Thời gian gần đây, trên mạng xã hội (Zalo, Facebook...), các phòng khám hay bệnh viện tư nhân bắt đầu xuất hiện những bài viết quảng cáo test nhanh, xét nghiệm nhanh Covid-19 và có kết quả trong 30 phút.

Khảo sát cho thấy, trên trang page, website của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông (Cổ Nhuế, Hà Nội) có quảng cáo: Test nhanh Covid chỉ từ 300k. Sử dụng bộ kit PanBio (Hàn Quốc) và Trueline (Việt Nam). Có kết quả trong 30 phút. Việc test nhanh Covid-19 giúp phát hiện những trường mắc Covid-19 mà không có triệu chứng. Có giá trị cao trong khoanh vùng cách ly và điều trị kịp thời bệnh. 

Hay trên page của Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn (52 Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội) cũng quảng cáo: Xét nghiệm Covid có thật sự cần thiết? Trong thời điểm dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp, việc xét nghiệm Covid có ý nghĩa vô cùng quan trọng: Đảm bảo sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng; Là "giấy thông hành" khi đến nơi đông người như cơ quan, bệnh viện, trường học... 

Đặc biệt, một số trang thương mại điện tử và mạng xã hội rao bán bộ kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2. Bộ kit được giới thiệu là “1 trong 2 bộ kit xét nghiệm được cấp phép bán tại hiệu thuốc nội địa của Hàn Quốc.

Một bộ gồm 2 test dùng cho 2 người hoặc 2 lần sử dụng, có kết quả ngay sau 15 phút. Nếu bảng hiện 1 vạch là âm tính, 2 vạch là dương tính". Bộ kit test nhanh phát hiện Covid-19 đang được rao bán với giá từ 700.000 - 800.000 đồng/bộ.

Trước tình trạng nhiều người rao bán bộ thử nhanh COVID-19 trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử, Bộ Y tế đã đưa ra thông tin cảnh báo. Bộ Y tế đề nghị mọi người dân hết sức cảnh giác vì các kit xét nghiệm này chưa biết có hiệu quả trong việc xét nghiệm xác định bị nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không và đã được các cơ quan Việt Nam kiểm định cũng như cấp phép lưu hành hay chưa.

Trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay, đặc biệt là dịch COVID-19, nếu các kit xét nghiệm giả mạo, chất lượng không bảo đảm không những không phát hiện ra bệnh mà còn là nguy cơ phát tán, làm lây lan dịch bệnh... Vì vậy, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thận trọng, tránh tình trạng “tiền mất, tật mang”, gây hiểm họa cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

Đề cập đến tình trạng các loại kit xét nghiệm nhanh Covid-19 được rao bán nói trên, trả lời báo chí, PGS-TS Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho biết, các sinh phẩm, kit xét nghiệm SARS-CoV-2 muốn vào Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) thẩm định và cấp phép mới được lưu hành.

Việt Nam đã quy định, kể cả các test (xét nghiệm) nhanh cũng phải được sử dụng ở phòng thí nghiệm và phải bảo đảm an toàn sinh học.

"Kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 rao bán tràn lan có thể là giả, khi thử có thể cho kết quả không đúng. Như vậy, khi xét nghiệm không những không phát hiện ra bệnh mà còn có nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng", PGS-TS Trần Đắc Phu nói.

Không khuyến khích người dân tự xét nghiệm sàng lọc

Trước vấn đề có nên khuyến khích người dân xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn khẳng định, hiện tại, nước ta chỉ có chủ trương tăng cường năng lực xét nghiệm tại các tỉnh, thành phố và tại các cơ sở y tế để chủ động tấn công phòng, chống dịch, tăng cường truy vết bằng xét nghiệm trong trường hợp cần thiết. Bộ Y tế không khuyến khích người dân tham gia xét nghiệm và tự xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2, bởi lẽ nếu xét nghiệm có kết quả âm tính sẽ gây ra tâm lý chủ quan, lơ là trong phòng, chống dịch. 

"Chúng tôi nhắc lại, Bộ Y tế không có quan điểm "5K + vắc xin + xét nghiệm", mà tuyệt đối tuân thủ theo phương châm, nguyên tắc mà Bộ Y tế và Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 đã đề ra là "5K + vắc xin"", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.

Còn theo PGS-TS Trần Đắc Phu, nếu người dân có dấu hiệu ho, sốt, khó thở hoặc vừa tiếp xúc với người có nguy cơ thì đến trạm y tế phường hoặc liên hệ ngay với cơ quan y tế của địa phương để được xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2 miễn phí theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Người dân không nên ồ ạt tự ý mua kit xét nghiệm được rao bán trên mạng xã hội về sử dụng hoặc tự ý đi làm test nhanh, xét nghiệm nhanh covid.

"Cơ quan chức năng cần vào cuộc xử lý việc buôn bán tràn lan kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 trên mạng xã hội. Nếu để tình trạng này tồn tại sẽ rất nguy hiểm", PGS-TS Trần Đắc Phu đề nghị.

Đồng thời, các cơ quan chức năng hiện nay khuyến cáo: Trước tình hình dịch bệnh hết sức phức tạp như hiện tại, người dân không nên hoảng loạn hay hoang mang. Việc cần nhất là bình tĩnh thực hiện đúng khuyến cáo "5K" của Bộ Y tế.

Nhóm PV