Ra mắt nhằm kỷ niệm sự kiện đặc biệt, chào mừng 10 năm ngày ra đời iPhone đầu tiên, iPhone X đã nhanh chóng nhận được sự chú ý lớn và được đánh giá là chiếc điện thoại đặc biệt nhất của gia đình "Táo khuyết". Không chỉ vậy, siêu phẩm này còn lột xác trong thiết kế và sở hữu hàng loạt tính năng mới, trong đó, đáng chú ý nhất là tính năng Face ID.

Face ID là tính năng bảo mật cho phép người dùng mở khóa bằng gương mặt, thay vì sử dụng cảm biến vân tay Touch ID như trước đây. iPhone X sẽ sử dụng hệ thống camera và cảm biến ở mặt trước để ghi nhận và vẽ bản đồ 3D gương mặt của người dùng để có thể mở khóa thiết bị chỉ bằng cách nhìn vào màn hình iPhone X. Apple đã từng khẳng định Face ID đảm bảo độ an toàn hơn hẳn những tính năng bảo mật hiện nay.

Tuy nhiên mới đây Tập đoàn công nghệ BKAV đã khuyến cáo công nghệ Face ID không an toàn như Apple tuyên bố. Thông tin Bkav đánh lừa được công nghệ nhận diện mặt Face ID trên iPhone X đang thu hút được rất nhiều sự chú ý và cả hoài nghi từ người dùng và các trang công nghệ trong và ngoài nước. 

Vào sáng ngày 15/11, sự kiện công bố cách dùng mặt nạ vượt qua Face ID của Bkav đã được phát trực tiếp (Live Stream) lên trang Facebook và thu hút hàng nghìn lượt xem. Sự kiện này có sự góp mặt của Giám đốc điều hành (CEO) của Bkav – ông Nguyễn Tử Quảng và cộng sự Ngô Tuấn Anh – Phó chủ tịch phụ trách an ninh mạng của Bkav.

Ông Quảng cho hay, để tạo ra chiếc mặt nạ đặc biệt này, ông và các cộng sự đã phải vượt qua 3 thách thức: ảnh chụp mặt người dùng; tạo khuôn mặt 3D và AI (Artificial Intelligence) trí tuệ nhân tạo giúp nhận diện mặt nạ và mặt người.

CEO BKAV cũng cho biết thêm rằng việc “đánh lừa” iPhone X được thực hiện nhờ điểm yếu của trí tuệ nhân tạo nhận diện gương mặt người dùng của Apple. Apple huấn luyện cho trí tuệ nhân tạo (AI) của mình phân biệt được gương mặt thật và gương mặt giả. Như vậy, AI của Apple có thể làm rất tốt việc phân biệt gương mặt thật và đâu là gương mặt của một chiếc mặt nạ. Việc phân biệt này của AI được thực hiện nhờ 2 máy chiếu và camera. Một máy chiếu sẽ phát ra tín hiệu hồng ngoại, một máy chiếu khác phát ra các chấm điểm để biết chiều sâu của vật thể, từ đó nhận diện được mặt người dùng theo 3 chiều.

Vậy một gương mặt nửa thật nửa giả sẽ là vấn đề với trí tuệ nhân tạo. Gương mặt nửa thật nửa giả là một chiếc mặt nạ được Bkav in 3D nhưng một số chi tiết sẽ được dán ảnh chụp vào. Các vị trí như má hay trán được dán băng dính giấy. Trí tuệ nhân tạo sẽ hiểu người dùng đang đeo khăn hoặc bị che một phần mặt. Những chi tiết còn lại như mắt, miệng, mũi được dùng ảnh chụp thật và dán lên.

Quy trình làm mặt nạ ban đầu chỉ mất 9 tiếng và có thể giảm dần nếu thực hiện nhiều lần. Ông Quảng cũng nhấn mạnh, chiếc mặt nạ mà công ty ông tạo ra chỉ có kinh phí 150 USD (khoảng 3,4 triệu đồng), trong khi các mặt nạ giả của các cá nhân, công ty khác tạo ra hòng qua mặt Face ID trên iPhone X có giá tới vài nghìn USD, nhưng vẫn không hiệu quả. Các bước tạo mặt nạ cơ bản gồm:

1. Chụp ảnh 3D

2. Tạo mô hình khuôn mặt 3D

3. Làm mũi silicon giả, tinh chỉnh khuôn mặt

Vậy từ đâu Bkav có thể biết được mặt nạ đã chuẩn hay chưa? Theo chia sẻ của ông Ngô Tuấn Anh, Phó chủ tịch Bkav thì chính Apple đã "tiết lộ" điều này, cụ thể là khi mặt gần đúng thì sự chuyển động của biểu tượng trên màn hình và máy rung sẽ xác nhận. Theo đánh giá của ông Quảng thì đây là một tính năng tốt cho trải nghiệm người dùng, nhưng lại có thể bị hacker lợi dụng.

Sau khoảng 5 ngày từ lúc nhận iPhone X, Bkav đã tạo nhiều bản mẫu mặt nạ và cuối cùng thành công ở mẫu mặt nạ đặc biệt mà chúng ta đã thấy. Tại sự kiện, ông Tuấn Anh đã trình diễn lại khả năng qua mặt Face ID bằng chính chiếc mặt nạ này.

Như vậy sau gần 10 năm phát triển, công nghệ xác thực sử dụng nhận dạng khuôn mặt vẫn chưa đủ trưởng thành để có thể giúp đảm bảo an ninh cho máy tính và smartphone. Vào năm 2008, Bkav cũng đã chỉ ra việc xác thực sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt là không đủ an ninh trên máy tính xách tay, ngay sau khi các hãng công nghệ như Toshiba, Lenovo, Asus… ứng dụng nhận dạng khuôn mặt vào sản phẩm của mình.

• Face ID hay Touch ID mở khóa màn hình nhanh hơn?
• Apple triển khai đưa công nghệ nhận diện vào iPad
• Chị em sinh đôi có thể dùng chung Face ID trên iPhone X không?

PV(t/h)