Ngày 21 tháng 11 vừa qua, tạp chí MIT Technology Review đã thông báo danh sách 10 Nhà Sáng tạo trẻ dưới 35 tuổi (Innovators Under 35) của năm 2019 theo từng khu vực. Hồ sơ của gần 200 ứng viên là các nhà nghiên cứu, các nhà sáng tạo và các doanh nhân tài năng từ nhiều quốc gia và khu vực, bao gồm Úc, New Zealand, Hong Kong, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan, Đài Loan và Việt Nam đã được gửi đến.

Trong số 10 người đoạt giải thưởng IU35 của năm 2019 ở châu Á - Thái Bình Dương, có hai đại diện đến từ Đông Nam Á và cả hai người này đều là các đại diện đến từ Việt Nam. 

Đó là anh Lưu Thế Lợi, đại diện đến từ lĩnh vực fintech và anh Nguyễn Đức Thành, đến từ một ngành khoa học cơ bản: công nghệ sinh học.

Anh Thành đang là Assistant Professor (phó giáo sư) tại Khoa Kỹ thuật Cơ khí và Kỹ thuật Sinh học tại Đại học Connecticut (Uconn, Mỹ), nghiên cứu của anh liên quan đến nhiều ngành khoa học, bao gồm cả y sinh học, vật liệu và công nghệ nano/micro.

Với sự hỗ trợ từ tiến sĩ Robert Langer tại MIT, anh hoàn thành nghiên cứu liên quan đến việc phát triển một nền tảng công nghệ cho phép tạo ra các vi cấu trúc ba chiều của các vật liệu sinh học, ví dụ các polymer có thể phân hủy trong môi trường vi khuẩn, và được cơ quan FDA Mỹ cho phép ứng dụng trong việc vận chuyển thuốc và phẫu thuật cấy ghép y học.

Việc vận chuyển thuốc đến đúng khu vực cần điều trị trong cơ thể và các phẫu thuật cấy ghép y học đều là các phương pháp điều trị đang được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, việc đưa các vật liệu ngoại lai vào cơ thể thường đi kèm với các phẫu thuật chống xâm lấn – một biện pháp có thể gây ra hư hỏng cho các mô giao tiếp trực tiếp.

Do vậy, các loại vật liệu có khả năng phân hủy sinh học sẽ giúp những biện pháp điều trị trên trở nên an toàn hơn, tránh gây ra các rủi ro không cần thiết. Trong khi đó, việc tạo ra các vi cấu trúc 3 chiều của những loại vật liệu với các đặc tính quan trọng này sẽ góp phần làm cho việc chế tạo nó trở nên dễ dàng hơn và chính xác hơn.

Dựa trên nghiên cứu của mình, gần đây anh đã hợp tác với nhóm nghiên cứu của trường Connecticut nhằm phát triển một loại polymer điện áp (biodegradable piezoelectric polymer) mới có khả năng phân hủy sinh học. Loại polymer này có thể ứng dụng để chuyển loại chỉ khâu phẫu thuật tự tiêu thành các hình dạng có chức năng "thông minh", để sử dụng trong việc theo dõi áp suất sinh lý và kích thích tăng trưởng mô trong cơ thể.

Với những đóng góp của mình, anh đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá bao gồm giải thưởng NIH Trailblazer Award dành cho các các nhà nghiên cứu trẻ tài năng và giải thưởng SME Outstanding Young Manufacturing Engineer Award.

Trong khi đó anh Lợi được biết đến qua Kyber Network - startup gọi được 52 triệu USD, số vốn khủng nhất trong lịch sử khởi nghiệp của người Việt. Tuy nhiên, đó thực ra không phải là lần thử sức đầu tiên của chàng trai 27 tuổi với startup.

Cách đây 8 năm trước, tức là tức lúc 19 tuổi khi mới là một sinh viên Đại học, anh Lợi đã bắt tay xây dựng một công ty của riêng mình. Công ty này tạo ra hệ thống quản lý cho các trường học và đã nhận được sự đầu tư từ tập đoàn viễn thông Viettel. Đây rõ ràng không phải là một thành tích tầm thường với một cậu sinh viên năm 2. Ngoài ra, trong quá trình học, anh cũng làm tự do về lập trình. Số tiền kiếm được được anh dùng để chi trả cho chi phí học Đại học.

Anh bắt đầu quan tâm đến tiền mã hóa vào khoảng năm 2014 khi một sự kiện lớn xảy ra với thế giới Blockchain. Đó là việc Mt Gox, 'ông trùm' Bitcoin của thế giới bị mất 850.000 Bitcoin. Sự kiện này đã khiến giá trị của Bitcoin sụt giảm rất mạnh thời điểm đó.

Từ đây, anh Lợi đã nghiên cứu nhiều hơn về Blockchain. Anh tham gia tích cực hơn trong cộng đồng với các dự án khác nhau. Lợi đã phát triển Oyente, một công cụ phân tích sự an toàn của các hợp đồng thông minh trên nền tảng Ethereum.

Sau đó, anh đã cùng Velner tạo ra Smart Pool - một hợp đồng theo dạng mã nguồn mở thông minh dùng cho các 'bể' đào tiền mã hóa (mining pool). Với chương trình học, anh thậm chí còn thu hẹp nghiên cứu Tiến sĩ của mình từ mật mã học ứng dụng thành tiền tệ mã hóa.

Khi đã hoạt động đủ lâu trong giới, anh Lợi tìm ra điểm còn thiếu sót trong thế giới Blockchain và cảm nhận được một 'tiếng gọi' to lớn rằng chính mình cần là người giải quyết điều thiếu sót đó. Và thế là, Kyber Network ra đời.

• Chân dung những nhà sáng chế nông dân: Tôn vinh khả năng sáng tạo

• Chân dung người nông dân sáng tạo ra máy bóc lạc giúp bản làng thoát nghèo

• Chân dung những chủ nhân Nobel 2018

Vân Anh (t/h)