Xã Cẩm Quý (Cẩm Thủy, Thanh Hóa) còn giữ được những lễ hội truyền thống như lễ khai hạ, lễ cơm mới, hát xường, rang (dân ca giao duyên của người Mường), hát sắc bùa và cồng chiêng sắc bùa. Đặc biệt, ở Làng Én có một kiểu cồng chiêng khác với chiêng sắc bùa, gọi là trống dàm. Đây là một kiểu diễn tấu kết hợp giữa trống và chiêng rất độc đáo mang đậm bẳn sắc văn hóa của người Mường nơi đây.

Nằm trong không gian vùng đất cổ, Cẩm Quý nói chung, làng Én, làng Chiềng nói riêng thuộc đất Mường Voong xưa có con người đến cư ngụ từ rất sớm. Theo tài liệu lưu giữ và truyền thuyết dân gian, hàng nghìn năm trước, người Mường cổ từ Hòa Bình đã tới đất Mường Voong cùng nhau khai phá đất đai, lập nên Mường lớn. Trên đất làng Én, những thế hệ người Mường đã cùng nhau chung sức đoàn kết, xây dựng nên xóm làng, tạo lập cuộc sống, chính vì thế Cẩm Quý đa phầm là người mường cùng sinh sống đặc biệt là làng Én, làng Chiềng.

Theo lời kể của các cụ cao niên, thuở xa xưa khi nơi đây còn là vùng đất hoang rậm, đất đá lởm chởm, hai ông Kính và Vì đã cần mẫn đêm ngày phát quang cỏ dại, san lấp đất đá để tạo nên những khu ruộng tốt tươi trồng lúa, trồng màu. Và rồi sau đó, hai ông đã rủ nhau đến Mường Bi, Mường Vang (Hòa Bình); Mường Đủ (Thạch Thành)... kêu gọi người các dòng họ: Bùi, Nguyễn, Cao... cùng đến đây dốc sức lập làng. Về sau, có thêm họ Nguyễn Đình với thế lực lớn đã đến đây... Từ những hộ dân đầu tiên, trải qua nhiều thế kỷ, đến nay Cẩm Quý đã trở thành một làng quê đông đúc.

 Tiêu biểu tại làng Én Không quên công lao của hai vị tiền nhân đã có công khai hoang lập ấp, về sau dân làng Én đã tôn hai ông Kính và Vì làm Thành hoàng, thờ phụng ở đình làng Én.  Xưa kia, đình làng Én được dựng lên bởi tranh tre nứa lá, cách đây khoảng 100 năm, sau những lần bàn bạc, người làng Én đã quyết định cùng nhau dốc sức đóng góp tiền bạc để dựng nên ngôi đình bằng gỗ khang trang và vững chãi.

Đình làng Én tọa lạc trên thế đất cao rộng, “ngoảnh nhìn” về hướng Đông Nam, xung quanh là xóm làng, đồng ruộng tốt tươi. Đình làng Én có cấu trúc theo kiểu chữ “Nhất” với 3 gian 2 chái 4 vì kèo, chống đỡ bởi hệ thống cột gỗ, trong đó, nổi bật nhất là những mảng điêu khắc gỗ ở các vì kèo hồi, đầu dư, kẻ hiên một lối kiến trúc độc đáo thế hiện rõ nét tài trí của người xưa.

Đề tài trang trí khá phong phú, là lá cúc cách điệu được chạm nổi ở các “kẻ bẩy” với hình hổ phù chạm khắc ở hai “vì hồi” với dáng hình miệng ngậm chữ “Thọ”, mũi lồi, trán dô, xung quanh chạm nổi hình vân mây trông vừa mềm mại mà vẫn đầy sức mạnh. Hình hổ phù biểu trưng cho sức mạnh trấn giữ, thường thấy ở các di tích tín ngưỡng tâm linh của người Việt; hình rồng chạm nổi ở các “đầu dư” với tư thế há miệng, mắt lồi, bờm dựng tạo thành các đao mác “chạy” về phía sau. Cũng như hình hổ phù, hình rồng cũng mang nhiều ý nghĩa biểu trưng, trong đó có sự phồn thịnh. Cùng với đó còn có các hình chạm khắc con lân, phượng (tứ linh)... Theo các nhà nghiên cứu, hoa văn trang trí điêu khắc tại đình làng Én mang đậm nét phong cách kiến trúc nghệ thuật thời Nguyễn (muộn), đậm yếu tố dân gian, gần gũi với đời sống người dân. Được biết, với những giá trị lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật vốn có, năm 2012 đình làng Én đã được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh.

Hằng năm, vào ngày mùng 8 tháng Giêng, người dân làng Én lại cùng nhau tập trung về đình làng tổ chức lễ hội đầu xuân. Đây vừa là dịp tưởng nhớ Thành hoàng đã có công lập làng, cũng là để kính cáo, cầu mong thần linh phù trợ cho dân làng có cuộc sống ấm no, mùa màng tốt tươi. Đặc biệt, trong lễ hội đầu năm ở đình làng Én còn có diễn tấu cồng chiêng chứa đựng nhiều ý nghĩa, nét văn hóa đặc sắc được người Mường làng Én bảo tồn và phát huy. 

Trống dàm làng Én thường được đánh vào các dịp vui của cộng đồng người Mường như dịp Tết, khai hạ, mừng nhà mới… Trống dàm thường được đặt cố định ở một nơi rộng rãi và chỉ một người đánh để “thu hút” được nhiều người tới dự hội…Trống dàm thường được trình diễn song song với sắc bùa mà ở làng Én bây giờ, để tổ chức một hội hát sắc bùa không hề đơn giản. Muốn tổ chức sắc bùa lẽ dĩ nhiên phải kiếm đủ số chiêng tối thiểu cho một bộ chiêng và phải có đủ số người biết đánh chiêng tương ứng với số chiêng đó. Bây giờ, ở làng Én mỗi khi đến ngày vui, mọi người lại phải chạy đi các Mường khác mượn chiêng. Nhưng khó mà tìm cho đủ số chiêng đảm bảo vừa lành lặn, vừa có âm hay.

 Để giá trị văn hóa truyền thống không bị mai một, cần có sự quan tâm của các cấp chính quyền và ngành chuyên môn quan tâm, hỗ trợ để cùng với Nhân dân chung tay trùng tu, giữ gìn di tích, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của người Mường Én, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.