Tại hội nghị, thay mặt lãnh đạo Bộ, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định đã báo cáo những kết quả nổi bật trong công tác của Bộ năm 2021, khẳng định thời gian qua, ngành khoa học và công nghệ đã xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật và triển khai các nhiệm vụ tọng tâm trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, thưc hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, chương trình công tác được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao. Đồng thời, ngành khoa học và công nghệ đã góp phần tái cơ cấu các ngành, lĩnh vực. Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ đã nâng cao quản lý hoạt động khoa học và công nghệ địa phương, hỗ trợ các địa phương triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, góp phần khắc phục khó khăn do dịch COVID-19 gây ra... Đặc biệt, trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, các chương trình phát triển thị trường khoa học và công nghệ, ứng dụng, đổi mới và chuyển giao công nghệ được đẩy mạnh, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới quốc gia từng bước phát triển, đáp ứng được yêu cầu đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2022, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: Năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được coi là nhân tố quyết định để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, là yếu tố thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững đất nước. Theo đó, năm 2022, cùng với việc tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách về khoa học và công nghệ, Bộ tập trung triển khai Chiến lược phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030, triển khai hiệu quả các chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia, xác định rõ những công nghệ trọng điểm cần ưu tiên phát triển dựa trên thế mạnh, thực tiễn của Việt Nam. Đặc biệt, tập trung đề xuất cơ chế thí điểm phát triển loại hình doanh nghiệp khoa học và công nghệ tại các viện nghiên cứu, trường đại học theo mô hình doanh nghiệp khởi nguồn (spin-off); thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia để phát triển mạnh lực lượng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, có tiềm năng tăng trưởng mạnh... 

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng: nói về đóng góp của khoa học công nghệ, cần nhìn cả quá trình bởi "rất khó để chỉ ra kết quả trong một năm".

Nhìn cả giai đoạn trong 10 năm, Phó Thủ tướng ghi nhận Việt Nam đã đạt những bước tiến, trong đó xuất khẩu tăng nhanh. Tổng kim ngạch xuất khẩu trước đó chỉ có 19 mặt hàng có sự tham gia của công nghệ cao, hiện nay số sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao đã lên tới hơn 50%.

Đánh giá những đóng góp của ngành, Phó Thủ tướng cho rằng "khoa học công nghệ đã đi đúng hướng, dù nhiều việc còn chưa được như ý, chưa đúng kỳ vọng".

Theo đó trong năm tới, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, Bộ Khoa học và Công nghệ có nhiều việc phải làm. Trong đó, hệ sinh thái khởi nghiệp (một phần trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo) cần có điểm nhấn. Cơ chế chính sách xây dựng để doanh nghiệp thực sự là trung tâm. Làm thế nào để doanh nghiệp đầu tư vào khoa học công nghệ nhiều hơn... "Bộ Khoa học và Công nghệ phải là nơi tập hợp các nhà khoa học, đưa ra đề xuất cụ thể, chủ động đề xuất với Bộ Tài chính để xây dựng cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp", Phó Thủ tướng nói.

Ông cũng nhắc lại việc quy hoạch hệ thống các cơ sở nghiên cứu khoa học, tính đến mạng lưới liên kết với các trung tâm nghiên cứu ở nước ngoài. "Trong năm tới Bộ cần làm với tinh thần quyết liệt", Phó Thủ tướng nói.

Ông yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ phải tiên phong về khoa học trong quản lý, từ cái nhỏ nhất. Trong quản lý khoa học phải hình thành nếp mới, mọi công việc (từ khâu đăng ký, phản biện đề tài...) phải hình thành cơ sở dữ liệu, minh bạch và được giám sát bởi giới khoa học. Những việc này Phó Thủ tướng cho rằng, đã có bước tiến so với cách đây sáu năm nhưng năm tới phải được đẩy mạnh hơn. "Cần tạo bước chuyển biến rõ rệt, tạo đà cho nhiều năm sau", Phó Thủ tướng nói.

Minh Hà