Các vụ ngộ độc do ăn pate chay

Vào tối 25/3/2021, Sở Y tế TP.HCM đã có thông tin về chùm ca bệnh nguy kịch nghi do ngộ độc thực phẩm pate chay điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115 và Bệnh viện Nhi đồng 2, TP.HCM.

Cụ thể, 3 bệnh nhân ở Bình Dương nhập viện vào các bệnh viện ở TP.HCM trong tình trạng nguy kịch, tất cả đều có ăn pate chay.

Sở Y tế cho biết, theo thông tin từ chồng và con trai của nữ bệnh nhân C.N.H (53 tuổi) đang hồi sức tại Bệnh viện Nhân dân 115, vào trưa thứ bảy ngày 20/3, gia đình có nấu bún riêu chay tại miếu (cách nhà khoảng 2 km, nhà ở Thuận An, Bình Dương) cho nhiều người cùng ăn, trong nguyên liệu sử dụng có 1 hộp pate chay đã bị phồng lên. Đến chiều tối cùng ngày thì bệnh nhân xuất hiện chóng mặt, nhìn 1 thấy 2.

Trưa ngày 21/3, bệnh nhân nuốt khó, nói đớ và nhập viện Bệnh viện Nhân dân 115, sau đó nhanh chóng ngưng tuần hoàn, hô hấp và rơi tình trạng hôn mê, chưa loại trừ ngộ độc Botulinum (nghi nhiễm độc pate chay). Hiện tại, bệnh nhân mê sâu, thở máy qua nội khí quản, kích thích đau.

Trong khi đó, em gái bệnh nhân C.M.H là C.N.M (42 tuổi, ngụ Bình Dương) cũng nhập khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy lúc 7 giờ 44 phút ngày 24/3 trong tình trạng mệt mỏi và nuốt khó. Bệnh nhân được chuyển lên Khoa Nội thần kinh với chẩn đoán: theo dõi viêm thân não, phân biệt với ngộ độc. Trong quá trình theo dõi, bệnh nhân bị ngưng tim đột ngột, suy hô hấp đã được ê kíp điều trị hồi sức tim xử lý thì tim đập lại. Tuy nhiên, gia đình xin cho đưa bệnh nhân về dù được giải thích bệnh nhân có thể tử vong trên đường đi. Kết quả thử độc chất trong nước tiểu của bệnh nhân cho thấy có hàm lượng phốt pho vô cơ nồng độ 1810,9 mmg/lít.

Trước đó, vào ngày 22/3, bệnh nhân P.T.T.T (16 tuổi, con của bệnh nhân C.N.M), nhập viện BV Nhi đồng 2 trong tình trạng rối loạn tri giác, theo dõi viêm màng não. BV Nhi đồng 2 đang mời hội chẩn.

Theo Sở Y tế TP.HCM, tất cả bệnh nhân này đều có cùng bệnh cảnh (nhược cơ, suy tuần hoàn, suy hô hấp…) và trước đó đều cùng ăn pate chay. Hiện tại, Bệnh viện Nhân dân 115 và Bệnh viện Nhi đồng 2 đang hồi sức tích cực cho các bệnh nhân và đang chờ các bác sĩ của Bệnh viện Bạch Mai đến hội chẩn và mang thuốc giải độc tố của vi khuẩn Clostridium Botulinum, tác nhân chính có trong pate chay gây ra ngộ độc.

Trước đó, vào năm 2020, chùm ca bệnh ngộ độc do sản phẩm Pate Minh Chay của Công ty TNHH Hai Thành viên Lối sống mới có địa chỉ tại tổ 2, thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, Hà Nội cũng trở thành tâm điểm của dư luận. 

Sau khi kiểm tra pate Minh Chay, Cục An toàn thực phẩm đã phát hiện vi khuẩn Clostridium botulinum typ B. Đây là vi khuẩn kị khí tuyệt đối, sinh bào tử; độc tố của vi khuẩn Clostridium botulinum có độc lực rất mạnh, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, kéo dài và dễ tử vong.

Thực phẩm chay: Dễ mua, khó xác định chất lượng

Đồ ăn chay được chế biến sẵn hiện nay rất dễ mua, tiện lợi nên được ưa chuộng, vì đồ hầu như đã được sơ chế sẵn, chỉ về chế biến như thực phẩm mặn, số khác có thể về chỉ đun nóng lại là có thể dùng, thay vì phải nhiều công đoạn như trước đây. Nhưng người mua rất khó để xác định được mức độ an toàn của những món ăn chay này.

Dễ dàng để tìm mua được những thực phẩm chay chế biến sẵn hay các gia vị chế biến đồ chay ở chợ, siêu thị và trên cả mạng xã hội, các trang thương mại điện tử. Như các món chay giả mặn như giò, chả quế, cá kèo, thịt gà, mực ống chay, bò hầm, gà… xuất xứ từ nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc. 

Tuy nhiên, trên bao bì nhãn mác lại chỉ có một vài thông tin sơ sài, không có dán nhãn dịch sang Tiếng Việt, thậm chí nhiều sản phẩm không có hạn sử dụng, địa chỉ nơi sản xuất. Khi mà bao bì sản phẩm không rõ thông tin thì cũng khó để biết được bên trong nguyên liệu có thực sự đảm bảo chất lượng. 

Vì vậy người dân cần thận trọng khi sử dụng đồ ăn chay, tránh tình trạng ngộ độc, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mai Hà