Vaccine Covid-19 dạng miếng dán của công ty Emergex, trụ sở tại Oxfordshire, Anh, sẽ tạo ra các tế bào T có tác dụng nhanh chóng loại bỏ những tế bào bị nhiễm nCoV khỏi cơ thể và ngăn virus nhân lên cũng như nguy cơ bệnh nhân diễn tiến nặng.

Trong khi các kháng thể được tạo ra bởi vaccine Covid hiện tại dính vào virus và ngăn virus lây nhiễm sang các tế bào, các tế bào T sẽ tìm và tiêu diệt các tế bào bị nhiễm. Những loại vắc xin khác, chẳng hạn như Pfizer / BioNTech và AstraZeneca / Đại học Oxford, cũng tạo ra phản ứng tế bào T, nhưng ở mức độ thấp hơn.

Công ty Emergex đã nhận được chấp thuận từ cơ quan quản lý dược phẩm Thụy Sĩ để tiến hành các thử nghiệm ban đầu trên người ở thành phố Lausanne, với sự tham gia của 26 người bắt đầu từ tháng 1 năm sau. Kết quả từ thử nghiệm dự kiến sẽ có vào tháng Sáu.

Ông Robin Cohen, giám đốc thương mại của công ty Emergex, cho biết: “Đây là lần đầu tiên cơ quan quản lý cho phép thử nghiệm lâm sàng vaccine Covid-19 với mục đích duy nhất là tạo ra phản ứng tế bào T, trong trường hợp không có phản ứng kháng thể. Các tế bào T sẽ tìm và diệt tế bào nhiễm virus.

Vaccine loại miếng dán của Emergex hoạt động theo cách tiêu diệt các tế bào nhiễm virus, cung cấp khả năng miễn dịch lâu dài hơn, có thể kéo dài nhiều thập kỷ, và cũng có thể chống các chủng virus đột biến tốt hơn, ông Cohen cho biết thêm.

Các loại vaccine Covid-19 hiện nay chủ yếu tạo ra phản ứng kháng thể, nhưng sẽ suy yếu theo thời gian, khiến một số nước khuyến cáo người dân tiêm liều tăng cường để duy trì khả năng bảo vệ trước virus. Vaccine loại miếng dán của Emergex hoạt động theo cách tiêu diệt các tế bào nhiễm virus, cung cấp khả năng miễn dịch lâu dài hơn, có thể kéo dài nhiều thập kỷ, và cũng có thể chống các chủng virus đột biến tốt hơn, Cohen nói thêm.

Thế hệ vắc xin mới mở ra

Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature vào tuần trước cho thấy một số người bị “nhiễm trùng đột phá”, khi virus xâm nhập vào cơ thể nhưng đã bị tế bào T của hệ thống miễn dịch loại bỏ ở giai đoạn sớm nhất.

Các nhà khoa học cho biết phát hiện này có thể mở đường cho một thế hệ vaccine mới nhắm vào phản ứng của tế bào T, có thể tạo ra khả năng miễn dịch lâu dài hơn nhiều.

Ông Danny Altmann, giáo sư miễn dịch học tại Đại học Imperial College London, cho biết ông nghi ngờ rằng vắc xin tế bào T khó có thể tự làm điều đó một mình nhưng nó có thể đóng vai trò bổ sung, theo phương pháp kết hợp với các loại vắc xin khác nhau.

Ông cũng cho biết vaccine mRNA như Pfizer / BioNTech hoạt động rất hiệu quả vì chúng tạo ra phản ứng kháng thể trung hòa mạnh mẽ. Vắc xin Pfizer đã được chứng minh là có hiệu quả chống lại Covid hơn so với thuốc tiêm AstraZeneca / Oxford, thuốc tạo ra phản ứng tế bào T mạnh hơn.

Nhưng vắc xin tế bào T có thể được sử dụng để bổ sung cho các mũi tiêm khác, ông nói. “Các kháng thể rất nhạy cảm với các đột biến trong khi tế bào T có thể nhìn thấy nhiều bộ phận khác của virus. Có lẽ đó là một điểm sáng cho vắc xin tế bào T”.

Thử nghiệm sẽ được tiến hành bởi Giáo sư Blaise Genton từ trung tâm chăm sóc sức khỏe tại Đại học Lausanne, Thụy Sĩ. Ông nói: “Cách tiếp cận khoa học mới thú vị này để phát triển vắc xin chống lại Sars-CoV-2, giải quyết nhu cầu tạo ra phản ứng của tế bào T để tạo ra khả năng miễn dịch lâu dài”.

Loại vaccine dán trên da này có kích thước khoảng bằng đầu ngón tay, chứa đầu kim siêu nhỏ, có thể đưa vaccine vào cơ thể trong vòng vài giây. Vaccine này có thể bảo quản nhiệt độ phòng tới ba tháng, không giống một số loại phải bảo quản lạnh hoặc cực lạnh. Nếu thử nghiệm thành công, Emergex có thể cung cấp vaccine dạng dán sớm nhất vào năm 2025.

TH