, hàng hoá đặc biệt góp phần quan trọng trong sản xuất kinh doanh.

Không giảm thuế VAT đối với hàng hóa là tài nguyên khoáng sản, trừ hàng hóa đặc biệt góp phần quan trọng trong sản xuất kinh doanh như: Sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm kim loại.

Không giảm thuế VAT đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), trừ mặt hàng xăng.

Giữ nguyên các dịch vụ không được giảm thuế VAT theo quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội trước đây như: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản.

Theo dự thảo nghị quyết, giảm 2% thuế suất thuế VAT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế TTĐB (trừ xăng).

Thời gian áp dụng từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.

Với đề xuất giảm thuế trên, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khoảng 121.740 tỉ đồng. Đánh giá tác động, Chính phủ cho rằng việc giảm 2% mức thuế VAT sẽ góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. 

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết đa số ý kiến nhất trí tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế VAT cho 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026. Đặc biệt, trong bối cảnh nền kinh tế trong nước nhiều khó khăn, thách thức; kinh tế thế giới có nhiều biến động bất ổn không thể lường trước.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc tiếp tục đề xuất ban hành chính sách là chưa thật sự phù hợp và khó đạt được mục tiêu đã đặt ra về kích cầu tiêu dùng vì khả năng kích cầu của chính sách đã bão hòa qua một thời gian dài thực hiện. Việc liên tục gia hạn và kéo dài việc thực hiện chính sách giảm thuế tạo tiền lệ không tốt, khiến chính sách thuế trở nên thiếu tính ổn định và không nhất quán. 

Phạm Tuấn