7 bệnh nhân chạy thận nhân tạo tử vong tại Hòa Bình

Mới đây sự cố y khoa đau lòng khiến 7 bệnh nhân chạy thận tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình tử vong đang nhận được sự quan tâm của đông đảo dư luận. Sau sự cố, 100 bệnh nhân chạy thận tại đây đã được chuyển về Bệnh viện Bạch Mai và một số bệnh viện khác ở Hà Nội.

Giám đốc Sở Y tế Trần Quang Thành cũng cho biết sẽ sớm thành lập hội đồng chuyên môn để truy tìm nguyên nhân vụ việc. Bộ Công an cũng đã vào cuộc và đang tìm cách nhanh nhất để khôi phục khoa Thận nhân tạo của Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo và cách xử lý

Như vậy có thể thấy trong quá trình chạy thận nhân tạo, người bệnh sẽ gặp phải những biến chứng nặng nhẹ khác nhau. Theo thông tin được đăng tải trên VnExpress, Bác sĩ Huỳnh Thị Nguyễn Nghĩa, Trưởng Khoa Thận Lọc máu Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết những biến chứng thường gặp trong chạy thận nhân tạo là tụt huyết áp chiếm 20-30%, chuột rút (5-20%), buồn nôn và nôn (5-15%). Khoảng 5% bệnh nhân nhức đầu, 2-5% đau ngực và một số ít ngứa, sốt ớn lạnh.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Sốc phản vệ

Trong quá trình chạy thận, bệnh nhân có thể sẽ bị sốc phản vệ hay còn gọi là phản ứng màng lọc. Đây là một nhóm các phản ứng, bao gồm cả phản ứng phản vệ và các phản ứng không rõ nguyên nhân khác.

Sốc phản vệ cũng được chia làm 2 loại là loại phản vệ và loại không đặc hiệu.

Như thông tin được đăng tải trên Zing.vn, TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã chia sẻ rằng triệu chứng của loại phản vệ đó là bệnh nhân sẽ cảm thấy khó thở và toàn cơ thể sẽ nóng lên, đặc biệt là ở vùng tiếp cận mạch máu. Sau đó bệnh nhân có thể bị nổi mề đay toàn thân, đau quặn bụng, chảy nước mắt, nước mũi và ho. Trong tình trạng nặng hơn nữa thì bệnh nhân có thể ngưng tim và tử vong.

Những nguyên nhân có thể gây ra phản ứng phản vệ này là bệnh nhân dị ứng với ethylene oxide (dùng để tiệt trùng màng lọc khi chạy thận); dịch lọc nhiễm bẩn; sử dụng lại màng lọc; việc sử dụng heparin (heparin được sử dụng trong quá trình chạy thận để ngăn ngừa tình trạng đông máu); tăng eosinophile máu. 

Trong khi đó, phản ứng không đặc hiệu sẽ có các triệu chứng như đau ngực, thường xuất hiện sau 20 - 40 phút chạy thận. 

Do sốc phản vệ rất nguy hiểm và chuyển biến nhanh nên trong khi phát hiện thấy bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo gặp các triệu chứng trên, bác sĩ cần xử trí ngay.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Tụt huyết áp

Tụt huyết áp cũng là một trong những biến chứng dễ gặp khi chạy thận nhân tạo. Bệnh nhân có thể cảm thấy choáng váng, buồn nôn, cảm giác tối sầm lại. Vì vậy các bác sĩ đưa ra lời khuyên cho bệnh nhân đó là cố gắng giữ mức cân giữa 2 lần chạy thận, hạn chế ăn muối.

Với những bệnh nhân dễ tụt huyết áp thì nên tránh ăn ngay trước hoặc trong khi chạy thận. 

Ăn trong lúc chạy thận có thể thúc đẩy hoặc làm tăng nguy cơ tụt huyết áp. Nguyên nhân là do giãn các mạch máu ở hệ tiêu hóa, làm tăng dung lượng máu ở tĩnh mạch hệ tiêu hóa, làm máu đổ về tim kém hơn. Tác dụng trên huyết áp của thức ăn kéo dài khoảng 2 giờ. 

