Cần làm gì để 'giữ lửa' đam mê cho các nhà sáng chế nông dân?

Dù không được đào tạo bài bản nhưng với lòng đam mê và tinh thần sáng tạo, nhiều nhà sáng chế không chuyên đã nghiên cứu, chế tạo ra những sản phẩm thiết thực, đem lại lợi ích cho xã hội. Nhiều sáng chế còn vượt ra khỏi biên giới quốc gia khi “tiếng thơm” bay xa đến nhiều nước với những đơn đặt hàng giá trị cao. Tuy nhiên, họ đang rất cần cơ chế hỗ trợ để có thể giữ “lửa” sáng tạo và đưa sản phẩm vào phục vụ cộng đồng. 

Các tấm gương sáng cần được vinh danh như nhà sáng chế Tạ Đình Huy với chiếc máy 15 chức năng giúp bà con nông dân đỡ vất vả hơn, nhà sáng chế Phạm Văn Hát với hàng loạt máy nông nghiệp hữu ích. 

Thành công của các nhà sáng chế không chuyên này đã được xã hội ghi nhận, song họ đều gặp nhiều khó khăn trong khâu làm thủ tục đăng ký sáng chế. Thủ tục “đòi” các bản vẽ, mô hình, bản kê khai trong khi các anh đều không được học hành bài bản, không biết cách thể hiện sáng chế trên giấy. 

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, thời gian qua các nhà khoa học không chuyên đã có đóng góp tích cực cho hoạt động sản xuất. Nhằm khuyến khích sức sáng tạo từ người dân, hiện Bộ KHCN đã có các chính sách hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà sáng chế không chuyên trong thương mại hóa sản phẩm như: Tổ chức chợ công nghệ và thiết bị Techmart; hỗ trợ cá nhân có sáng chế, sáng kiến thành lập doanh nghiệp KHCN; quảng bá sản phẩm qua một số kênh thông tin đại chúng...

Bên cạnh hỗ trợ thương mại hóa sản phẩm, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KHCN) cũng đã có các hoạt động hỗ trợ các nhà sáng chế như: Hỗ trợ tư vấn cho các tổ chức, cá nhân có thể tiếp cận, khai thác nguồn thông tin sáng chế; tư vấn hỗ trợ để các nhà sáng chế đăng ký xác lập quyền bảo hộ; hỗ trợ hoàn thiện, khai thác, áp dụng những sáng chế đã được bảo hộ vào thực tế để thương mại hóa…

Với những chính sách đã có, việc các nhà sáng chế có thể dễ dàng tiếp cận nguồn hỗ trợ, được tạo điều kiện để tham gia các chương trình, được đơn giản hóa thủ tục liên quan đến sản phẩm sẽ giúp họ được thỏa sức sáng tạo, đóng góp nhiều hơn nữa các sản phẩm KHCN cho sản xuất, đời sống.

Ông Đinh Hữu Phí, Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cũng cho biết: Việc hỗ trợ các nhà sáng chế trong chương trình phát triển tài sản trí tuệ đã được Chính phủ phê duyệt, trong đó có nhiều nội dung được chú trọng như hỗ trợ tư vấn cho các tổ chức, cá nhân có thể tiếp cận, khai thác nguồn thông tin sáng chế; tư vấn hỗ trợ để các nhà sáng chế đăng ký xác lập quyền bảo hộ thành quả sáng tạo của mình; hỗ trợ hoàn thiện, khai thác, áp dụng những sáng chế đã được bảo hộ vào thực tế để thương mại hóa các sáng chế đã được cấp văn bằng bảo hộ; vinh danh, khen thưởng nhà sáng chế có những giải pháp được áp dụng, đem lại hiệu quả to lớn…

Hiện nay, Cục Sở hữu trí tuệ đang phối hợp với Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới thiết lập mạng lưới hỗ trợ tài sản trí tuệ tại các viện, trường (Mạng lưới IP Hub), giúp các nhà sáng chế nói chung và nhà sáng chế không chuyên nói riêng trong việc đăng ký quyền bảo hộ, chuyển giao và thương mại hóa sản phẩm. Những chuyển động tích cực về mặt xây dựng chính sách cũng như sự quan tâm của xã hội, các tổ chức quốc tế… sẽ giúp những nhà sáng chế không chuyên có thêm điều kiện “vẫy vùng”, thỏa sức sáng tạo, làm lợi cho cá nhân, gia đình và xã hội.

Minh Vân