Được biết buổi tọa đàm đã được diễn ra vào sáng ngày 20/1/2017 với sự tham gia của các lãnh đạo Hàn Quốc, những chuyên gia trong nước đầu ngành về lĩnh vực phát triển nông thôn mới cùng ban lãnh đạo của trường ĐH KHXH&NV-ĐHQG-HCM. Đây là một trong những hoạt động phục vụ cộng đồng của nhà trường nằm trong chuổi các hoạt động kỷ niệm 60 năm thành lập của ĐH KHXH&NV-ĐHQG-HCM.

Mục tiêu của buổi tọa đàm chính là đưa ra các định hướng nghiên cứu mới cho phát triển nông thôn ở Việt Nam, đặc biệt ở vùng Nam Trung Bộ và Nam Bộ thông qua việc nhìn nhận lại thực tiễn xây dựng nông thôn mới của Việt Nam cũng như định hướng phát triển và xem xét mô hình phát triển nông thôn Saemaul Undong ở Hàn Quốc và chương trình nông thôn mới ở Việt Nam dưới cách tiếp cận so sánh.

Tại buổi tọa đàm, các chuyên gia đã nhìn nhận lại bối cảnh nông thôn mới của Việt Nam.

Với mục tiêu thí điểm xây dựng mô hình nông thôn mới ở cấp thôn, bản theo phương pháp tiếp cận dựa vào nội lực và do công đồng địa phương làm chủ, đề án thí điểm xây dựng mô hình nông thôn mới đã được triển khai từ năm 2006. Các nội dung cốt yếu trong đề án này là đào tạo nâng cao năng lực phát triển cộng đồng; nâng cấp điều kiện sống cho người dân ở nông thôn; hỗ trợ người dân phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp, dịch vụ nông thôn để nâng cao thu nhập và phát triển mỗi làng mỗi nghề.

Sau khi đề án trên được đưa ra thì đã có 15 tỉnh đại diện cho các vùng miền trên đất nước đã triển khai thành công dự án với 17 mô hình khác nhau và thu được những thành công bước đầu. Cụ thể, đề án này đã bước đầu thay đổi nhận thức của cán bộ cơ sở và người dân để xây dựng nông thôn mới; đã hình thành được tổ chức của người dân (ban phát triển nông thôn) là đại diện của cộng đồng dân cư để tự chủ trong xây dựng nông thôn mới; khơi dậy ý thức tự chủ, sáng tạo của người dân; đã xác định rõ hơn nội dung, phương pháp, cách làm, mối quan hệ phối hợp giữa các cấp trong xây dựng nông thôn mới theo phương pháp tiếp cận từ cộng đồng, thôn, bản.

Tuy nhiên bên cạnh đó thì chương trình phát triển nông thôn mới tại Việt Nam vẫn gặp một số khó khăn tồn đọng như nhận thức của nhiều cấp, ngành trong địa phương chưa đúng đắn, thiếu lực lượng cán bộ am hiểu phương pháp tiếp cận mới và cơ chế đặc thù (nhất cơ chế đầu tư, tài chính) nên gặp khó khăn trong tổ chức thực hiện, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng. Bên cạnh đó, do chưa có tiêu chí thôn, bản đạt chuẩn nông thôn mới nếu chứ có sự thống nhất trong việc xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện.

Để khắc phục được những khó khăn thì chương trình nông thôn mới đã đặt ra mục tiêu năm 2020 là nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn, khuyến khích mỗi tỉnh/thành phố có ít nhất 1 huyện đạt tiêu chuẩn cũng như ban hành riêng các tiêu chí, sửa tiêu chí, công khai các nguồn lực; phân cấp, trao quyền, qui định nguyên tắc, tiêu chí phân bổ; áp dụng cơ chế đặc thù rút gọn; xây dựng cơ chế giám sát tình hình phân bổ và sử dụng các nguồn lực thực hiện chương trình NTM.

Bên cạnh việc phân tích bối cảnh nông thôn mới của Việt Nam thì các chuyên gia cũng đưa ra tính thực tiễn từ việc áp dụng chương trình Saemaul Undong.

Với tinh thần biến đổi cộng đồng nông thôn cũ thành cộng đồng nông thôn mới: mọi người làm việc và hợp tác với nhau xây dựng cộng đồng mình ngày một đẹp hơn và giàu hơn để xây dựng một quốc gia ngày một giàu mạnh, phong trào Saemaul Undong đã được phát triển mạnh mẽ và thành công tại Hàn Quốc. Và những thành công bước đầu mà phong trào này làm được đó là giúp thay đổi căn bản tư duy con người từ tính thụ động, ý lại, thiếu sự hợp tác thành sự chăm chỉ, tự chủ và hợp tác; phát huy dân chủ và nội lực nhân dân với các phương châm như nhà nước cho vật tư, dân bỏ 5-10 công sức và tiền của; dần dần hỗ trợ nhà nước giảm, đóng góp của người dân tăng dần; dân quyết định công trình, thiết kế, chỉ đạo, nghiệm thu; với cách cải thiện cơ sở hạ tầng (mái nhà, hàng rào, điện thoại) đến cơ sở hạ tầng công cộng... Đặc biệt hơn cả chương trình đã giúp phát triển sản xuất, tăng thu nhập, thu nhập nông dân tăng nhanh, nâng cao phúc lợi xã hội.

Tại Việt Nam đã có rất nhiều tỉnh thành áp dụng chương trình này. Các hoạt động nằm trong khuôn khổ chương trình cũng rất thành công như hoạt động vệ sinh môi trường (bê tông hoá đường nội thôn, sửa chữa cơ sở hạ tầng, cải thiện nhà vệ sinh, trong cây xanh, vệ sinh làng xóm), bảo vệ môi trường sống, cải thiện môi trường giáo dục, giáo dục vệ sinh bảo vệ sức khoẻ và tiết kiệm (nâng cao tính tự lập, nhận thức về các khái niệm kinh tế cơ bản, tầm quan trọng bảo vệ sức khoẻ, nhặt rác, thu gom vật dụng tái chế, gom tiền tiết kiệm, ghi chép vào sổ ngân hàng trường học cho các em, gửi tại ngân hàng nông nghiệp, hay xâỵ dựng giải thưởng vua tiết kiệm) cũng được đẩy mạnh nhằm thay đổi nhận thức của người dân.

Cũng trong buổi tọa đàm các nhà khoa học, các nhà quản lý và những người tham gia trực tiếp vào xây dựng các mô hình nông thôn mới ở các địa phương bàn bạc, thảo luận để cùng tìm ra những bài học kinh nghiệm, những mô hình phù hợp với điều kiện của từng vùng theo tinh thần hướng dẫn xây dựng nông thôn mới theo các tiêu chí mềm mà Bộ NN&PTNT đã ban hành.

• Ra mắt CLB Ngành chăm sóc và phát triển khách hàng Việt Nam
• Top 10 sự kiện nổi bật của nông nghiệp năm 2016
• APEC 2017: Cơ hội kết nối toàn cầu cho doanh nghiệp Việt Nam

PV