Những người hay tụt huyết áp khi chạy thận nhân tạo nên tránh uống thuốc huyết áp trước chạy thận.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Chuột rút

Chuột rút thường là biến chứng liên quan đến tụt huyết áp và nó thường xảy ra ở tháng đầu của chạy thận. Bệnh nhân cũng nên tập những bài tập căng cơ để giảm tình trạng này.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Buồn nôn và nôn

10% bệnh nhân chạy thận thường cảm thấy buồn nôn và nôn. Nguyên nhân hầu hết đều do bệnh nhân bị tụt huyết áp.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Nhức đầu

Ở bệnh nhân có uống cà phê, nhức đầu có thể là triệu chứng của ngưng cà phê vì nồng độ cà phê giảm cấp tính trong lúc chạy thận. Với nhức đầu không điển hình hoặc quá nặng, có thể xem xét nguyên nhân thần kinh, đặc biệt là xuất huyết thúc đẩy bởi thuốc kháng đông.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Đau lưng và đau ngực

Người đang trong quá trình chạy thận có thể sẽ bị đau lưng hoặc cảm thấy khó chịu ở ngực. Những trường hợp này không có phòng ngừa đặc hiệu.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Ngứa

Ngứa xảy ra chỉ trong chạy thận, đặc biệt nếu có kèm các triệu chứng dị ứng nhẹ khác, có thể là triệu chứng của dị ứng mức độ nhẹ với màng lọc hoặc thành phần của dây chạy thận. Ngứa cũng có thể do viêm gan siêu vi hoặc do thuốc.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Co giật

Những bệnh nhân dễ bị co giật trong lúc chạy thận là trẻ em có nồng độ urê máu cao và bệnh nhân tăng huyết áp nặng. Co giật cũng có thể là một triệu chứng của hội chứng mất cân bằng.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Xuất huyết nội sọ

Bệnh lý mạch máu nền tảng và tăng huyết áp kết hợp với dùng heparin đôi khi có thể gây xuất huyết nội sọ, dưới màng nhện hoặc dưới màng cứng trong buổi chạy thận.

Biến chứng dễ xảy ra khi chạy thận nhân tạo - Thuyên tắc khí

Thuyên tắc khí là một tai họa tiềm ẩn có thể gây tử vong nếu không được phát hiện và điều trị nhanh chóng. Ở bệnh nhân ngồi, khí có khuynh hướng đi vào tĩnh mạch não mà không vào tim, gây tắc nghẽn đường về của tĩnh mạch não, gây hôn mê, co giật, thậm chí tử vong. Ở bệnh nhân nằm, khí có khuynh hướng đi vào tim, tạo bọt trong thất phải, đi vào phổi gây khó thở, ho, nặng ngực và loạn nhịp.

Tránh biến chứng khi chạy thận nhân tạo

Để tránh được những biến chứng khi chạy thận, TS.BS Trương Hồng Sơn đã khuyến cáo các bệnh nhân nên lưu ý chế độ ăn trước khi chạy thận như tránh dùng những thực phẩm khiến cơ thể tích nước, chứa nhiều kali, phốt pho, muối.

Người bệnh cũng không nên uống quá nhiều nước vì có thể gây hiện tượng tăng cân, phù, thay đổi huyết áp, tạo gánh nặng cho tim, khó thở. Khi tính toán lượng nước tiêu thụ trong ngày, bệnh nhân cần tính lượng nước trong các loại thực phẩm như súp, kem, hoa quả, hạn chế tiêu thụ muối (dưới 5 g muối/ngày), bổ sung đủ protein và năng lượng để duy trì sức khỏe.

• Bệnh Kawasaki nguy hiểm như thế nào và dấu hiệu nhận biết của bệnh
• Tác hại khôn lường của nước hoa rẻ tiền
• Những nguyên nhân gây sốc phản vệ và cách xử lý

PV(t/h)